İtalyan Libyası
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İtalyan Libyası | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1911-1947 | |||||||||||||
_crowned.svg) Bayrak .svg) Arma | |||||||||||||
 Yeşil: İtalya tarafından ilhak edilen bölge. Açık yeşil: Libya Sahrası. Koyu yeşil: İtalya Krallığı. Koyu gri: İtalya İmparatorluğu. | |||||||||||||
| Tür | İtalya'nın Kolonisi | ||||||||||||
| Başkent | Trablus | ||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | İtalyanca, Arapça (resmi) Libya Arapçası, Berberi dilleri, Domari | ||||||||||||
| Resmî din | İslam, Kıpti Ortodoksluk, Yahudilik, Katoliklik | ||||||||||||
| Hükûmet | Protektora (1912-1934) Sömürge (1934-1943) | ||||||||||||
| Monark | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Genel Vali | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||||||
• Toplam | 1,759,541 km2 | ||||||||||||
| Nüfus | |||||||||||||
• Sayılan | 893,774 | ||||||||||||
| |||||||||||||
| Günümüzdeki durumu |  Libya | ||||||||||||
İtalyan Libyası (İtalyanca: Libia Italiana; Arapça: ليبيا الإيطالية Lībyā al-Īṭālīya), İtalya Krallığı'nın Kuzey Afrika'daki bir kolonisi.[1] Trablusgarp Savaşı'ndan sonra Libya'nın kontrolü Osmanlı İmparatorluğu'ndan İtalya'ya geçti.[2]
1911'den 1934'te birleşik bir koloni kurulana kadar, iki koloninin toprakları bazen "İtalyan Libyası" veya İtalyan Kuzey Afrikası (Africa Settentrionale Italiana veya ASI) olarak anıldı. Her iki isim de birleşmeden sonra kullanıldı ve İtalyan Libyası yeni birleşik koloninin resmi adı oldu. Yaklaşık 150,000 İtalyan nüfusa sahipti.[2]
Trablusgarp ve Sirenayka'daki İtalyan kolonileri, 1911-1912 İtalyan-Türk Savaşı sırasında İtalya tarafından Osmanlı İmparatorluğu'ndan alınmış ve İtalyan valiler tarafından yönetilmiştir. 1923 yılında Senusi Tarikatı'na bağlı yerli isyancılar, başta Sirenayka olmak üzere Libya'daki İtalyan yerleşimine karşı Libya direniş hareketini örgütledi. İsyan, Sirenayka nüfusunun dörtte birinin ölümüyle sonuçlanan sözde "pasifikasyon kampanyası "nın ardından 1932 yılında İtalyan güçleri tarafından bastırıldı.[3] 1934 yılında koloniler, başkent Trablus olmak üzere vali Italo Balbo tarafından birleştirildi.[4]
II. Dünya Savaşı sırasında İtalyan Libyası, Kuzey Afrika Cephesi'nin ana bölgesi haline geldi. İtalyanlar 1943 yılında Müttefikler tarafından yenilgiye uğratılsa da İtalyan yerleşimcilerin çoğu Libya'da kalmaya devam etti. Libya 1951'deki bağımsızlığına kadar Birleşik Krallık ve Fransa tarafından yönetildi, ancak İtalya 1947 Paris Barış Antlaşması'na kadar resmi olarak hak iddiasından vazgeçmedi.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Chad-Libya Boundary" (PDF). 26 Eylül 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2018.
- ^ a b "Libya - History, People, & Government". Britannica.com. 30 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2018.
- ^ Mann, Michael (2006). The dark side of democracy: explaining ethnic cleansing (2. bas.). s. 309.
- ^ "International Boundary Study No. 3 (Revised) – December 15, 1978 Chad – Libya Boundary" (PDF). The Geographer Office of the Geographer Bureau of Intelligence and Research. 26 Eylül 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Robert Hartley. "Recent population changes in Libya: economic relationships and geographical patterns". Durham University, 1968 ([1] 9 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)