Öresund Köprüsü
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Øresund Bridge Öresund Bridge | |
---|---|
Resmî adı | Øresundsbron (şirket tarafından kullanılan), Øresundsbroen (Danca), Öresundsbron (İsveççe) |
Taşınan | Avrupa E-yolu E20 Dört şerit Øresund demiryolu Çift hat |
Geçiş | Øresund boğazı (the Sound) |
Konum | Kopenhag, Danimarka ve Malmö, İsveç |
Koordinatlar | 55°34′31″K 12°49′37″D / 55.57528°K 12.82694°D |
Tasarım | Hochtief, Skanska, Højgaard & Schultz ve Monberg & Thorsen Mimarlar: Jørgen Nissen, Klaus Falbe Hansen, Niels Gimsing and Georg Rotne |
Türü | Gergin eğik askılı köprü |
Malzeme | Beton · Çelik |
Şerit sayısı | 4 şerif karayolu 2 hat demiryolu |
Uzunluk | 7.845 metre (25.738 ft) |
Genişlik | 235 metre (771,0 ft) |
Yükseklik | 204 metre (669 ft) |
En geniş açıklık | 490 metre (1.608 ft) |
Alt açıklık | 57 metre (187 ft) |
Ortalama trafik | yaklaşık 19.000 araç (2014)[1] |
Yapım | Ove Arup & Partners Setec ISC Gimsing & Madsen |
Başlangıç tarihi | 1995 |
Bitiş tarihi | 1999 |
Yapım maliyeti | 19.6 milyar DKK 25.8 milyar SEK 2.6 milyar EUR |
Açılış | 1 July 2000 |
Geçiş ücreti | DKK 390, SEK 460 or EUR 65 |
Öresund Köprüsü (Danca: Øresundsbroen, İsveççe: Öresundsbron) İsveç ile Danimarka arasında yer alan Öresund Boğazı'nda iki şeritli demiryoluna ve dört şeritli kara yoluna sahip olan birleşik bir köprüdür. Köprü Avrupa'da hem demiryolu hem kara yolu taşımacılığının yapıldığı en büyük birleşik köprüdür ve Öresund Bölgesi'nin iki metropolitan alanı olan Danimarka'nın başkenti Kopenhag ve İsveç'in önemli şehirlerinden Malmö'yü birbirine bağlar. Avrupa Birliği'nin uluslararası E20 yolu burada, Oresund Demiryolu gibi denizin ortasında iki şeritli bir otoyolla tünele bağlanır. Öresund dünyadaki en büyük sınırötesi köprü ve aynı zamanda özel teşebbüsle yapılıp işletilen en büyük köprüdür.[2]
Adı
[değiştir | kaynağı değiştir]Köprü genellikle Danimarka'da Øresundsbroen, İsveç'teyse Öresundsbron biçimlerinde adlandırılır. Köprüyü yapan ve işletmekte olan şirket ise köprünün adının her iki dildeki söylem de birleştirilerek oluşturulmuş Øresundsbron olduğu konusunda ısrarcıdır. Bunun amacı köprü kurulduğundan beri Öresund Bölgesi sakinleri için ortak bir kültürel Öresund kimliği oluşturmaktır. Yapı aslında bir köprü ve bir tünelden oluştuğu için Avrupa'da kimi zaman teknik olarak Öresund Hattı ya da Öresund Bağlantısı gibi adlarla anılır. (Danca: Øresundsforbindelsen, İsveççe: Öresundsförbindelsen).
Geçmişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Öresund Köprüsü'nün yapımına 1995 yılında başlandı. Son bölümün inşası da 14 Ağustos 1999 yılında, öngörülenden üç ay kadar önce bitirildi. Danimarka Kraliyet Ailesi Prensi Frederik ve İsveç Kraliyet Ailesi Prensesi Victoria köprünün yapılışını kutlamak amacıyla köprünün ortasında buluştular. Köprünün resmî olarak hizmete başlaması Danimarka Kraliçesi III. Margrethe ve İsveç Kralı Carl XVI. Gustaf'ın katılımlarıyla 1 Temmuz 2000 tarihinde oldu. Daha sonra köprü aynı gün araç trafiğine açıldı. Açılıştan önce 79.871 koşucu Broloppet (Türkçe: Köprü Yarışı) adı verilen bir yarı maratonda Danimarka'nın Amager kentinden başlayarak, İsveç'in Skåne kentine kadar yarıştılar.
