Venera 7
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Venera 7 (Rusça: Венера-7, çevirisi: "Venüs 7"), Sovyetler Birliği'nin Venüs'e gönderdiği Venera serisi uzay sondalarından biridir. Venera 7, 15 Aralık 1970'te Venüs'e indiğinde başka bir gezegene yumuşak iniş yapan ve oradan Dünya'ya veri gönderen ilk uzay aracı olmuştur.[1][2]
Tasarımı
[değiştir | kaynağı değiştir]İniş aracı 180 bar (18.000 kPa) basınca ve 580 °C (1.076 °F) sıcaklığa dayanabilmesi için tasarlanmıştı[3] Bunlar, Venüs'te karşılaşılması beklenenden önemli ölçüde büyüktü, ancak Venüs yüzeyinin bilinmezleri nedeniyle tasarımcılar hata payını büyük bırakmayı tercih etti.[3] Katılaştırmanın Hatta metalin fazla sertleştirilmesi nedeniyle hem sondanın kendisinin hem de gezegenler arası platformunda (İng: bus) bilimsel araçlara yeterince yer kalmamıştır.[3] Gezegenler arası platformda güneş rüzgarı enerjisiyle çalışan bir parçacık dedektörüyle bir de kozmik ışın dedektörü vardı.[4] İniş aracında ısı ve basınç sensörlerinin yanı sıra atmosfer basıncını ölçmek için bir de ivmeölçer vardı.[3] Sondada ayrıca bir radar altimetresi vardı.[3]
Fırlatma
[değiştir | kaynağı değiştir]Sonda, 17 Ağustos 1970, saat 05:38'de (UTC) Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatıldı. Sondanın 3MV sistemi esas alınarak tasarlanmış bir gezegenler arası platformu ve bir iniş aracı vardı.[5] Venüs'e uçuş rotası sırasında yaptığı iki yön düzeltme, platforma monteli KDU-414 motoru sayesinde yapıldı.[5]
İniş
[değiştir | kaynağı değiştir]Venera 7, 15 Aralık 1970'te Venüs'ün atmosferine girdi.[5] Atmosfere girişin ilk aşamalarında iniş aracı sondanın 'çatı'sına bağlı kalmaya devam etti,[5] böylece çatı olabildiğince uzun süre -8 °C'ye soğutulabilecekti.[5] İniş aracı, sondanın gövde titreşimi platformun Dünya'ya sabitlenmesini kırdığında gövdeden ayrıldı.[5] Yerden 60 km'de paraşüt açıldı ve atmosfer testi başladı; atmosferin %97'si karbondioksit çıkmıştı.[5] Başta paraşüt 1.8 m2'ye küçültüldü, 13 dakika sonra 2,5 m2 ye çıkacaktı, çünkü paraşüt küçültme halatı erimişti.[3] Açılmadan 6 dakika sonra paraşüt arıza yaptı ve iniş planlanandan hızlı oldu.[3][5] Sonunda paraşüt hepten bozulmuş ve sonda serbest düşüşe geçmişti.[3] En nihayetinde sonda, saat 05:37:10 UTC'de 16.5 m/s hızla Venüs yüzeyine temas etti.[5] Sondanın indiği koordinatlar şunlardır: 5°G 351°D.
Sonda, temas anında sessizleşmiş gibi görünüyordu,[5] ancak teypler kaydetmeye devam etmekteydi. Birkaç hafta sonra, radyo astronom Oleg Rjiga'nın teypleri gözden geçirmesi sırasında teyplerde fazladan 23 dakikalık çok zayıf sinyaller bulundu.[6] Sonda Venüs'e inmiş ve muhtemelen sıçrayarak yana devrilmişti; o yüzden orta kazanımlı anten Dünya'ya güçlü bir sinyal göndermek için gereken açıya girememişti.[7]
Sonda, 53 dakika boyunca Dünya'ya bilgi iletmişti;bunun 20 dakikası yüzeydendi. Venüs'ün yüzey sıcaklığının 475 ± 20 °C olduğu keşfedildi.[5][8] Isı ve atmosfer modelleri kullanılarak 9.0 ± 1.5 MPa yüzey basıncının olduğu hesaplandı.[9] Sondanın çalışmayı aniden kesmiş olması nedeniyle (0.2 saniye içinde işlemez hâle geçmişti), sondanın düşük seviye toz içeren katı bir yüzeye çarptığını çıkarmak mümkündür.[9]
Sonda, Venüs'ün yoğun atmosferi sebebiyle dışarıdan görülemeyen yüzeyi hakkında bilgi sağladı. Sonda insanların kesinlikle Venüs'ün yüzeyinde hayatta kalamayacağını teyit etmiş ve Venüs'te sıvı su bulunma ihtimalini tamamen boşa çıkartmış oldu.[8][5]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Science: Onward from Venus". Time. 8 Şubat 1971. 21 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2013.
- ^ Siddiqi 2018.
- ^ a b c d e f g h Huntress Jr & Marov 2011.
- ^ "Venera 7". NASA Space Science Data Coordinated Archive. NASA. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2019.
- ^ a b c d e f g h i j k l Reeves 1994.
- ^ Harvey 2007.
- ^ "Larry Klaes, The Soviets and Venus, Part 1, 1993". 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2015.
- ^ a b "Итоги работы станции "Венера-7"". Galspace (Rusça). 1 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020.
- ^ a b Ulivi & Harland 2007.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Harvey, Brian (2007). Russian Planetary Exploration History, Development, Legacy and Prospects. Springer-Praxis. ISBN 9780387463438.
- Huntress Jr, Wesley T.; Marov, Mikhail Ya (2011). Soviet Robots in the Solar System Mission Technologies and Discoveries. Springer-Praxis. ISBN 9781441978974.
- Ulivi, Paolo; Harland, David M (2007). Robotic Exploration of the Solar System Part I: The Golden Age 1957–1982. Springer. ISBN 9780387493268.
- Reeves, Robert (1994). The Superpower Space Race: An Explosive Rivalry through the Solar System. Plenum Press. ISBN 0-306-44768-1.
- Siddiqi, Asif A. (2018). Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration, 1958–2016 (PDF). The NASA history series (second ed.). Washington, DC: NASA History Program Office (PDF). ISBN 9781626830424. 8 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Venera 711 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. NASA NSSDC Master Catalog Data (İngilizce)
- Plumbing the Atmosphere of Venus30 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)