Al Capone

Al Capone
Al Capone (1930)
Doğum	Alphonse Gabriel Capone 17 Ocak 1899(1899-01-17) Brooklyn, New York, ABD
Ölüm	25 Ocak 1947 (48 yaşında) Palm Island, Florida, ABD
Defin yeri	Mount Carmel Mezarlığı[1]
Milliyet	Amerikalı
Diğer ad(lar)ı	Scarface Big Al Big Boy
Meslek	Gangster, içki kaçakçısı, şantajcı ve Chicago Outfit'in patronu
Boy	1,79 m (5 ft 10 in)
Din	Katolik Hristiyanlık
Evlilik	Mae Capone
Çocuk(lar)	Albert Francis "Sonny" Capone (1918–2004)
İmza

Alphonse Gabriel Capone veya bilinen adıyla Al Capone (/kəˈpoʊn/; 17 Ocak 1899 - 25 Ocak 1947), bazen "Scarface" lakabıyla da bilinen, 1925'ten 1931'e kadar Chicago Outfit'in kurucu ortağı ve patronu olarak İçki Yasağı döneminde ün kazanan Amerikalı bir gangster ve iş insanıydı. Mafya lideri olarak yedi yıllık saltanatı, 33 yaşında hapse girmesiyle sona erdi.

Capone, 1899 yılında New York'ta İtalyan göçmenlerin çocuğu olarak dünyaya geldi. Gençliğinde Five Points Çetesi'ne katıldı ve genelevler gibi organize suç mekanlarında fedailik yaptı. Capone, yirmili yaşlarının başında Chicago'ya taşındı ve yasadışı alkol tedarik eden bir suç örgütünün başı olan Johnny Torrio'nun koruması oldu ve Unione Siciliana aracılığıyla siyasi olarak korundu. Kuzey Yakası Çetesi ile yaşanan bir çatışma Capone'un yükselişinde ve düşüşünde etkili oldu. Torrio, Kuzey Yakası silahlı adamlarının kendisini neredeyse öldürmesinden sonra emekliye ayrıldı ve kontrolü Capone'a devretti. Capone, içki kaçakçılığı işini giderek daha şiddetli yöntemlerle büyüttü, ancak Belediye Başkanı William Hale Thompson ve Chicago Polis Departmanı ile olan karşılıklı kârlı ilişkileri, kolluk kuvvetlerine karşı güvende göründüğü anlamına geliyordu. Görünüşe göre Capone, beyzbol maçlarında göründüğünde seyircilerin tezahüratları gibi ilgiden zevk alıyordu. Çeşitli hayır kurumlarına bağışlarda bulundu ve birçok kişi tarafından “günümüzün Robin Hood'u” olarak görüldü.^[2] Ancak, yedi çete rakibinin güpegündüz öldürüldüğü Sevgililer Günü Katliamı, Chicago ve Capone'un kamuoyundaki imajını zedeledi ve nüfuzlu vatandaşların hükûmetten harekete geçmesini talep etmesine ve gazetelerin Capone'u “1 Numaralı Halk Düşmanı” olarak adlandırmasına yol açtı.

Federal yetkililer, Capone'u hapse atmaya niyetlendi ve onu yirmi iki kez vergi kaçırmakla suçladı. 1931'de beş suçtan hüküm giydi. Oldukça ses getiren bir dava sırasında yargıç, Capone'un devlete olan vergi borcunu ödemek için daha önce müzakereler sırasında yaptığı gelir ve ödenmemiş vergi itiraflarını delil olarak kabul etti. Suçlu bulundu ve on bir yıl federal hapse mahkûm edildi. Hüküm giydikten sonra savunma ekibini vergi hukuku uzmanlarıyla değiştirdi ve temyiz gerekçeleri bir Yüksek Mahkeme kararıyla güçlendirildi, ancak temyiz başvurusu başarısızlıkla sonuçlandı. Capone, cezasının başlarında nörosifiliz belirtileri gösterdi ve neredeyse sekiz yıl hapis yattıktan sonra serbest bırakılmadan önce giderek zayıfladı. 1947 yılında felç geçirdikten sonra kalp durmasından öldü.