Gökyüzünden görünüşü
İlk olarak köprünün kullanımı umulduğu kadar çok olmadı. Bunun nedeni çoğu zaman yüksek geçiş ücretlerine bağlandı. Ancak 2005 ve 2006 yıllarında köprü trafiğinde kayda değer bir artış gözlendi. Bugün köprüde bir defaya mahsus olan geçiş ücretleri 36 avrodur. (325 İsveç kronası, 260 Danimarka Kronu) Köprünün düzenli kullanıcıları için %75'e varan indirimli tarifeler uygulanmaktadır. 2007 yılında, köprü üzerinden 15.2 milyonu araçlar içinde, 9.6 milyonu tren içinde toplamda yaklaşık 25 milyon yolcu geçtiği sanılmaktadır. Kopenhag'a oranla daha ucuz bir kent olan Malmö'de birçok Danimarka vatandaşı yaşamaktadır ve bu kişiler her gün işyerlerinin bulunduğu Kopenhag'a çalışmak için gitmektedirler.
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Öresund Köprüsü, türünün en büyük örneklerindendir. En büyük direğinin yerden yüksekliği 204 metredir. Köprünün toplam uzunluğu 7845 metredir, bu da İsveç ve Danimarka arasındaki uzaklığın yaklaşık olarak yarısına denk düşmektedir. İki katlı köprünün üst bölümünde dört şeritli bir kara yolu, alt bölümünde iki şeritli bir demiryolu hattı bulunur. Köprünün denizden yüksekliği 57 metredir ancak köprü boğazın yarısında bitip deniz altında tünelle birleşir. Kalan açık bölümde rahatça deniz taşımacılığı sürdürülür. Köprü İngiltere menşeli Arup Mühendislik tarafından tasarlanmıştır.
Peberholm
[değiştir | kaynağı değiştir]Öresund Köprüsü, İsveç'in Malmö kentinden başlar. Köprü Öresund Boğazı'nın ortasında, Peberholm denen yapay bir ada üzerinde sona erer ve burada deniz altından ilerleyen bir tünelle birleşir. Bir ayağı İsveç'te olan köprünün Danimarka'nın asıl topraklarında ayağı yoktur. Bu nedenle köprünün bittiği bu yapay ada resmî olarak İsveç'e aittir. Peberholm Adası'nın uzunluğu 4 kilometreden fazla olup, genişliği ise birkaç yüz metredir. Adada yerleşim yoktur.
Tünel
[değiştir | kaynağı değiştir]Peberholm Adası'nda Öresund Köprüsü'nün bittiği yer ile Danimarka'nın en yakın yerleşim birimi arasını bağlayan hatta Drodgen Tüneli denir. (Danca: Drogdentunnelen) Bu tünel, 4.050 metre uzunluğundadır. Bunun 3.150 metresi deniz altında inşa edilmiştir. Öresund Köprüsü'nü uzatmak yerine bir tünel yapılmasının nedeni bu bölgenin Kopenhag Havaalanı'na çok yakın olmasıdır.
Geçiş ücretleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak 2008 itibarıyla herhangi bir yönden köprüye giriş ücreti yalnızca bir yönlü olmak üzere şöyledir:
Araç türü | Kron[3] | Krona[4] | Euro[5] |
---|---|---|---|
Motosiklet | 145 DKK | 180 SEK | 20 EUR |
Otomobil | 260 DKK | 325 SEK | 36 EUR |
Karavan | 520 DKK | 650 SEK | 71 EUR |
Minibüs (6-9 metre arası) | 520 DKK | 650 SEK | 71 EUR |
Otobüs (9 metreden çok) | 1100 DKK | 1365 SEK | 151 EUR |
Kamyon (9 metreden çok) | 775 DKK | 960 SEK | 106 EUR |
Yukarıdaki fiyatlar köprünün yapım maliyetlerinin tam olarak çıkarıldığı için 01.01.2001 den itibaren araçlarda bulunan kişi başına ücretlendirilmeye başlanmıştır. Yani özel aracınızla geçerseniz aracınızda bulunan her bir kişi için 1 € ödüyorsunuz. Ticari taşıma vasıtaları için ise 20 € sabit ücret uygulanmakta.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ 2014 yılı verileri: 34.087 motosiklet, 6.217.111 otomobil, 194.495 kamyonet, 50.362 otobüs, 422.222 kamyon, toplam 6.918.277 (günlük 18.954). Trafikstatistik (oresundsbron.com) 12 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2008.