Руапеху

Руапеху
англ.: Mount Ruapehu
Вулкан Руапеху
Краіна	Новая Зеландыя
Форма вулкана	стратавулкан
Апошняе вывяржэнне	1997
Вышыня вяршыні	2797 м
Першае ўзыходжанне	1879, Бэтхем і Максвел
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Руапеху (маоры: Ruapehu, грымучая прорва) — самы высокі вулкан на Паўночным востраве Новай Зеландыі. Вышыня — 2.797 метраў, знаходзіцца на Цэнтральным плато вострава і з’яўляецца часткай Нацыянальнага парка Тангарыра.

Схілы Руапеху пакрываюць сем невялікіх ледавікоў, даўжыня найбольшага з іх Вакапаха дасягае 1.6 км ^[1]. У кратары вулкана знаходзіцца кратаравае возера, якое ў 1996 годзе пасля апошняга значнага вывяржэння зышло ў даліну селявым патокам (lahar). Пасля гэтага возера пачало няспынна зноў запаўняцца вадоў, а ў кастрычніку 2003 года яго запаўненне дасягнула 81 %. Было падлічана, што пры адсутнасці вывяржэння, возера перапоўніцца вадой і ў 2004—2005 годзе зноў сыдзе ў даліну селявым патокам.

У апошнія дзесяцігоддзі Руапеху праяўляе самую высокую вулканічную актыўнасць у параўнанні з трыма іншымі суседнімі вулканамі нацыянальнага парка: Нгарухое і Тангарыра. Самым цяжкім вынікам вулканінай актыўнасці Руапеху стала здарэнне 24 снежня 1953 года, калі хуткі поезд Уэлінгтан — Окленд быў змыты селянымі патокамі кратарнага возера ў раку. Пры здарэнні загінуў 151 чалавек.

Апошнія вывяржэнні вулкана адбыліся ў 1861, 1895, 1903, 1945, 1969, 1971, 1975, 1988, верасні 1995, ліпені 1996 і 1997 гадах. Нягледзячы на тое, што, як адзначалі спецыялісты, навейшыя вывяржэнні былі самымі моцнымі з часоў засялення Новай Зеландыі белым чалавекам — пакеха, чалавечых ахвяр, выкліканых вывяржэннем, не назіралася. У новазеландскім турызме спрабавалі нават дзякуючы гэтаму рабіць рэкламу рэгіёну, каб выклікаць зацікаўленасць рэнтабільнымі гарналыжнымі курортамі на схілах гары.

На схілах гары знаходзяцца тры з чатырох навазеландскіх гарналыжных курортаў Паўночнага вострава:

• Спуск Вакапака (16 пад’ёмнікаў)
• Спуск Туроа (11 пад’ёмнікаў)
• Спуск Тукіна (2 наземныя тросавыя пад’ёмнікі)

На схілах Руапеху бярэ свой пачатак рака Вайката, найдаўжэйшая рака Новай Зеландыі.

• Volcanic Hasards at Ruapehu Volcano, VE Neal, BF Houghton, SJ Cronin, SL Donoghue, KA Hodgson, DM Johnston, JA Lecointre, AR Mitchel; GNS Science Архівавана 12 кастрычніка 2004. (на англійскай мове)

• YouTube: Першы пад’ёмнік на Руапеху (пачатак 60-х гг.) (Даўжыня 3:36)