Ніжняя Алба

Вёска Ніжняя Алба Краіна Беларусь Вобласць Гомельская Раён Жлобінскі Сельсавет Стрэшынскі Каардынаты 52°37′05″ пн. ш. 30°14′01″ у. д.HGЯO Першая згадка XVIII стагоддзе Насельніцтва ▼60 чал. (2019) Нацыянальны склад беларусы Канфесійны склад праваслаўныя Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 2334 Паштовы індэкс 247206[1] Аўтамабільны код 3 СААТА 3218804021 Рака Дняпро Аўтобусны прыпынак Ніжняя Алба Аддзяленне паштовай сувязі перасоўнае № 1 Жлобінскага р-на Ніжняя Алба на карце Беларусі ±

Ні́жняя Алба́^[2] (трансліт.: Nižniaja Alba) — вёска ў Жлобінскім раёне Гомельскай вобласці. Уваходзіць у склад Стрэшынскага сельсавета. Знаходзіцца побач з рэспубліканскім ландшафтным заказнікам «Смычок».

Размешчана ля р. Дняпро, за 39 км на паўднёвы ўсход ад раённага цэнтра і чыгуначнай станцыі Жлобін, 110 км ад Гомеля. Транспартныя сувязі па аўтамабільнай дарозе праз г. п. Стрэшын, а затым па аўтадарозе Бабруйск — Гомель.

Планіроўка вёскі складаецца з просталінейнай вуліцы, арыентаванай з паўднёвага ўсходу на паўночны захад (уздоўж ракі), да якой з захаду далучаюцца чатыры завулкі. Забудова двухбаковая, пераважна драўляная, сядзібнага тыпу.

Недалёка ад вёскі ёсць радовішча гліны.

Засяленне людзьмі гэтай мясцовасці адбылося ў першабытнаабшчынным перыядзе, у каменным веку, задоўга да ўтварэння вёскі. Пры археалагічных даследаваннях непадалёк ад вёскі, на землях ландшафтнага заказніка «Смычок» выяўлены рэшткі паселішча, якое адносіцца да днепра-данецкай культуры позняга каменнага веку — неаліту (V — III тысячагоддзі да н. э.). У ходзе раскопак знойдзены прадметы з крэменю, фрагменты ляпнога глінянага посуду, у тым ліку з арнаментам^[3].

Выяўлены селішчы бронзавага і ранняга жалезнага вякоў (0,15 км на паўночны захад ад вёскі, каля могілак). Аб даўняй гісторыі гэтых месцаў сведчыць і знойдзены ў вёсцы ў 1902 годзе скарб.

Па пісьмовых крыніцах вёска вядомая з XVIII ст., калі перасяленцы з вёскі Алба (цяпер Верхняя Алба) заснавалі тут пасяленне. Паводле рэвізіі 1858 года — уладанне князя Л. М. Галіцына. Дзейнічала паромная пераправа праз Дняпро грузападымальнасцю да 500 пудоў. З 1880 года працаваў хлебазапасны магазін. Паводле перапісу 1897 года знаходзіліся 3 ветракі, школа, млын, піцейны дом. Вялікую шкоду нанёс пажар 13 жніўня 1897 года. У 1909 годзе 1671 дзесяціна зямлі, у Стрэшынскай воласці Рагачоўскага павета Магілёўскай губерні.

У 1923 годзе пабудавана і адкрыта 4-гадовая школа. У 1930 годзе арганізаваны калгас «Чырвоная ніва», працаваў вятрак. У час Вялікай Айчыннай вайны 115 жыхароў загінулі на фронце. У 1956 годзе ўтвораны калгас «Правда» (з 1958 цэнтр — у Верхняй Албе), які дзейнічаў да 2001.

Да 23 лістапада 2022 года вёска ўваходзіла ў склад Верхнеалбянскага сельсавета^[4].

Непадалёк ад вёскі, на землях заказніка «Смычок» на беразе возера вылучана месца для адпачынку. Уезд аўтамотатранспарту на тэрыторыю заказніка не дазваляецца, паркоўка — перад мяжою заказніка.

• Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 1, кн. 1. Гомельская вобласць / С. В. Марцэлеў; рэдкал.: Г. П. Пашкоў (дырэктар) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2004. — 632 с.: іл. — 4 000 экз. — ISBN 985-11-0303-9.