Atomik emisyon spektroskopisi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Atomik emisyon spektroskopisi (Atomic emission spectroscopy-AES), bir numunedeki bir elementin miktarını belirlemek için belirli bir dalga boyunda bir alev, plazma, ark veya kıvılcımdan yayılan ışığın yoğunluğunu kullanan bir kimyasal analiz yöntemidir. Emisyon spektrumundaki atomik spektrum dalga boyu, elementin kimliğini verirken, yayılan ışığın yoğunluğu elementin atom sayısı ile orantılıdır.
Alev emisyon spektroskopisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir malzeme (analit) numunesi alevin içine gaz formunda, püskürtülmüş bir çözelti formunda veya küçük bir tel halkası, genellikle platin, kullanılarak doğrudan aleve yerleştirilir. Alevden gelen ısı, çözücüyü buharlaştırır ve serbest atomlar oluşturmak için molekül içi bağları kırar. Termal enerji ayrıca atomları, sonradan zemin elektronik durumuna geri döndüklerinde ışık yayan heyecanlı elektronik duruma geçmelerini sağlar. Her element -bir ızgara veya prizma ile dağılan ve spektrometrede tespit edilen- karakteristik bir dalga boyunda ışık yayar.
Ölçümünün alevle birlikte sıkça uygulanması alkali metallerin farmasötik analitikler için düzenlenmesinde olur.
İndüksiyonla birleşmiş plazma atomik emisyon spektroskopisi
[değiştir | kaynağı değiştir]İndüksiyonla birleşmiş plazma atomik emisyon spektroskopisi (Inductively coupled plasma atomic emission spectroscopy/ICP-AES), belirli bir elementin karakteristik dalga boylarında elektromanyetik radyasyon yayan uyarılmış atomlarını ve iyonlarını üretmek için indüksiyonla birleşmiş plazmayı kullanır.
ICP-AES' in avantajları arasında mükemmel tespit limiti ve lineer dinamik aralığı, çok elementi ölçebilmesi, düşük kimyasal girişim, kararlı ve tekrar üretilebilir sinyaller üretmesi vardır. Dezavantajları, spektral parazitler (birçok emisyon hattı), maliyet ve işletme giderleri ve numunelerin tipik olarak sıvı bir çözelti içinde olması gerekmesini içerir.
Kıvılcım ve ark atomik emisyon spektroskopisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kıvılcım veya ark atomik emisyon spektroskopisi, katı numunelerdeki metalik elementlerin analizi için kullanılır. İletken olmayan malzemeler için, numune iletken olması için grafit tozu ile öğütülür. Geleneksel ark spektroskopisi yöntemlerinde, bir katı numunesi analiz sırasında genellikle öğütülmüş ve tahrip edilmiştir. Numune içinden bir elektrik arkı veya kıvılcım geçirilir ve numune içindeki atomları uyarmak için numune yüksek bir sıcaklığa ulaştırılır. Uyarılmış analit atomları, monokromatör ile dağılabilen ve saptanabilen karakteristik dalga boylarında ışık yayar. Geçmişte, kıvılcım veya ark koşulları tipik olarak iyi kontrol edilemezdi, numunedeki elementlerin analizi niteldi. Fakat, modern kontrollü deşarjlı kıvılcım kaynakları kantitatif olarak kabul edilebilir. Hem niteliksel hem de niceliksel kıvılcım analizi, dökümhanelerde ve metal döküm tesislerinde üretim kalite kontrolünde yaygın olarak kullanılır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- İndüksiyonla birleşmiş plazma atomik emisyon spektroskopisi
- Atomik absorpsiyon spektroskopisi
- Atomik spektroskopi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Bibliyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Reynolds, R. J.; Thompson, K. C. (1978). Atomic absorption, fluorescence, and flame emission spectroscopy: a practical approach. New York: Wiley. ISBN 0-470-26478-0.
- Uden, Peter C. (1992). Element-specific chromatographic detection by atomic emission spectroscopy. Columbus, OH: American Chemical Society. ISBN 0-8412-2174-X.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Arşivlenmiş kopya". 16 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2019.
- Wikimedia Commons'ta Atomic emission spectroscopy ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur