Ali Poyrazoğlu
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ali Poyrazoğlu | |
---|---|
Doğum | 9 Temmuz 1946 İstanbul, Türkiye |
Milliyet | Türk |
Meslek | Oyuncu, tiyatrocu |
Etkin yıllar | 1960-günümüz |
Ödüller | Tüm Liste |
Ali Poyrazoğlu (d. 9 Temmuz 1946, İstanbul), sinema ve tiyatro oyuncusu, yazarı, seslendirme sanatçısı ve yönetmenidir. Kasım 2012'den beri UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi'dir.[1]
Oyunculuk kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Ali Poyrazoğlu oyunculuk kariyerine İstanbul Şehir Tiyatroları'nda başladı. Pek çok tiyatro oyununda oynadı. Çeviriler yaptı, yaptığı ilk çeviri kitabını Arslan Kaynardağ bastı. Eser Luigi Pirandello'nun bir oyunuydu. Oynadığı tiyatrolar arasında Dormen Tiyatrosu, Kent Oyuncuları, Ulvi Uraz Tiyatrosu, Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu vardır. 1972 yılında Poyrazoğlu Tiyatrosu'nu kurdu. New York Broadway'de sahnelen Pera Palas adlı oyunda İngilizce başrol oynadı.
Ali Poyrazoğlu, 70'li yıllarda TRT'de canlandırdığı "Ali Uyanık" tiplemesiyle geniş kitleler tarafından tanındı. Canlı yayında durum komedisi oynayan Poyrazoğlu yıllar sonra Halit Kıvanç'a yaptığı itirafta "TRT bizim için okul oldu. Benden canlı yayında skeç oynamamı istediler. Ben yaptığım işin sit-com olduğunu sonradan öğrendim. Ali Uyanık haksızlıklara karşı çıkan bir tiplemeydi." demiştir.[2][3]
80'li yıllarda çeşitli müzikallerde rol aldı. Yeşil Kabare'de sahne alırken, Adile Naşit, Yıldız Kenter, Zeki Müren, Müjdat Gezen, Ferdi Özbeğen, Sezen Aksu, Rasim Öztekin gibi dev isimlerle aynı sahneyi paylaştı. Ayşen Gruda, Bülent Kayabaş, Nilgün Belgün, Korhan Abay gibi isimlerle Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu'nda yazıp yönettiği çeşitli oyunlarda birlikte rol aldı.[4][5][6][7][8]
2013 yılında Akşam gazetesinden Olcay Ünal Sert'e konuşan Ali Poyrazoğlu; "Yeşil Kabare'yi borç harç açtım, dekorasyonu yaptım. Şaka, hiciv, alay, dram her şey mevcut ama stand-up yok o zamanlar, ayaküstü geyik, her şey mevcut." diyerek o dönemi anlatıyor.[4]
2000'li yıllardan itibaren Bizim Sınıf, Ben Eskiden Küçüktüm, Sağlık Olsun, Havada Bulut, Ödünç Yaşamlar, Kobay, Eski Çamlar Bardak Oldu, Tak Tak Takıntı, Asi Kuş, Tamamla Bizi Ey Aşk adlı oyunlarda rol aldı. Ferhan Şensoy'un yazdığı, Ali Poyrazoğlu'nun yönettiği 'Bizim Sınıf' adlı oyunda eğitim sisteminin çürüyen yanlarını sorguladı. Poyrazoğlu bu oyunda Ayşen Gruda, Suzan Aksoy, Özdemir Çiftçioğlu, Onur Şenay, Özden Ayyıldız, Eser Ali Yıldırım ile başrolleri paylaştı.[7] Poyrazoğlu, yazıp yönettiği 'Tamamla Bizi Ey Aşk' adlı oyunda başrolleri Şebnem Özinal ve Melih Ekener ile paylaşırken, "Aşk iki kişilik devrimci bir örgüttür" diyor.[9]
