Царква Грэцыі

Царква Грэцыі
Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος
Дабравешчанскі сабор у Афінах
Асноўная інфармацыя
Заснавальнікі	святы апостал Павел
Аўтакефалія	29 чэрвеня 1850
Прадстаяцель у наш час	Еранім II (Ліяпіс)
Цэнтр	Афіны, Грэцыя
Рэзідэнцыя Прадстаяцеля	Афіны
Юрысдыкцыя (тэрыторыя)	Грэцыя
Царква-маці	Канстанцінопальская праваслаўная царква
Мова набажэнстваў	грэчаская
Музычная традыцыя	візантыйская
Каляндар	новаюліянскі[1]
Колькасць
Епіскапаў	146
Епархій	81
Манастыроў	200
Вернікаў	9 246 230
Сайт	www.ecclesia.gr

Эладская (Грэчаская) праваслаўная царква (Царква Элады, грэч. Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος) — аўтакефальная памесная праваслаўная Царква, якая займае 11-е месца ў дыпціху аўтакефальных памесных цэркваў; мае дзяржаўны статус. У наш час прытрымліваецца новаюліянскага календара.

Гістарычна праваслаўнае насельніцтва цяперашняй Грэцыі ўваходзіла ў межы юрысдыкцыі Канстанцінопальскай праваслаўнай царквы.

Пасля здабыцця незалежнасці ў 1822 годзе і ўтварэння Грэчаскага каралеўства ў 1832 годзе такое становішча стала палітычна немагчымым; у 1833 годзе паводле рашэння баварскіх рэгентаў, ад імя малалетняга караля Атона I, спецыяльнай дэкларацыяй ад 23 ліпеня была абвешчана аўтакефалія Царквы на тэрыторыі каралеўства. Главой Царквы аб'яўляўся кароль. Такое аднабаковае, у парушэнне царкоўнага права, абвяшчэнне юрысдыкцыйнай незалежнасці не было прызнана кірыярхальнай Канстанцінопальскай Царквой, а таксама іншымі памеснымі цэрквамі. Узнікла схізма, якая доўжылася 17 гадоў.

29 чэрвеня 1850 года томасам Патрыярха Анфіма IV Царква ў Эладзе была прызнана Сусветнай Патрыярхіяй, якая, аднак, зафіксавала шэраг умоў, якія забяспечваюць асобы статус «Маці-Царквы» (Сусветнай Патрыярхіі) у Эладзе.

У 1924 годзе царква перайшла на новаюліянскі каляндар, што выклікала пратэст у часткі вернікаў і клірыкаў. У 1935 годзе тры епіскапы абвясцілі пра стварэнне так званай «Царквы сапраўдных праваслаўных хрысціян» (грэч. Εκκλησία των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών — Γ.Ο.Χ.). У выніку аформілася старастыльны рух (грэч. Παλαιοημερολογίτες), які не прызнаецца іншымі праваслаўнымі цэрквамі. З 1940-х старастыльнікі сталі разбівацца на драбнейшыя групоўкі.

Вышэйшая ўлада ў Эладскай Царкве належыць Свяшчэннаму Сіноду Іерархаў (Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας) які складаецца з усіх епархіяльных архірэяў. Апошнія ўсе маюць тытул мітрапалітаў і прызначаюцца ўрадам Рэспублікі. На чале Сінода стаіць Архіепіскап Афінскі і ўсёй Элады (Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος), які выбіраецца, паводле Статутнай хартыі Грэчаскай Царквы 1977 года, Сінодам з ліку грэчаскіх мітрапалітаў (епархіяльных архірэяў), якія знаходзяцца на службе. Пасля абрання, на працягу 5 дзён, прэзідэнт Грэцыі выдае ўказ пра яго прызнанне, пасля чаго здзяйсняецца інтранізацыя новаабранага.

Пастаянны Свяшчэнны Сінод (Διαρκής Ιερά Σύνοδος), які займаецца паўсядзённымі пытаннямі агульнацаркоўнага кіравання, складаецца з Архіепіскапа і 12-ці мітрапалітаў, кожны з якіх займае пасаду члена Пастаяннага Сінода адзін тэрмін на зменнай аснове.

Уключае 81 епархію, 30 з якіх у Паўночнай Грэцыі і буйных астравах Поўначы (т.зв. Новыя тэрыторыі) намінальна — у юрысдыкцыі Сусветнага Патрыярха. 6 з 12 мітрапалітаў Пастаяннага Сінода прадстаўляюць Новыя тэрыторыі.

Епархіі Крыта і Дадэканеса, а таксама ўсе манастыры Афона — пад прамой юрысдыкцыяй Сусветнага Патрыярха і не лічацца часткай Царквы Грэцыі.

Мае 200 манастыроў; налічвае каля 8 млн вернікаў (з 10,6 млн усяго насельніцтва Грэцыі).

На 31 снежня 2010 года колькасць святароў на тэрыторыі Грэцыі складала 10 368 чалавек з якіх 9117 належалі да юрысдыкцыі Эладскай праваслаўнай царквы, 1007 — Крыцкай царквы, 228 — мітраполіяй Дадэканескіх астравоў і 16 — Патмаскага экзархата, якія належаць да Канстанцінопальскаму патрыярхату.

