Müzik felsefesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Archytas, müzik bilimi ve felsefesine önemli katkı sağlamış bir matematikçi ve düşünürdür. Bir tam aralığın üçte birinden çok küçük farkla daha küçük bir aralık olan ve herhangi bir tetrakordun pest aralığı olarak 27:28 oranını önermiştir. Bunun yanı sıra, enarmonik cinsin çeyrek aralığı için ise 35/36 oranını önermiştir.

Archytas'ın en önemli özellği ise müzikte dörtlülerin bir bütün olarak kullanımı ve ayrık veya birleşik bileşiminde ortaya çıkan taksimatların anlamı olduğuna inanmıştır. Buna göre de bu taksimatları sınıflamıştır. Archytas'a göre müziğin üç anlamı bulunmaktadır. Bunlar, "Aritmetik,Geometrik ve armonik" anlamlardır. armoni sözcüğünün günümüzde kullanım alanı bulan homofonik (eşlikli ezgi) yönteminde kullanılan dikey uyum ve yasalarıyla herhangi bir ilgisi olmayıp tamamen dört ses arası uyumu işaret etmekte ve tek sesli ezgi dokusunu açıklamaktadır.

Archytas'ın müziğin etkilerini anlamsal açıdan üç alt alanda sınıflamasıyla M.Ö. 6. y.y.'da yaşayan ve "Matematiği, düşüncelerin sayısal özetinin bilimi" olarak tanımlayan Cassiodorus'un müziği Matematiğin 4 alt alanından biri olarak verdiği sınıflamasının sadece bilginin devamlılığı açıdan bir benzerliği olabilir. Bunun dışında her iki sınıflandırmayı birbirinden ayırt etmek gerekir. Cassiodorus'un matematiğin alt dallarını verdiğ sınıflama aşağıdaki gibidir: Aritmetik, Müzik, Geometri ve Astronomi. Buradaki bilgiler İhvân-ı Safa'da verilen ansiklopedik bilgilerle benzerlik göstermesi ve bu bağlamda Yunan medeniyetindeki bilginin İslam medeniyetine aktarımının kanıtı bakımından önemli kabul edilebilir. Müzik Felsefesine Giriş adlı kitap Bağlam Yayınlarından çıkmıştır. Hazırlayanlar: Vural Yıldırım-Tarkan Koç.