Ali Poyrazoğlu, son olarak 'Tak Tak Takıntı' adlı oyunda Madam Arşaluz karakterini canlandırdı. Laurent Baffie'nin eserinden Türkçeye uyarlayarak yönettiği oyunda Melih Ekener, Hasan Akdemir, Eser Ali, Güneş Emir, Aylin Dönmez ve Güneş Berberoğlu ile başrolleri paylaştı.[10] Ali Poyrazoğlu genç sanatçıları bulup keşfetmesi ile de meşhurdur. Sanat dünyasına kazandırdığı isimler arasında Cem Özer, Korhan Abay, Levent Kazak, Levent Tülek, Peker Açıkalın, Nilüfer Açıkalın, Pelinsu Pir, Bora Akkaş, Burak Alkaş, Nur Gürkan, Eser Ali Yıldırım, Güneş Emir ve Hasan Akdemir yer almaktadır.[10]
Ali Poyrazoğlu 2012 yılında, şef Gürer Aykal ile birlikte Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası'nda (BİFO), Fransız besteci Georges Bizet'in Carmen operasından bölümleri yönetti. Sanatçı filarmoni orkestrası eşliğinde 'Asi Kuş' oyunundan aryalara da yer verirken sahne şovunu gerçekleştirdi. “Carmen” operasından seçtiği bölümleri yöneten Ali Poyrazoğlu, konserde “Asi Kuş oyunumu simgeliyor” dediği tüylü bir şapka taktı. Sanatçı, "Asi Kuş”u, insanların içindeki Carmen'i ortaya çıkarmaları, kadınların içlerindeki Carmen ile yüzleşmeleri, erkeklerin içlerindeki kadını tanıması, kadınların da içindeki erkeği keşfetmesi için yazdığını belirtti.[11][12][13][14]
Sinema
[değiştir | kaynağı değiştir]Sinemaya 1970'te başladı. Ancak 1970'lerin ortasında Türk Sinemasına damga vuran seks filmleri furyasına katıldı. Bu dönemde sadece iki yıl içinde Hop Dedik Kazım, Kadınlar Hayır Derse, Çapkın Kızlar, Canavar Cafer, Deli Deli Tepeli, Çukulata Sevgilim, Kazım'a Ne Lazım, Beş Atış Yirmibeş, Bir Baba Hindi, Çılgın Gençlik, Çilli Yavrum Çilli, Çin İşi Japon İşi, Elma Şekeri, Kokla Beni Melahat, Bulunmaz Uşak, Kayıkçının Küreği, Çifte Kavrulmuş, Mahallede Şenlik Var, Namus Belası, Ne Alsan İki Buçuk gibi filmlerde rol aldı. Ancak daha sonra Yeşilçam'dan tamamen uzaklaştı. Uzun süre sonra 1986'da Asiye Nasıl Kurtulur adlı filmle sinemaya döndü.
Mazhar Alanson'la başrolünü paylaştığı ve döneminde oldukça konuşulan bu komedi filminde Şeytan rolündeydi. Arkadaşım Şeytan ile 1989'da 2. Ankara Film Şenliği'nde En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu; 9 filmindeki rolüyle ise 2003'te 8. Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri'nde En İyi Erkek Oyuncu ödülünü kazandı. 1998 yılında Kültür Bakanlığı'nca verilen Devlet Sanatçısı unvanını almıştır.
Ali Poyrazoğlu, 9, O Şimdi Asker, Abdülhamit Düşerken gibi sinema filmlerinin ardından son olarak 2013 yılında Erkekler adlı filmde başrol oynamıştır. Fetih 1453 sinema filmiyle gişe rekorları kıran Fatih Aksoy'un çektiği film gişede beklenen ticari başarıyı sağlayamadı.[15]
Tiyatro oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Az Sonra
- Ben Eskiden Küçüktüm
- Beni Unutma!
- Çılgınlar Kulübü
- Deliler Boşandı
- Eski Çamlar Bardak Oldu
- Gözlerimi Kaparım, Vazifemi Yaparım
- Hamlet
- Kobay
- Koçum Benim
- Ödünç Yaşamlar
- Oğlum Çiçek Açtı
- Sağlık Olsun
- Satıcının Ölümü
- Tak Tak Takıntı
- Uzaktan Gelen Piyano Sesleri
- Tanımadığım Adamlar
- Dünyalar
- Düşenin Dostu
- Evet Evet Evet
- Hakkımı Ver Hakkı
- Havada Bulut
- Hoşça Kal İstanbul
- İpteki
- Kaplumbağa
- Kelebek
- Morfin
- Orkestra
- Pera
- Seçimler
- Yanımdaki Yatak
- Ben Eskiden Küçüktüm
- Tamamla Bizi Aşk
- Asi Kuş
- Hayatım Roman
- Şıngır Şıngır Beyoğlu
- Habanera Makamı
- Bir Yastıkta
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Oyuncu
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1970: Ölüm Emri
- 1974: Sokak Şarkıcıları
- 1972: Gönül Meyhanesi
- 1972: Acı Sevda
- 1972: Cevriye'nin Kızları
- 1973: Gazi Kadın (Nene hatun)
- 1975: Kadınlar Hayır Derse
- 1975: Canavar Cafer
- 1976: Bulunmaz Uşak
- 1986: Asiye Nasıl Kurtulur
- 1988: Arkadaşım Şeytan
- 1995: Yer Çekimli Aşklar
- 2002: 9
- 2003: O Şimdi Asker
- 2003: Abdülhamid Düşerken
- 2005: Ayın Karanlık Yüzü
- 2013: Erkekler
Yönetmen
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1999: Aile Bağları
- 2000: Sünnet Holding
- 2000: İnsanlık Hali
TV yapımları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ahududu (1974)
- Kim Bunlar
- İnsanlık Hali
- Ali Uyanık
- Aile Bağları
- Oğlum Çiçek Açtı
- Babam 9 Doğurdu
Doldurduğu bir plak
[değiştir | kaynağı değiştir]Ali Poyrazoğlu, 1960'lı ve 1970'li yıllarda birçok sinema ve tiyatro oyuncusunun yaptığı gibi dönemin modasına uyarak bir de müzik plağı doldurmuştu. 1976 yılında Ali Uyanık adını kullanarak yaptığı bu 45 devirlik vinil plağın A yüzünde Tufaya Bak Tufaya, B yüzünde ise İcabında Fenerbostan adlı parçalar yer alıyordu. 45'lik plak Hop Plak şirketinden çıkmıştı ve 509 etiket numarasını taşıyordu.
Seslendirme
[değiştir | kaynağı değiştir]- Buz Devri (film)
- Buz Devri 2: Erime Başlıyor
- Buz Devri 3: Dinozorların Şafağı
- Buz Devri: Büyük Çarpışma
- Kediler ve Köpekler
- Stuart Little
- Stuart Little 2
- Cesur Balık
- Asteriks Vikinglere Karşı
- Don Kişot
- Turkcell reklam sesi
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1984: 1983-1984 Dönemi Sanat Kurumu Ödülleri - Seçici Kurul Özel Ödülü - Orkestra
- 1989: 2. Ankara Film Festivali - En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu - Arkadaşım Şeytan
- 1998: Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı unvanı
- 2003: 8. Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri - En İyi Erkek Oyuncu - 9
- 2006: 10. Afife Tiyatro Ödülleri - Yılın En Başarılı Müzikal ya da Komedi Erkek Oyuncusu - Ben Eskiden Küçüktüm
- 2007: 11. Afife Tiyatro Ödülleri - Yılın En Başarılı Müzikal ya da Komedi Yardımcı Erkek Oyuncusu - Tak Tak Takıntı
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "İyi Niyet Elçilerimiz". Unicef. 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016.
- ^ "Ali Poyrazoğlu - Ali Uyanık Hakkında". 9 Kasım 2009. 20 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ "Ali Uyanık Karaborsacı". 13 Ocak 2016. 20 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ a b "Ali Poyrazoğlu: Sezen Aksu'nun oğlunun annesi benim". Ensonhaber. 5 Mart 2013. 20 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ ÖZBEY, Savaş (1 Ağustos 2008). "Ali Poyrazoğlu Yeşil'de açıklıyor Deniz Akkaya nasıl gerdeğe girdi?". Hürriyet. 20 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ KARA, Neslihan (1 Nisan 2003). "Ayşen Gruda erkek rolünde". Hürriyet. 20 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ a b "Sınıflar geçmek içinse..." Milliyet. 2 Mayıs 2003. 20 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ "Rasim Öztekin'in paylaştığı son şiir: Biraz mahcup biraz kırılgan sıkı çocuklardık biz". Sabah. 20 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2021.
- ^ "Private video on Vimeo". vimeo.com. 20 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ "Gürer Aykal ve Ali Poyrazoğlu'ndan Fazıl Say'a çifte destek". MagazinSortie.com. 20 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ "Özel Konser'in konuk şefi: Ali Poyrazoğlu - Evrensel". Evrensel Haber. 26 Nisan 2021. 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ "Sopamı kestirdi". Hürriyet. 13 Aralık 2012. 25 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2022.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Beyazperde'de Ali Poyrazoğlu 17 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- IMDb'de Ali Poyrazoğlu 17 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sinemalar.com'da Ali Poyrazoğlu 17 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- SinemaTürk'te Ali Poyrazoğlu 23 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- TSA'de Ali Poyrazoğlu 17 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.