İffet es-Süneyyan
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İffet es-Süneyyan | |||||
---|---|---|---|---|---|
Doğum | 1916 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu | ||||
Ölüm | 17 Şubat 2000 Riyad, Suudi Arabistan | ||||
Eş(ler)i | Faysal bin Abdülaziz el-Suud | ||||
Çocuk(lar)ı | Prenses Sara Prens Muhammed Prenses Latife Prens Suud Prens Abdurrahman Prens Bender Prens Turki Prenses Luluve Prenses Hayfe | ||||
| |||||
Hanedan | Suud Hanedanı | ||||
Babası | Muhammed bin Suud el-Süneyyan | ||||
Annesi | Asiye | ||||
Dini | İslam |
İffet bint Muhammed es-Süneyyan diğer adıyla Emire İffet (Arapça: عفت بنت محمد الثنيان; d. 1916, İstanbul - ö. 17 Şubat 2000, Riyad), Kral Faysal'ın Türk kökenli en tanınmış eşi.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Es-Saniyan ailesi Suud Hanedanı'nın bir koludur.[1][2] 1916 yılında İstanbul'da doğdu.[1][3] İffet'in babası Muhammed bin Suud el-Saniyan, Osmanlı ordusunda subaydı.[3] Babası orduda savaşırken, 1918 ile 1923 yılları arasında öldürüldü.[4] Annesi, Asiye Hanım, Macar ya da Çerkes kökenli bir Türk kadınıydı.[4][5] İffet'in bir öz kardeşi Zeki ile iki üvey kardeşi, Suudi Arabistan istihbaratına başkanlık etmiş olan Kemal Edhem ile Muzaffer Edhem olmak üzere üç kardeşi vardı.
İffet'in eğitimi ile İstanbul'da halası Cevhere ilgilendi.[6] Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünden dolayı, o ve ailesi Suudi Arabistan'a döndü. 1925 yılında İffet'in ailesi, İffet'in Mekke'de hac yapabilmesi için mali yardım istedi.[7]
Büyük dedesi 1840'lı yıllarda Riyad valisi idi. Dedesi, Diriye Emirliği'nin çöküşünden sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun bir esiri olarak Türkiye'ye götürüldü. İffet'ın üvey kardeşlerinden biri olan Leyla el-Saniyan, genç Prens Sultan[8] ile evlendi. Baba tarafından amcası Ahmed el-Saniyan (1889-1921), İbni Suud'un danışmanlarından biriydi.[9]
Faysal ile evliliği
[değiştir | kaynağı değiştir]İffet 1931 yılında halası ile gerçekleştirdiği hac ziyareti sırasında ilk kez Prens Faysal ile karşılaştı. Hicaz genel valisi olan Prens Faysal, İffet ile halasını Türkiye'ye geri götürdü. Ancak ilk kez bir araya gelecekleri bir buluşma daha var. İlk olarak 1932'de Prens Faysal'ın Rusya'ya yaptığı resmi ziyaretten sonra ziyaret ettiği İstanbul'da tanıştıkları belirtildi.[10] Bu olaydan sonra İffet, Prens Faysal ile Cidde'ye gitmiştir. 1932 yılında Cidde'de evlendiler[11] ve Mekke'de yaşamaya başladılar.
Zamanla birbirlerine Türkçe ve Arapçayı öğrettiler. Dokuz çocuğu oldu (beş oğlu ve dört kızı). Prenses Sara, Prens Muhammed, Prenses Latife, Prens Suud, Prens Abdurrahman, Prens Turki, Prenses Luluve, Prenses Hayfe'nin annesiydi. Çocuklarının dördü evde Türkçe öğrendiler. İffet akıcı bir şekilde Arapçayı konuşmayı öğrendi ancak Türk aksanını hiç kaybetmedi. Oğulları eğitimlidir ve Princeton, Harvard, Georgetown, Sandhurst ve Cranwell mezunlarıdır. Kızlarını eğitmek için yabancı özel öğretmenlerle sözleşme yaptı. Kızları daha sonra İsviçre'de ek eğitim aldı.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]17 Şubat 2000'de geçirdiği başarısız bir ameliyattan sonra öldü.[12] Cuma namazından sonra Riyad'da gömüldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Kechichian, Joseph A. (7 Ağustos 2008). "Pioneer who gave wings to Saudi women's dreams". Gulf News. 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2012.
- ^ Jennifer S. Uglow; Frances Hinton; Maggy Hendry (1999). The Northeastern Dictionary of Women's Biography. UPNE. s. 273. ISBN 978-1-55553-421-9. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2021.
- ^ a b Hanley, Delinda C. (Aralık 2003). "Late Queen Effat of Saudi Arabia". Washington Report on Middle East Affairs. 22 (10). 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013.
- ^ a b Kechichian, Joseph A. (20 Ocak 2012). "Self-assurance in the face of military might". Gulf News. 7 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2013.
- ^ Coll, Steve. (2009). The Bin Ladens: an Arabian Family in the American Century. 2 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. New York: Penguin.
- ^ "Effat's New Roses". Saudi Aramco World. 28 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2012.
- ^ "Waging Peace: Baghdad: The Movie". Wrmea. 12 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2012.
- ^ AbuKhalil, As'ad (2004). The Battle for Saudi Arabia. Royalty, fundamntalizm and global power. New York, NY: Seven Stories Press. ISBN 1-58322-610-9. 9 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2018.
- ^ Stefoff, Rebecca (1989). "5, The Kingdom". Faisal, World Leaders Past and Present. Chelsea House Publishing. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2013.
- ^ Leon Hesser (1 Ocak 2004). Nurture the Heart, Feed the World: The Inspiring Life Journeys of Two Vagabonds. BookPros, LLC. s. 104. ISBN 978-0-9744668-8-0. 30 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2013.
- ^ Ghada Talhami (1 Aralık 2012). Historical Dictionary of Women in the Middle East and North Africa. Rowman & Littlefield. s. 170. ISBN 978-0-8108-6858-8. 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2013.
- ^ "Saudi Arabia mourns passing away of princess". KUNA. 17 Şubat 2000. 3 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2013.