Hudûd el-âlem
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hudûd el-âlem[1](Arapça: حدود العالم من المشرق الی المغرب, Hudûd el-âlam min el-maşrik ila el-mağrip[2][kaynak belirtilmeli][3] Türkçe: Dünyanın sınırları) (kuzey Afganistan'da) Guzgan vilayetinden tanınmamış bir yazar tarafından 982 yılında yazımı biten daha sonra Gurluların hükümdarı Ebu Haris Muhammed ibn Ahmed'e sunulan Farsça yazılmış bir kitapdır.
Gerçek el yazısı kitap 1258 yılında, 1892 yılında bu kitapın kopyesini Rus orientalist A. G. Toumansky Buhara'da bulur ve Baha'i dilini öğrenmeye başlar. El yazması kitab 39 sayfalı olup, 28x18 santimetre boyutunda, yazılı metin 20x13 santimetre büyüklüğündedir.
Faks (Belgegeçer) baskısı giriş ve indeksi, Vasily Vladimirovich Bartold (Rusça: Василий Владимирович Бартольд veya Wilhelm Barthold olarak daha çok tanılır.) tarafından 1930 yılında yayınlanır; 1937 yılında tam yorumlu İngilizce çevirisini Vladimir Fedorovich Minorsky (Rusça: Владимир Фёдорович Минорский) ve 1961 yılında metni M. Sotude (Manūchehr Sotūda) tarafından basılmıştır.
İçerikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu coğrafi bölümler ve tanımlar, İslam dünyasının evrenselleşmesi ile ilgili sınırlarını tanımlar, tarihi en büyük önemli bir belgedir. Kitap Orta Asya'da Türk kabileleri hakkında özel bilgi verir.[4]
Bölümleri:
1. Önsöz, 2. Yeryüzü mizacı, 3. Denizler, 4. Adalar, 5. Dağlar, 6. Nehirler, 7. Bozkırlar, 8. Dünya ülkeleri, 9. Çinistan (Çin), 10. Hindistan, 11. Tibet, 12. Dokuz-Oğuz ve Tatar, 13. Yağma, 14. Kırgız, 15. Karluk, 16. Çiğil, 17. Tukhs (Toxsı), 18. Kimek (Yemek), 19. Oğuz, 20. Peçeneklerin ülkesi, 21. Kıpçakların ülkesi, 22. Macarların ülkesi'ne ayrılmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hudud al-'Alam, The Regions of the World7 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Dipnotlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ramazan Şeşen, İslâm Coğrafyacılarına Göre Türkler ve Türk Ülkeleri, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2001 19 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 975-16-1407-4
- ^ Encyclopædia Iranica, Ḥudūd al-ʿĀlam 21 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ^ M. Said Polat (2004). "Selçuklu göçerlerinin dünyası". Kitabevi. ss. s. 293.
- ^ Maqbul Ahmad: C. E. Bosworth ve M. S. Asimov (Yayımcı): History of Civilizations of Central Asia. Cilt IV, Bölüm 2, Paris 1992, s. 221.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hudud al-'Alam, The Regions of the World7 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
 | Kitap ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |