Netflix
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Türü | Halka açık |
---|---|
İşlem kodu | NASDAQ: NFLX |
Kuruluş tarihi | 29 Ağustos 1997[1] in Scotts Valley, Kaliforniya, ABD | )
Merkez | Los Gatos, Kaliforniya |
Konuşlu yerler | Amerika Birleşik Devletleri |
Hizmet alanı | Dünya çapında (Çin, Kırım, Rusya,[2] Kuzey Kore ve Suriye hariç)[3] |
Girişimci(ler) | |
Sahibi | Reed Hastings (Dominant Shareholder)[4] |
CEO | Reed Hastings |
Önemli kişiler | |
Endüstri | Entertainment |
Ürünler | |
Servisler | Domestic Streaming International Streaming Domestic DVD[5] |
Gelir | US$25 milyar (2020) |
Faaliyet geliri | US$4.585 milyar (2020) |
Net gelir | US$2.761 milyar (2020) |
Toplam varlığı | US$4.585 milyar (2020) |
Toplam özkaynaklar | US$39.28 milyar (2020) |
Mülkiyet | US$25 milyar (2020) |
Çalışanlar | 12,135 (2021) |
Bölümleri | |
Yan kuruluşları |
|
Website | netflix.com |
Kullanıcılar | 269,6 milyon ücretli kullanıcı; (30 Haziran 2022 itibarıyla)[6] |
Netflix, Inc., merkezi Los Gatos, Kaliforniya'da bulunan Amerikan teknoloji ve medya hizmetleri sağlayıcısı ve yapım şirketidir. 1997 yılında Reed Hastings ve Marc Randolph tarafından Kaliforniya'da kuruldu. Şirketin ana faaliyeti, ücretli aboneliğe dayalı video akış hizmetidir. Aboneler, çeşitli film ve dizilerden oluşan kapsamlı bir arşivi internet üzerinden izleyebilir. Bu arşive Netflix yapımı film ve diziler de dahildir. Nisan 2023 itibarıyla Netflix'in dünya genelinde 232 milyon ücretli abonesi bulunmaktadır.[7] Netflix hizmetleri Çin anakarası (yerel kısıtlamalar nedeniyle), İran, Suriye, Kuzey Kore, Rusya (Rusya'nın Ukrayna istilası nedeniyle) ve Kırım (ABD'nin yaptırımları nedeniyle) dışında tüm dünyada kullanılabilmektedir. Şirketin Türkiye, ABD, Brezilya, Hollanda, Hindistan, Japonya ve Güney Kore'de ofisleri bulunmaktadır.[8] Netflix, Amerikan Sinema Filmleri Derneği üyesidir. Şirket, dünyanın birçok ülkesinde hem içerik üretimi hem de dağıtımı yapmaktadır.
Netflix'in ilk iş modeli DVD satışı ve kiralama üzerineydi. Ancak şirketin kuruluşundan yaklaşık bir yıl sonra Hastings, posta yoluyla DVD kiralamaya odaklanmak üzere DVD satışlarını durdurdu. 2007'de Netflix, video akış hizmeti aracılığıyla internet üzerinden film izleme olanağı sunmaya başladı, ancak DVD ve Blu-ray kiralama işini de sürdürdü. 2010'da Kanada’ya, ardından Latin Amerika ve Karayipler'e açılarak uluslararası hizmet vermeye başladı. 2013'te House of Cards adlı ilk dizisiyle içerik üretmeye de başladı.
2012'den bu yana Netflix, hem film hem de televizyon dizileri için yapımcı ve dağıtımcı olarak daha aktif bir rol üstlendi. Bunun sonucunda Netflix arşivine birçok "Netflix Orijinal Yapımı" eklendi. Ocak 2016 itibarıyla Netflix 190'dan fazla ülkede faaliyet göstermektedir. Netflix, 2016 yılında 126 orijinal dizi ve film yayımlayarak bu açıdan tüm televizyon kanallarının önüne geçti.[9] 190 ülke için yeni içerik üretme, içerik hakları satın alma ve içeriği çeşitlendirme çalışmaları şirketin büyük miktarlarda borçlanmasına yol açtı: Şirketin 2016'da 16,8 milyar dolar olan borcu Eylül 2017'de 21,9 milyar dolara yükseldi.[10] Ekim 2018'de Netflix, yeni içeriklerin finanse edilmesine yardımcı olmak için 2 milyar dolar daha borç alacağını açıkladı. 10 Temmuz 2020'de Netflix, piyasa değeri bakımından en büyük eğlence/medya şirketi oldu.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Netflix, 29 Ağustos 1997'de, Scotts Valley, Kaliforniya'da, Marc Randolph ve Reed Hastings tarafından kuruldu. Marc Randolph ve Reed Hastings, Reed Hastings'in şirketi olan Pure Atria Corporation'da pazarlama müdürü olarak çalışırken tanıştılar. Ayrıca Randolph, e-postayla sipariş şirketi olan MicroWarehouse'un kurucularındandı ve daha sonra Borland International'da pazarlama başkan yardımcısı olarak çalıştı. Bilgisayar bilimcisi ve matematikçi olan Hastings, Pure Atria'yı Rational Software Corporation'a 1997'de $700.000.000 karşılığında satarak, Silikon Vadisi tarihinin en yüksek satışını yapmış oldu. Hastings ve Randolph, hükûmetin birleşmeyi onaylamasını beklerken, Netflix fikri ortaya çıktı.
