Şehristanî

Şehristanî ya da tam adıyla Ebü’l-Feth Tâcüddîn Muhammed b. Abdülkerîm b. Ahmed eş-Şehristânî (Arapça: أبو الفتح الشهرستاني), (d. 1086(?) - ö. 1153) Orta Çağ İslam dünyasının meşhur dinler tarihçisi.

Çeşitli hocalardan Arap dili ve edebiyatı, mantık, matematik öğrendi. Kuşeyri'den fıkıh, Nişaburi'den tefsir ve kelam, Medainî'den hadis okudu. 1117 yılında hac görevini yerine getirdikten sonra dönüşte Bağdat'ta kalarak Nizamiye Medresesinde ders okutmaya başladı. Burada üç yıl eğitim verdikten sonra 1120'de Horasan'a giderek Selçuklu veziri Ebü'l-Kasım el-Mervezî'nin hizmetine girdi ve Sultan Sencer'in sırdaşı oldu. Vezir ölünce Horasan'dan ayrılıp Tirmiz'e gitti. Ölümüne yakın Şehristan'a geri döndü.

Eserlerinde bilimsel objektif bir tutum sergilemesinden ve diğer müellifler gibi İslamî tenkitlere yer vermediğinden ötürü kimileri tarafından İsmailî, Şii olmakla itham edilmiştir. İbni Teymiyye Şiilik'e meylettiğini Diane Steigerwald ise gizli bir İsmailî olduğunu iddia etmiştir. Ancak Şehristanî, Hasan Sabbah'ın eserini tercüme ederken kendisinin sadece bir mütercim olduğunu ve eserdeki görüşlerden mesul addedilemeyeceğini ifade etmiştir.^[1] Bütün bu iddiaların aksine üstadım dediği Ebü'l Hasan Eş'arî taraftarı olduğu dile getirilerek Sünni olduğu söylenmiştir.^[1]

• el-Milel ve'n-Nihal
• Nihayetü'l-ikdam
• Şerhu Sureti Yusuf
• Nihayetü'l-İkdam fi İlmi'l-Kelam
• el-Aktar fi'l Usul
• Muhasena.tü'l-Felasefe
• Muaşeratü'l-Felasefe
• Gayetü'l-Meram fi İlm 'l-Kelam
• el- Mebde ve'l-Mead
• Dekaiku'l-Evham
• el-İrşad ila Akaidi'l-İbad
• Kitabu'l-Uyün ve'l- Enhar
• Kıssatu Musa ve'l-Hıdır
• Kitabu'l-Menahici ve'I-Ayat
• el-Musaraa
• Mesʾele fî is̱bâti’l-cevheri’l-ferd
• el-Menâhic ve’l-âyât
• Meclisü’l-ḫalḳ ve’l-emr

• İslam Düşünce Atlası'nda Şehristanî