17 Ocak 1899'da Brooklyn, New York'ta doğdu. Babası Gabriele Capone (12 Aralık 1864-14 Kasım 1920) berberdi ve Napoli'nin 26 kilometre güneyindeki bir İtalya kasabasından geliyordu. Annesi Teresina Capone (28 Aralık 1867-29 Kasım 1952) terziydi ve o da İtalyan asıllıydı. Aslen Yahudi olduğu söylenen ailesi, Katolik gibi davranıyordu. Ailenin dokuz çocuğu vardı: Alphonse Scarface Al Capone, James Capone (İki Silahlı lakabıyla da anılır), Raffaele Capone (Raffaele Kasa Capone), Salvatore Frank Capone, John Capone, Albert Capone, Matthew Capone, Rose Capone ve daha sonra John Maritote'la evlenen Mafalda Capone. Erkek kardeşlerinin bir kısmı ona yasa dışı işlerinde yardımcı olmuştur. Aile 1893'te henüz en büyük çocukları Al Capone doğmadan İtalya'dan Fiume'ye, oradan gemiyle ABD'ye gittiler. Capone 11 yaşındayken Brooklyn, Navy Sokağı'ndan taşınıp Brooklyn'de başka bir eve geçtiler.

1929 Büyük Bunalımı yıllarında neredeyse hükûmet sahibi olan ünlü gangster Al Capone suç işlemeye çocukken başladığını şu sözlerle açıklamıştır:

Oldukça sıkı olan yerel bir Katolik okuluna gitti ve 14 yaşında kadın öğretmenini yumrukladığı için okuldan atıldı. Şekerci dükkânında, bowling salonunda çalıştı. Bu dönemde gazinocu Johnny Torrio'dan etkilendi. Frankie Yale'in Harvard Hanı adlı gece kulübünde barmenlik yaptı.

Kısa sürede çeşitli çetelerle ilişkisi oldu. Çocuk çetelerinde yer aldı. Manhattan merkezli Beş Nokta Çetesi'ne girdi. Sicilya kökenli mafya üyeleri bu dönemde İrlanda kökenli mafya üyelerinin sahasına sızmışlardı. Beş Nokta Çetesi de tıpkı İtalya'daki Cosa Nostra gibi ABD'de organize olmuştu. Lucky Luciano, Vito Genovese, Johnny Torrio, Meyer Lansky, Frankie Yale; çete içindeki önemli adamlardı. Capone, Frankie Yale'in tahsilat ve tetikçilik işlerini hallediyor, diğer yandan da gece kulübünde çalışıyordu. Burada çalışırken hakaret ettiği kızın ağabeyi Frank Gallucio tarafından saldırıya uğradı, yüzünün sol yanına üç bıçak darbesi aldı. Scarface namını bu yaralardan dolayı aldı ve ileride bu izleri savaşta aldığını iddia ederek vatanseverlik imajını güçlendirdi. Halbuki Capone'un ayakkabılarını ABD bayrağıyla parlattığı söylenmektedir. Torrio'nun İtalya'ya kaçmasından sonra Chicago Outfit'in başına geçti.

30 Aralık 1917'de Mae Josephin Coughlin ile evlendi. Coughlin, İrlanda kökenli Katolik'ti. 4 Aralık 1918'de oğlu Albert Francis Sonny Capone doğmuştu. 21 yaşının altında yaptığı bu evliliği ailesi onayladı.

Yale, Capone karşı çeteden birini hastanelik edince işlerin sakinleşmesi için onu New York'tan Chicago'ya gönderdi. Burada Johnny Torrio ile olan ilişkisini ilerletti ve onun için adam topladı, içki kaçakçılığı işinde beraber çalışmayı düşündüler. Chicago'nun Michigan Gölü üzerindeki konumu, uygun ortamı hazırlıyordu. Chicago Outfit lideri Jim Colosimo öldürülünce başa Torrio geçti. Frankie Yale, Capone ve Torrio'nun iki adamı şüpheliler içindeydi ancak sonuca ulaşılamadı.

