Martin Scorsese
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Martin Scorsese | |
---|---|
Doğum | Martin Marcantonio Luciano Scorsese 17 Kasım 1942 |
Milliyet | Amerikalı |
Meslek | Film yapımcısı ve aktör |
Etkin yıllar | 1959-günümüz |
Boy | 1,6 m (5 ft 3 in) |
Evlilik | Laraine Brennan (1965-1971) Julia Cameron (1975-1977) Isabella Rossellini (1979-1983) Barbara De Fina (1985-1991) Helen Morris (1999-) |
İmza | |
Martin Luciano Scorsese[a] (d. 17 Kasım 1942, New York), Akademi Ödülü, BAFTA ve Altın Küre sahibi Amerikalı film yönetmeni, senarist ve yapımcıdır. 1997 Amerikan Film Enstitüsü tarafından verilen AFİ Yaşam Boyu Başarı Ödülü'ne layık görülmüştür. 2007'de Köstebek (The Departed) isimli filmiyle, En İyi Yönetmen dalında Oscar ödülünün sahibi olmuştur.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Martin Scorsese New York'ta doğmuştur. Babası Luciano Charles Scorsese (1900-1993) ve annesi Catherine Scorsese'dir (1912-1997), İtalyan-Amerikan aileden gelmektedir. Çocukluğu astım hastalığıyla mücadele ile geçmiştir. 1960 yılında New York Üniversitesi Sinema Bölümüne girdi. 1964 yılında mezun oldu ve 1966'da New York Üniversitesinden film dalında master derecesi aldı.[2]
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Amerikan yeni dalga akımının önemli temsilcilerinden biridir ve sinematografik mimarisinin yanı sıra, temel dramatik arayışları olan Hristiyanlık, suç, adalet ve şiddet unsurlarını işleyen hikâye ve karakterleri ile başarılı olmuştur. Goodfellas ve Casino filmlerinde kullandığı, ortadan ya da sondan başlayarak anlatma tarzıyla bütünleşmiştir.
Geçmişte birçok filmde Robert De Niro, Joe Pesci ve Harvey Keitel ile çalışan yönetmen, son dönemdeki Gangs of New York, The Aviator, The Departed, Shutter Island, The Wolf Of Wall Street filmlerinde Leonardo DiCaprio ile çalışmıştır.
1970'lerde sinemanın en önemli isimleri olan Brian De Palma, Francis Ford Coppola, George Lucas, and Steven Spielberg gibi yönetmenler ile arkadaş oldu.[3] Robert De Niro'yu Scorsese ile tanıştıran kişi ise Brian De Palma'dır.[3]
Ayrıca Michael Jackson'ın Bad klibini yöneterek büyük sükse yapmıştır.
Filmleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Yönetmen olarak
[değiştir | kaynağı değiştir]Robert De Niro'nun oynadığı Scorsese Filmleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1973: Mean Streets (Johnny Boy)
- 1976: Taxi Driver (Travis Bickle)
- 1977: New York, New York (Jimmy Doyle)
- 1980: Raging Bull (Jake La Motta)
- 1983: The King of Comedy (Rupert Pupkin)
- 1990: Goodfellas (James 'Jimmy' Conway)
- 1991: Cape Fear (Max Cady)
- 1995: Casino (Sam 'Ace' Rothstein)
- 2019: The Irishman (Frank 'The Irishman' Sheeran)
- 2023: Killers of the Flower Moon (William Hale)
Ayrıca 1993 yapımı Mad Dog and Glory adlı filminde yapımcılığını üstlenmiştir.
