Kinşasa
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kinşasa | |
---|---|
Villa de Kinshasa | |
Kinşasa'nın Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ndeki konumu | |
Ülke | Kongo Demokratik Cumhuriyeti |
Bölge | Kinşasa |
Kuruluş | 1881 |
İdare | |
• Vali | Gentiny Ngobila Mbala |
Yüzölçümü | |
• Başkent | 9,965 km² |
Rakım | 240 m |
Nüfus (2021) | |
• Başkent | 17.071,000[2] |
• Yoğunluk | 1,462/km² |
• Kent | 14,970,000[1] |
Zaman dilimi | UTC+01.00 (BAS) |
Kinşasa (Fransızca: Kinshasa) veya eski ismi ile Léopoldville,[3] Afrika kıtasında bulunan Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkenti ve en büyük kentidir. 2021 yılı itibarıyla yaklaşık 15 milyonluk nüfusuyla Afrika kıtasının da en büyük şehridir. Kinşasa aynı zamanda ülkenin on bir bölgesinden biri konumunda olup, Başkent Bölgesi statüsüne sahiptir. Şehir Kongo Cumhuriyeti ile bu bölgede sınırı belirleyen Kongo Nehri kıyısında kuruludur.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Şehir Kongo nehrinin güney yakasında, nehrin Atlas Okyanusu'na döküldüğü yerden 560 km içeride kurulmuştur. Güneyinde Livigstone Çavlanı vardır, bu çavlan gemilerin Kongo Nehrinden geçerek Kinşasa'ya kadar gidebilmelerini sağlar. Şehrin eski adı Léopoldville 1965 yılında iktidara gelen Joseph Mobutu döneminde yer ve şahıs isimlerinin Afrikalılaştırma projesi kapsamında 1967 yılında Kinşasa olarak değiştirilmiştir. Bu ad zamanında Belçika kralı ve bölgenin özel sahibi II.Léopold şerefine verilmiştir. Şehir Kongo Cumhuriyeti'nin başkenti Brazzaville'in tam karşısında yer almakta olup, Kongo nehri her iki başkenti de birbirinden ayırmaktadır. Kinşasa ve Brazzaville bu konumları ile dünya üzerinde birbirine en yakın başkent özelliğine sahiptirler.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Şehir tropikal iklim kuşağında yer almaktadır. Şehre yıllık sıcaklık ortalaması 25,3 °C seviyesinde yaşanmaktadır. En sıcak aylar 26,7 °C ila 26,8 °C arasında Mart ve Nisan aylarında yaşanırken, en soğuk ay ise 22 °C ile Temmuz ayında görülmektedir. Yağış sezonu Ekim-Mayıs dönemlerinde gerçekleşirken, Kasım ayında 236 mm ile en çok yağmurun düştüğü ay durumundadır. Haziran ile Ağustos ayları arasında 5 mm yağış ile yağmurun en az yağdığı aylardır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin nüfus yoğunluğu açısından en kalabalık şehri aynı zamanda ülkenin başkenti konumunda olan Kinşasa'da ülke nüfusunun %13'ü yaşamaktadır.
Kinşasa'da da birçok büyük şehirde olduğu gibi nüfus yoğunluğunun giderek artmasına neden olan şehir merkezinin haricinde banliyö ve uydu kentler oluşmuştur. Şehir nüfusu 2021 tahmini verilerine göre 14.950.000 kişidir. Bu sayıyla şehir, nüfus olarak Afrika'nın en büyük şehri unvanını almıştır.
|
|
İdari yapılanma
[değiştir | kaynağı değiştir]Kinşasa ülkede var olan il sisteminin dışında tutulmuş bir yer konumundadır. Şehir, başkent bölgesi olarak ayrı bir statüye sahiptir. Şehir kendi içerisinde 24 belediyeye ayrılmış konumda olup bu belediyeler şu şekildedir:
|
|
| ||
Kısaltmalar: Kinşasa (Kin.), Kasa-Vubu (K.-V.), Lingwala (Ling.), Ngiri-Ngiri (Ng.-Ng.) |
Kardeş Şehirler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bologna (İtalya)
- Brazzaville (Kongo Cumhuriyeti)
- Brüksel (Belçika) 2002'den bu yana
- Dakar (Senegal)
- Ankara (Türkiye)[4]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "PopulationStat.com". 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2021.
- ^ Institut National De La Statistique. "Projections demographiques 2019-25 (in French)". 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2020.
- ^ "Kinshasa – national capital, Democratic Republic of the Congo". britannica.com. 18 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2014.
- ^ Ankara′nın Kardeş şehirleri 14 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ankara-bel.gov.tr 29 Haziran 2012 tarihinde erişildi.