1924'teki ünlü Cicero hileli seçimlerinde seçilen başkan, Chicago Outfit'in desteğiyle başa gelmişti ama güçlenmesinden korkup Capone'u şehirden kovdu. Capone, bunun üzerine Florida'da ev aldı. Ayrıca kardeşi Frank Capone da polislerin elinde öldü. Kardeşine duyduğu saygıdan ötürü içki üretim yerlerini Cicero'da bir gün için kapattı. 1930'da kardeşi Mafalda, Cicero'da neogothik tarzdaki bir kilisede John Maritote'la evlendi.

Genna suç ailesi ve Chicago Outfit'in yasa dışı içki kaçakçılığı ortaklığı, İrlanda kökenli Kuzey Kesimi Çetesi'nin tepkisini çekti ve aralarında savaş başladı. Karşı çetenin lideri Dean O'Banion federal polislerin bastığı içki tesisindeki hisselerini Torrio'ya satıp onu zarara soktu. 10 Ekim 1924'te O'Banion'u öldürten Torrio, kendisi de karşı saldırıya uğrayıp ağır yaralandı. Yerine Capone'u bırakıp üç yıl için İtalya'ya kaçtı. Chicago Outfit'in geliri yıllık 100 milyon dolar olmuştu. Bu servet kumar gibi yan işlerden elde edildiği gibi, asıl para kaçakçılıktan geliyordu.

Kaçakçılık ağı ABD'nin doğu sahillerine kadar uzandı. Burada Detroit merkezle Yahudi Mor Çete, Kanada Kralı olarak da bilinen Blaise Diesbourg sayesinde kaçak viski getirtiyor ve ABD'nin kuzeydoğusunda üretilen içkiler de gece taşınıyordu. Meyer Lansky'nin de yardımıyla Mor Çete, Chicago Outfit'in müttefiki oldu, bu işten beraber kazanç elde ediyorlardı. Hukuksal ve politik gücünü arttıran Capone, merkezini Chicago'da bulunan Lexington Hotel'e taşıdı, Sevgililer Günü Katliamı sonrasında burası Capone'un Kalesi olarak anılmaya başlandı. Zamanında onu Chicago'dan kovan belediye başkanı William Big Bill Hale Thompson'a rüşvet verildi ve kaçakçılık işi kolaylaştırıldı. Chicago kumarhane ve içki üretim tesisleriyle dolduruldu. Capone, harcamalarını arttırdı. Sadece Iowa eyaletinden gelen Templeton Rye adlı içkiyi ve Küba purolarını kullanıyordu. Medyanın ilgisini çekiyor ve sadece iş adamı olduğunu, tek isteğinin halk adamı olmak olduğunu söylüyordu.

Kuzey Kesimi Çetesi liderleri Bugs Moran ve Hymie Weiss onu öldürtmeye çalıştılar. Birden fazla kez arabasında silahlı saldırıya uğradı. Hawthorne Hotel'de yemek yerken 7-8 arabalık bir araç konvoyu otelin restoranını Thompson otomatik silahlarıyla ateş yağmuruna tuttu. Capone ve iki sadık adamı Frankie Roe ile Henry kurtuldu ancak diğer müşterilerden bazıları yaralandı. Saldırıda yaralanan bir gencin tıbbi masraflarını Capone karşıladı. Ateşkes istese de barış sağlanmadı.

Bugs Moran'ın saldırılarına karşılık Lexington Hotel ve Michigan Caddesi'ndeki adamlarını silahlandırdı. Adamları mermi çekirdeklerinin ucuna x şeklinde işaret koyarlardı. Böylece kurşunun verdiği hasar artardı. Ayrıca uca sarımsak suyu sürerler, böylece kurşunla vücuda giren sarımsak suyu zehir etkisi yapardı. Yaklaşık 407 dönüm arazisi ve kaçakçılık için uygun bölgeleri vardı. Devlet davetlerine gitmekten kaçınmaz ve valilerle, belediye başkanlarıyla dostluk kurardı.