Reed Hastings, Randolph'un annesi ve Integrity QA kurucusu Steve Kahn'dan, Netflix için $2.500.000 dolarlık başlangıç yatırımı aldı. Randolph, yeni e-ticaret şirketi Amazon'ı beğendi ve benzer bir model kullanmak istedi fakat VHS kasetlerinin stoklamak için pahalı, postalamak için çok hassas olmalarından dolayı vazgeçtiler. 1997'de sadece birkaç pazarda satışa sunulan DVD'leri duyduklarında, Hastings'in Santa Cruz'taki evine posta ile kompakt bir disk göndererek test ettiler, disk bozulmadan geldiğinde DVD satış ve kiralama konseptini kullanmaya karar vererek $16.000.000 dolarlık yatırım ile sektöre girdiler. 14 Nisan 1998'de satış yapmaya başladığında, sadece 30 çalışanı ve 925 DVD'si vardı.
Üyelik ücreti, Blockbuster alım teklifi, büyüme başlangıcı
[değiştir | kaynağı değiştir]Netflix, Eylül 1999'da aylık abonelik konseptini tanıttı ve sonra tek kiralık modeli 2000 başında bıraktı. O tarihten bu yana şirket, son ödeme tarihleri, gecikme ücretleri, nakliye ve taşıma ücretleri olmaksızın sabit ücretli sınırsız kira iş modeli ile adını duyurmuştur.
Netflix, 2000 yılında Blockbuster ile iş ortaklığı görüşmesinde bulunmuş, kendisine 50 milyon dolar değer biçmiş, satın alınma teklifi Blockbuster tarafından kabul edilmemiştir. Netflix, 29 Mayıs 2002'de hisse başına 15.00 ABD Doları bedelle 5.5 milyon hisse senedi satarak halka arzını başlattı. 14 Haziran 2002'de şirket aynı fiyata 825.000 adet hisse daha sattı. Netflix, ilk birkaç yıl boyunca önemli kayıplar yaşadıktan sonra, 2003 yılında ilk kârını açıkladı ve 272 milyon ABD doları gelirle 6.5 milyon ABD doları kâr elde etti.
Kirala-izle (video on demand) tanıtımı, azalan DVD satışları, küresel genişleme
[değiştir | kaynağı değiştir]Netflix, müşterileri tarafından derecelendirmelerine ve yorumlarını temel alarak geniş bir kişiselleştirilmiş video öneri sistemi geliştirdi ve sürdürüyor. 1 Ekim 2006'da Netflix, mevcut algoritması Cinematch'i yenerek, müşteri puanlarını %10'dan fazla tahmin edecek bir video önerme algoritması geliştirebilen ilk geliştiricisine $1.000.000 değerinde bir ödül önerdi. Şubat 2007'de şirket, milyarıncı DVD'sini teslim etti ve İnternet üzerinden kirala-izle (video on demand) sistemini tanıtarak orijinal iş modelinden uzaklaşmaya başladı.
Ocak 2013'te Netflix, 2012 yılının dördüncü çeyreğinde iki milyon ABD kullanıcısı eklendiğini açıkladı. 27,1 milyon ABD kullanıcısı ve 29,4 milyon toplam kullanıcısı ve buna ek olarak, gelir aynı dönemde %8 artarak 945 milyon dolara çıktı. Netflix, bu yılki üçüncü çeyrek raporunda, Nisan 2013'te 36.3 milyon abone sayısına (ABD'de 29.2 milyon) ulaştı. 2013 yılının dördüncü çeyreğine kadar Netflix, 33.1 milyon ABD abonesi bildirdi.
Netflix, RTÜK ve sansür tartışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Netflix RTÜK'ün talebi üzerine 'Designated Survivor' dizisinin Türkiye'deki bir bölümünü platformundan kaldırdı.[11]
Netflix, yaptığı açıklamada, Türkiye'deki yetkililerin talebi üzerine 'yerel kanunlarla uyum içinde olmak için' bir bölümün platformdan kaldırıldığını duyurdu.
Kaldırılan ikinci sezonun yedinci bölümünde oyuncu Troy Caylak tarafından canlandırılan 'Fatih Turan' adındaki Türkiye'nin cumhurbaşkanı olan bir karakter, Kiefer Sutherland'ın canlandırdığı ABD başkanı Tom Kirkman ile karşı karşıya geliyor.
Bölümün, dünyanın geri kalan ülkelerinde hâlen platformda bulunduğu kaydedildi.
