15 kilometer (atletiek)

15 kilometer
Wereldrecords
Mannen	41.05	Joshua Cheptegei
Vrouwen	45.40	Joyciline Jepkosgei
Europese records
Mannen	42.39	Jon Brown
Vrouwen	46.59	Lornah Kiplagat
Nederlandse records
Mannen	43.13	Khalid Choukoud
Vrouwen	46.59	Lornah Kiplagat
Portaal    Atletiek

De 15 kilometer (15 km) is een door de World Athletics erkende afstand die als wegwedstrijd wordt gelopen en behoort tot de groep lange afstanden. Op de meeste wegwedstrijden bevindt zich rond het 5- en 10-kilometerpunt een drankpost en een tijdwaarneming.

Het wereldrecord van 41.05 bij de mannen is sinds 18 november 2018 in handen van Joshua Cheptegei, gelopen tijdens de Zevenheuvelenloop in Nijmegen. Hij is de laatste officiële wereldrecordhouder op deze afstand, want per 1 november 2021 is dit onderdeel door World Athletics uit de lijst met officiële wereldrecords verwijderd. Sindsdien gelden de op deze afstand van de wegatletiek geleverde prestaties, voor zover het een evenaring of verbetering van genoemd wereldrecord betreft, alleen nog als beste wereldprestatie. Jacob Kiplimo, landgenoot van Cheptegei, evenaarde diens record op 19 november 2023, eveneens tijdens de Zevenheuvelenloop. Letesenbet Gidey bracht op 17 november 2019 bij hetzelfde evenement het wereldrecord bij de vrouwen naar 44.20. Zij is bij de vrouwen de laatste officiële recordhoudster.

De bekendste 15 km-wedstrijd in Nederland is de Zevenheuvelenloop in Nijmegen. Het is een van de sterkst bezette 15 km-wedstrijden ter wereld. Andere grote 15 km-wedstrijden in Nederland zijn:

• Montferland Run
• Bruggenloop (in Rotterdam)
• Posbankloop (in Velp)
• Vestingloop (in 's Hertogenbosch)

In Brazilië vindt jaarlijks de São Silvestre plaats en in de Verenigde Staten de Utica Boilermaker.

Marti ten Kate liep in 1991 tijdens de Dam tot Damloop een tijd van 46.06 over 16,1 km. De tijd op het 15 kilometerpunt is niet geregistreerd, maar lag rond de 43 minuten, waarmee hij eveneens tot de snelste Nederlandse lopers behoort.

* Tussentijd tijdens CPC-loop

Bijgewerkt tot 1 april 2021

#	naam	land	tijd
1.	Joshua Cheptegei		41.05
	Jacob Kiplimo		41.05
3.	Leonard Patrick Komon		41.13
4.	Felix Limo		41.29
	Deriba Merga		41.29
6.	Haile Gebrselassie		41.38
	Sileshi Sihine		41.38
8.	Stephen Kissa		41.49
9.	Edwin Kiptoo		41.51
10.	Abel Kipchumba		41.55

Bijgewerkt tot 6 juni 2024

#	naam	land	tijd
1.	Letesenbet Gidey		44.20
2.	Joyciline Jepkosgei		45.37
3.	Florence Kiplagat		46.14
4.	Tirunesh Dibaba		46.28
5.	Eveline Chirchir		46.33
6.	Zeineba Yimer		46.52
7.	Elana Meyer		46.57
	Mestawet Tufa		46.57
9.	Lornah Kiplagat		46.59
	Priscah Jeptoo		46.59

Bijgewerkt tot 19 november 2023

#	naam	land	tijd
1	Lornah Kiplagat		46.59
2	Constantina Diță		47.10
3	Ingrid Kristiansen		47.17
4	Paula Radcliffe		47.29
5	Susan Krumins-Kuijken		47.41
6	Liz McColgan		47.43
7	Grete Waitz		47.52
8	Hilda Kibet		48.03