Bugs Moran'ın çetesi, Capone'un kaçak içki taşıdığı uçakları kaçırmış, Chicago Outfit'in yönettiği kukla belediye başkanlarından ikisini öldürmüş ve üç kez kilit adamlardan biri olan Jack McGurn'u öldürmeye çalışmıştı. Mor Çete, Bugs Moran'ı ve adamlarının çoğunu bir oyunla Chicago'dan uzaklaştırdı ve Kuzey Kesimi Çetesi'nin Lincoln Park'taki bir garaj yerinde çok az adamı kaldı. Capone'un adamlarından Fred Burke ve birkaç güvenilir adam daha polis kılığına girdi ve 14 Şubat 1929'da Kuzey Clark Sokağı'nda Moran'ın yerini bastılar. Mücadelesiz altı çete üyesi ve bir ziyaretçileri duvara dizilip tarandı. Cinayetler tam olarak aydınlatılamadığı için duruşma olmadı. Capone, kendisine yönelik suçlamaları 14 Şubat 1929'da Florida'da olduğunu ispat ederek çürüttü.

İçeride bulunan bir maktul gerçek polisler gelene kadar yaşayabilmiş, kendisine yöneltilen "Seni kim vurdu?" sorusuna "Kimse, kimse vurmadı." şeklinde cevap vermiştir. Süper planlanmış olsa da, asıl hedef Bugs Moran o gün geç kaldığından kapıdaki polis arabasını görüp ortamdan uzaklaşmıştır. Bugs Moran bu olaydan sonra hemen hemen piyasadan çekilmiştir. Bugs Moran'ın bu cinayetin öcünü yıllar sonra yine bir sevgililer gününde, olayın mimarı ve tetikçilerinden Jack McGurn'u öldürerek aldığı söylenir. McGurn öldürüldükten sonra elinde bir sevgililer günü kartı bulunmuştur. Kartta şu cümleler okunmaktadır:

Capone, mafya teşkilatlanmasını devlet içinde kadrolaştırmıştı. Pek çok vali ve belediye başkanıyla yakın dostluk kurmuştu, bir kısmı emrinden çıkmıyordu. Yaptıklarına bu sayede göz yumuluyordu. Meyer Lansky onu başkan Hoover'la tanıştırdıktan sonra kariyerindeki yükseliş hızlandı. Hoover, yanlış ekonomi politikaları sonucunda devleti Büyük Buhran'a sürüklemişti ve sendikalar sürekli hareket halindeydi. Sendikalara baskı yapan Capone, işçilerin grevlerini bastırmaya ve ABD'nin komünizm dalgasından etkilenmemesini sağlamaya çalıştı. Polis içinde de adamları vardı.

İş yerlerinin önünde sabıka kâğıtlarıyla pek çok işsiz sabıkalı kuyruk oluşturuyor, yanında iş bulmaya çalışıyorlardı. Açtığı lokantalarda da uzun kuyruklar oluyordu. North Western Üniversitesi gibi yerlerde konferanslar verdi. Kazandığı yasa dışı paraları çamaşırhane zincirleri açarak akladı. Mafya teşkilatını devlet kademelerine taşıdığı için devletçi mafyanın kurucusu sayılır. Frengi hastalığı nedeniyle antibiyotik tedavisinin uygulandığı ilk kişidir. Kazandığı servetle derneklere bağışlar yaptı, zamanla halk kahramanı oldu. Bazı kesimlerce modern Robin Hood kabul edildi. Halkın gözünde yarattığı bu imaj, Sevgililer Günü Katliamı ile zedelendi.