Kilometre taşları
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2003 yılında 1 milyon,[12]
- 2004 yılında 2 milyon,[12]
- 2006 yılında 5 milyon,[12]
- 2009 yılında 10 milyondan fazla abone sayısına ulaştı.[12]
- 2012 yılında 25 milyon üyeye ulaştı.[12]
- 2014 yılında küresel olarak 50 milyondan fazla aboneye ulaştı.[13]
- 2015 Ocak verileri itibarıyla, ABD'deki abone sayısı 39 milyona, küresel abone sayısı da 57 milyona ulaşmıştır.[14] Aynı yılın Ekim itibarı ile 70 milyon aboneye sahiptir.[15]
- 2016 yılı itibarıyla Türkiye[16] dahil olmak üzere 130 ülkeye yayıldı ve toplam 190'dan fazla ülkede 167 milyondan fazla ücretli üyeliğe sahip abonelerine hizmet getirdi.[12]
- 2020 yılı itibarıyla 193 milyon ücretli kullanıcıya ulaştı.
Desteklenen cihazlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Desteklenen donanımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Amazon Amazon Fire TV, Kindle Fire, Kindle Fire HD, Kindle Fire HDX
- Android akıllı telefonlar ve tabletler
- Android TV cihazları
- Apple Apple TV, iPad, iPhone, iPod Touch
- Barnes ve Noble Nook Color, Nook Tablet, Nook HD
- BlackBerry 10 akıllı telefonlar
- D-Link Boxee Box
- Google Chromecast
- LG Electronics: bazı Blu-ray oynatıcılar, televizyonlar ve ev tiyatro sistemleri
- Google TV cihazları
- YouView İngiltere'de set üstü kutular
- Microsoft Surface RT, Surface Pro, Windows Phone, Xbox 360, Xbox One
- Nintendo Wii, Nintendo 3DS ve Wii U
- Panasonic: bazı Blu-ray Disc oynatıcılar, televizyonlar ve ev tiyatro sistemleri
- Philips: bazı Blu-ray Disc oynatıcılar ve televizyonlar
- Roku akış oynatıcı
- Samsung: bazı Blu-ray Disc oynatıcılar, ev tiyatro sistemleri, akıllı telefonlar, televizyonlar ve tabletler
- Samsung Gear VR
- Seagate FreeAgent Theater+ HD Media Players
- Sharp: bazı LED/LCD televizyonlar ve Blu-ray Disc oynatıcılar
- Sony Blu-ray Disc oynatıcılar, televizyonlar, Playstation 2,[17] PlayStation 3, PlayStation Vita, PlayStation 4 ve PlayStation 5
- TiVo DVRs (HD, HD XL, Series3, Premiere, Premiere XL and Roamio boxes)
- Viewsonic VMP75
- Vizio: bazı Blu-ray Disc oynatıcılar ve televizyonlar
- Western Digital WD Live plus Media Player
- Yamaha BD-A1020
- Vestel: bazı LED/LCD televizyonlar
- Xiaomi Mi Box
Desteklenen yazılımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Platform tarafından desteklenen web tarayıcıları
[değiştir | kaynağı değiştir]- OS X: Safari, Firefox 2 ve Google Chrome
- Microsoft Windows: İnternet Explorer, Firefox 2, Google Chrome ve Microsoft Edge
- Linux: Google Chrome
- Android
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Netflix orijinal içerikleri listesi
- En çok izlenen Netflix orijinal yapımları listesi
- Netflix'in dünyaya yayılma süreci
- Netflix and chill
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2022.
- ^ "How does Netflix work?". Help Center. 17 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2016.
- ^ Frank, Robert (16 Nisan 2015). "Reed Hastings' Netflix stake tops $1 milyar". CNBC. 22 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2016.
- ^ Miglani, Jitender (18 Haziran 2015). "How Netflix Makes Money? - Revenues & Profits". 16 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2017.
- ^ "Netflix Second Quarter 2022 Earnings Interview" (Basın açıklaması). 19 Temmuz 2022. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2022.
- ^ "Netflix'te Yüzler Gülüyor: Abone Sayısı ve Gelirler Arttı". Kayıp Rıhtım. 20 Nisan 2023. 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2023.
- ^ "Netflix Kurumsal Bilgileri". Yardım Merkezi. 29 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2020.
- ^ "The Netflix Backlash: Why Hollywood Fears a Content Monopoly". The Hollywood Reporter (İngilizce). 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2020.
- ^ "Netflix sinking deeper into debt to fuel subscriber growth". thestar.com (İngilizce). 16 Ekim 2017. 16 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2020.
- ^ "Designated Survivor Türkiye'de Neden Sansürlendi? - Medyanoz". 2 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.
- ^ a b c d e f "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2020.
- ^ Sharf, Samantha. "Netflix Eyes Global Streaming Domination As It Crosses 50 Million Subscriber Mark". 21 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2015.
- ^ "45 Netflix statistics-facts". 18 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2015.
- ^ "70 milyon". 21 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2015.
- ^ "Netflix Türkiye abone sayısı ve elde edilen gelir açıklandı". Digital Age. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021.
- ^ drbyos (19 Eylül 2020). "PS2 was the first console to have streaming". Archynewsy (İngilizce). 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021.