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1976: Cannes Film Festivali, Altın Palmiye, Taxi Driver
- 1976: Los Angeles Film Critics Association Yeni Jenerasyon Ödülü
- 1976: National Society of Film Critics, En iyi yönetmen, Taxi Driver
- 1980: National Society of Film Critics, En iyi yönetmen, Raging Bull
- 1985: Bağımsız Ruh Ödülleri, En İyi Yönetmen, Geç Saatler (After Hours)
- 1986: Cannes Film Festivali, En İyi Yönetmen, Geç Saatler (After Hours)
- 1990: Venice Film Festivali, En iyi yönetmen, GoodFellas
- 1990: Los Angeles Film Critics Association, En iyi yönetmen, GoodFellas
- 1990: New York Film Critics Circle, En iyi yönetmen GoodFellas
- 1990: National Society of Film Critics, En iyi yönetmen, GoodFellas
- 1990: BAFTA, En İyi Yönetmen, GoodFellas
- 1990: BAFTA, En İyi Uyarlama Senaryo, GoodFellas
- 1993: National Board of Review, En iyi yönetmen, Masumiyet Çağı
- 1993: Independent Feature Project Gotham Award, Hayat Boyu Başarı Ödülü
- 1993: BAFTA Britannia
- 1995: American Society of Cinematographers Yönetim Kurulu Ödülü
- 1995: Venedik Film Festivali Golden Lion Award, Yaşamboyu Başarı Ödülü
- 1995: ShowEast Cecil B. DeMille Award, Yaşamboyu Başarı Ödülü
- 1996: Artists Rights Foundation: John Huston Award for Artists Rights
- 1997: American Film Institute, Yaşamboyu Başarı Ödülü
- 2003: Altın Küre Ödülleri, En İyi Yönetmen, Gangs of New York
- 2007: Oscar, En İyi Yönetmen, The Departed
- 2009: Altın Küre Ödülleri, Altın Küre Cecil B. DeMille Ödülü
Yıl | Film | Oscar adaylık | Oscar kazanan | Altın Küre adaylık | Altın Küre kazanan | BAFTA adaylık | BAFTA kazanan |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1974 | Alice Doesn't Live Here Anymore | 3 | 1 | 2 | 7 | 4 | |
1976 | Taxi Driver | 4 | 2 | 7 | 3 | ||
1977 | New York, New York | 4 | 2 | ||||
1980 | Raging Bull | 8 | 2 | 7 | 1 | 4 | 2 |
1983 | The King of Comedy | 5 | 1 | ||||
1985 | Geç Saatler (After Hours) | 1 | 1 | ||||
1986 | The Color of Money | 4 | 1 | 2 | |||
1988 | The Last Temptation of Christ | 1 | 2 | ||||
1990 | Goodfellas | 6 | 1 | 5 | 7 | 5 | |
1991 | Cape Fear | 2 | 2 | 2 | |||
1993 | Masumiyet Çağı | 5 | 1 | 4 | 1 | 4 | 1 |
1995 | Casino | 1 | 2 | 1 | |||
1997 | Kundun | 4 | 1 | ||||
2002 | Gangs of New York | 10 | 5 | 2 | 12 | 1 | |
2004 | The Aviator | 11 | 5 | 6 | 3 | 14 | 4 |
2006 | The Departed | 5 | 4 | 6 | 1 | 6 | |
2011 | Hugo | 11 | 5 | 3 | 1 | 9 | 2 |
2013 | The Wolf of Wall Street | 5 | 2 | 1 | 4 | ||
2016 | Silence | 1 | |||||
Toplam | 81 | 20 | 56 | 11 | 84 | 23 |
Birlikte çalıştığı oyuncular
[değiştir | kaynağı değiştir]
Aktör/Aktris | Who's That Knocking at My Door (1968) | Boxcar Bertha (1972) | Mean Streets (1973) | Alice Doesn't Live Here Anymore (1974) | Taxi Driver (1976) | New York, New York (1977) | Raging Bull (1980) | The King of Comedy (1983) | Geç Saatler (After Hours) | The Color of Money (1986) | The Last Temptation of Christ (1988) | Goodfellas (1990) | Cape Fear (1991) | Masumiyet Çağı (1993) | Casino (1995) | Kundun (1997) | Bringing Out the Dead (1999) | Gangs of New York (2002) | The Aviator (2004) | The Departed (2006) | Shutter Island (2010) | Hugo (2011) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Victor Argo | ||||||||||||||||||||||
Alec Baldwin | ||||||||||||||||||||||
Robert De Niro | ||||||||||||||||||||||
Leonardo DiCaprio | ||||||||||||||||||||||
Barbara Hershey | ||||||||||||||||||||||
Harvey Keitel | ||||||||||||||||||||||
Ben Kingsley | ||||||||||||||||||||||
Emily Mortimer | ||||||||||||||||||||||
Murray Moston | ||||||||||||||||||||||
Harry Northup | ||||||||||||||||||||||
Joe Pesci | ||||||||||||||||||||||
Catherine Scorsese | ||||||||||||||||||||||
Charles Scorsese | ||||||||||||||||||||||
Frank Sivero | ||||||||||||||||||||||
Frank Vincent | ||||||||||||||||||||||
Ray Winstone |
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ [1] 19 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Martin Scorsese Institute of Global Cinematic Arts". tisch.nyu.edu (İngilizce). 5 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2024.
- ^ a b Maurer, Daniel (9 Haziran 2016). "Brian De Palma Shed Light on a Crazy Rumor About Martin Scorsese and Taxi Driver". Bedford + Bowery (İngilizce). 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de Martin Scorsese
- TCM Movie Database'de Martin Scorsese
- Martin Scorsese Bibliography (via UC Berkeley)28 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- They Shoot Pictures, Don't They?18 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Martin Scorsese Life in Pictures Interview recorded at BAFTA London - 2010
- Scorsese interviews on BBC2 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 1999 Princeton Q&A lecture (RealMedia video)
- Podcast: Scorsese Discusses His Digital Workflow Techniques24 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Martin Scorsese's response to a Proust Questionnaire 31 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.