Ajan Eliot Ness Capone hakkında soruşturma açılmasını sağladı. Frank Wilson da vergilerini kontrol etmek için çalışma başlattı. Vergi kaçakçılığından 1931'de hakkında soruşturma açıldı. Avukatları pazarlık talebinde bulundu ve hakim James Herbert Wilkinson'a rüşvet vermeye, bazı yetkilileri tehdide kalkıştılar. Bu çalışmaları, Eliot Ness'in Dokunulmazlar adlı ekibi fark etti. Uzun bir duruşmadan sonra 17 Ekim 1931'de vergi kaçakçılığından suçlu bulundu. 11 yıl hapis cezası ve varlığıyla orantılı para cezası aldı. Cezaya itirazda bulunsa da Meyer Lansky'nin aleyhinde mahkemeye verdiği delillerin de etkisiyle federal hapishaneye gönderildi.

Mayıs 1932'de Atlanta Hapishanesi'ne özel haklarla gitti. Lincoln Hapishanesi'ne ve 11 Ağustos 1934'te Alkatraz Hapishanesi'ne gönderildi. Bu ada hapishanesinde adamlarıyla ve dış dünyayla bağlantısı tamamen kesildi. Bu hapishanede Teksas'tan gelmiş bir banka soyguncusu olan James Lucas tarafından saldırıya uğradı. Lucas, tek kişilik bir odaya atıldı. Bu hapishanede yaptığı Madonna Mia adında bir bestesi vardır. 6 Ocak 1939'da Kaliforniya'da başka bir hapishaneye aktarıldı. 16 Kasım 1939'da şartlı tahliyeyle salındı. Bir süre hastanede kalıp Florida'ya döndü. Çetede Capone'un yerine geçen Frank Nitti, Moran'la savaşı şiddetlendirdi ve çeteyi zarara soktu. Capone, çeteye geri dönemedi.

Hapishane günleri ve çeteden kopuşu Capone'u bunalıma sürükledi. Frengi nedeniyle sağlık sorunları da şiddetlendi. Psikiyatristlerin yaptığı testler sonucu algılama düzeyinin 12 yaş seviyesine indiği gözlemlendi. Akli dengesi kısmen bozulan Capone'un durumu, Florida'daki evinde 21 Ocak 1947'de ağırlaştı ve felç geçirdi. 25 Ocak 1947'de öldü. Cesedi Illionis'te yakıldı. Hillside'da, Mount Carmel Mezarlığı'na gömüldü.

The Godfather serisinde Don Vito Corleone, Al Capone ve Vito Genovese'den esinlenerek yaratıldı. Corleone tıpkı Capone gibi İtalya'dan ABD'ye göç etmişti ve Vito Genovese ile aynı adı taşıyordu. Corleone'nin büyük oğlu Sonny, Capone'un oğluyla aynı addaydı. Corleone ailesinin consiglier rütbesindeki adamı Tom Hagen'ın İrlandalı oluşu Sicilya ve İrlanda asıllıların ABD mafyasını nasıl yönettiğini gösteriyordu. Genovese suç ailesini de içine alan New York'un beş ailesi The Godfather'da farklı adlarla temsil edildi. (Chicago Outfit bu beş aileden biri değildir, Beş Nokta Çetesi de bu suç ailelerinden ayrıdır.)

Azap Yolu'nda Capone'un ismi geçer ancak yönetmen Mendes Capone'un etkileyiciliğini ve ulaşılmazlığını simgelemek için filmde görünmesini istemez. Dokunulmazlar filminde Capone'u Robert de Niro canlandırdı. Filmde Eliot Ness rolünü Kevin Costner canlandırdı. James Bond filmleriyle ünlenen Sean Connery da filmde rol aldı. HBO'nun Boardwalk Empire dizisinde ise yan karakter olarak Stephan Graham tarafından canlandırılmıştır.

Vikipedi'nin kardeş projelerinden hakkında daha fazla bilgi edinin
	Commons'ta dosyalar
	Vikisöz'de alıntılar