Мітрапаліты Афінскія

• Неафіт V (Метаксас) (1833—1861)
• Місаіл IV (Апастолідыс)^[el] (1861—1862)
• Феафіл (Улахапападопулас)^[el] (1862—1873)
• Пракоп I (Геаргіядыс)^[el] (1874—1889)
• Герман II (Калігас)^[el] (19 ліпеня 1889 — 18 студзеня 1896)
• Пракоп II (Эканамідыс)^[el] (11 кастрычніка 1896 — 8 лістапада 1901)
• Феакліт I (Мінопулас)^[el] (1902—1917)
• Мялецій III (Метаксакіс) (1918—1920)
• Феакліт I (Мінопулас)^[el] (1920—1922) повторно

Архіепіскапы афінскія (з 31 снежня 1923)

• Хрызастом I (Пападопулас)^[el] (8 сакавіка 1923 — 22 кастрычніка 1938)
• Хрысанф (Філіпідыс) (12 снежня — 2 чэрвеня 1941)
• Дамаскін (Папандрэу) 2 чэрвеня 1941 — 20 мая 1949)
• Спірыдон (Влахас) (4 чэрвеня 1949 — 21 сакавіка 1956)
• Дарафей III (Катарас) (1 красавіка 1956 — 26 ліпеня 1957)
• Феакліт II (Панагіятопулас) (1957 — 8 студзеня 1962)
• Якаў III (Ваванатас)^[el] (13 студзеня 1962 — 25 студзеня 1962)
• Хрызастом II (Хатзістаўру) (14 лютага 1962 — 11 мая 1967)
• Еранім I (Кацоніс) (14 мая 1967 — 12 снежня 1973)
• Серафім (Тыкас) (12 студзеня 1973 — красавік 1998)
• Хрыстадул (Параскеваідыс) (28 красавіка 1998 — 28 студзеня 2008)
• Еранім II (Ліяпіс) (з 7 лютага 2008)

• Александрупальская мітраполія
• Аргалідская мітраполія
• Арцкая мітраполія
• Атыкійская мітраполія
• Афінская архіепархія
• Верыйская, Наўская і Камбанійская мітраполія
• Гіфійская і Ітылская мітраполія
• Гліфадская мітраполія
• Гортынская і Мегалопальская мітраполія
• Грэвенская мітраполія
• Гуменісійская, Аксіупальская і Палікастронская мітраполія
• Дыдыматыхская і Арэстыядская мітраполія
• Дымітрыядская і Алміраская мітраполія
• Драмская мітраполія
• Дрыинупальская, Паганіянійская і Каніцыйская мітраполія
• Закінфская мітраполія
• Зіхнская і Неўракапійская мітраполія
• Ідрская, Спецкая і Эгінская мітраполія
• Іерысаская, Святой Гары і Ардамерыёнская мітраполія
• Ілійская мітраполія
• Іаанінская мітраполія
• Калаўрыцкая і Эгіялійская мітраполія
• Карыстыйская і Скіраская мітраполія
• Карпенісіёнская мітраполія
• Касандрыйская мітраполія
• Кастарыйская мітраполія
• Керкірская, Паксійская і Дыяпантыйскіх астравоў мітраполія
• Кесарыянійская, Віронская і Імітаская мітраполія
• Кефалінійская мітраполія
• Кітраская, Катэрынінская і Платамонская мітраполія
• Кіфірская мітраполія
• Карынфская, Сікіёнская, Земенанская, Тарская і Паліфенгаская мітраполія
• Ксанфійская і Перыфеарыйская мітраполія
• Ланкадаская мітраполія
• Ларыская і Тырнаваская мітраполія
• Леўкаская і Іфакійская мітраполія
• Лімнаская і Святога Еўстрація мітраполія
• Мантынійская і Кінурыйская мітраполія
• Маранійская і Каматынійская мітраполія
• Мегарская і Саламінская мітраполія
• Месагейская і Лаўрэатыкійская мітраполія
• Месінійская мітраполія
• Мітылінская, Эрэсаская і Пламарыёнская мітраполія
• Міфімнійская мітраполія
• Манемвасійская і Спарцкая мітраполія
• Наўпакцкая і Святога Уласія мітраполія
• Неапальская і Стаўрупальская мітраполія
• Нікейская мітраполія
• Нікопальская і Прэвезійская мітраполія
• Нова-Іанійская і Філадэльфійская мітраполія
• Нова-Крынійская і Каламарыйская мітраполія
• Нова-Смірнская мітраполія
• Параміфійская, Філіятэская, Гірамерыйская і Паргская мітраполія
• Паранаксійская мітраполія
• Патрская мітраполія
• Перыстэрыёнская мітраполія
• Пірэйская мітраполія
• Паліянійская і Кілкісійская мітраполія
• Самоская і Ікарыйская мітраполія
• Сервійская і Казанійская мітраполія
• Серская і Нігрыцкая мітраполія
• Сідыракастронская мітраполія
• Сіраская, Тынаская, Андраская, Кеаская і Мілаская мітраполія
• Сісаніёнская і Сіятысцкая мітраполія
• Стагонская і Метэорская мітраполія
• Трыкійская і Стагонская мітраполія
• Трыфілійская і Алімпійская мітраполія
• Фесаліятыдская і Фанарыаферсальская мітраполія
• Фесаланікійская мітраполія
• Фіўская і Левадыйская мітраполія
• Філіпійская, Неапальская і Тасаская мітраполія
• Фірская, Амаргаская і Астравоў мітраполія
• Фларынская, Прэская і Эардэйская мітраполія
• Факідская мітраполія
• Фтыятыдская мітраполія
• Халкідская мітраполія
• Хіёская, Псарыйская і Інуская мітраполія
• Эдэская, Пельская і Алмапійская мітраполія
• Эласонская мітраполія
• Элеўферупальская мітраполія
• Эталійская і Акарнанійская мітраполія

• Грэчаскае праваслаўе

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Царква Грэцыі
• Афіцыйны сайт Эладскай Праваслаўнай Царквы