Antoon II van Lalaing
| Antoon II van Lalaing | ||
|---|---|---|
| 1533 - 1568 | ||
 | ||
| Graaf van Hoogstraten | ||
| Periode | 1555 - 1568 | |
| Voorganger | Filips van Lalaing | |
| Stadhouder van Mechelen | ||
| Periode | 1566 - 1567 | |
| Stadhouder van Antwerpen | ||
| Periode | 1567 | |
| Voorganger | Willem van Oranje | |
| Vader | Filips van Lalaing | |
| Moeder | Anna van Rennenberg | |
Antoon II van Lalaing (1533-1568), 3e graaf van Hoogstraten was een Zuid-Nederlands edelman. In de geschiedschrijving wordt hij vaak kortweg Hoogstraten genoemd. Hij was landvoogd van de zelfstandige heerlijkheid Mechelen, een van de Zeventien Provinciën.
Familie
[bewerken | brontekst bewerken]
Antoon was een zoon van Filips van Lalaing en Anna van Rennenberg. Op 22-jarige leeftijd nam hij het Gelmelslot te Hoogstraten in bezit toen hij zijn overleden vader opvolgde als graaf; zijn broer George werd graaf van Rennenberg. Op jeugdige leeftijd werd hij landvoogd van Mechelen, en in 1558 mocht hij de Heilig Grafridders ontvangen voor hun eerste kapittel. In 1559 werd hij op het drieëntwintigste kapittel te Gent tegen de wens van Filips II gekozen als ridder in de Orde van het Gulden Vlies.[1] In 1560 huwde hij met Eleonora van Montmorency in Weert. Zij kregen een zoon, Willem.
Nederlandse Opstand
[bewerken | brontekst bewerken]Hij speelde een rol in de politiek van de Nederlanden bij het verzet tegen koning Filips II van Spanje. In een kritieke periode werd een vergadering op het laatste moment verplaatst van het kasteel van Breda naar het naburige kasteel van Hoogstraten.
Op 13 maart 1566 kwamen de edelen, die door de prins van Oranje waren ontboden, aan op het kasteel van Hoogstraten. Deze vergadering maakte deel uit van een reeks bijeenkomsten om het zogenaamde Smeekschrift der Edelen op te stellen. Dit document bevatte een verzoek om de godsdienstvervolgingen te stoppen en meer vrijheid van godsdienst toe te staan.
Op 5 april 1566 werd het smeekschrift door het Eedverbond der Edelen aangeboden aan de landvoogdes der Nederlanden, Margaretha van Parma. Deze actie markeerde een belangrijk moment in het begin van de Nederlandse Opstand tegen de Spaanse overheersing.
In augustus 1566 brak de Beeldenstorm uit en verving hij Willem van Oranje als gouverneur van Antwerpen. Net als de graven van Egmont en Horne werd ook Hoogstraten door de hertog van Alva gedagvaard om in Brussel voor de Raad van Beroerten te verschijnen. Hoogstraten reisde ook af naar Brussel, maar toen hij onderweg vernam dat de beide graven in hechtenis waren genomen, maakte hij rechtsomkeert, nam op zijn kasteel het hoogstnoodzakelijke en vluchtte te paard naar Keulen. Alva verbande graaf Hoogstraten, de grafelijke bezittingen werden verbeurd verklaard, hij werd beroofd van al zijn rechten en aandelen. Antoon II van Lalaing bleef de zijde Willem van Oranje steunen. In de slag bij Geldenaken, waar het leger van Willem van Oranje door Alva werd gedwongen zich terug te trekken over de Kleine Gete, werd hij getroffen in de voet door een losbranding van zijn eigen pistool en op 11 december 1568 bezweek hij aan zijn verwondingen in Sissonne. Hij werd in Keulen begraven.
_Taferelen_uit_het_leven_van_prins_Willem_I,_1568-1584_(serietitel),_RP-P-1904-1283.jpg)
Na zijn dood
[bewerken | brontekst bewerken]Zijn vrouw Eleonora van Montmorency ging terug naar haar familie; haar broer was de vermoorde graaf van Hoorne. Zij werd vrouw van de heerlijkheid Kortessem. Wel wijdde ze de volgende jaren aan het terugkrijgen van het verbeurd verklaarde kasteel van Hoogstraten voor haar zoon Willem Antoon van Lalaing.
In 1569 kwam er een Spaanse edelman en kapitein, Don Luis Carrillo de Castilla, in het kasteel van Hoogstraten in opdracht van de hertog van Alva. Hij zou er zes jaar verblijven terwijl zijn vrouw in Antwerpen bleef, waar haar zus Viegas vanaf 1572 de hospita bleek te zijn van niemand minder dan Benito Arias Montano. Het is deze man die een deel van de bibliotheek van het kasteel van Hoogstraten naar het Escorial zou overbrengen.
Wegens de vijandelijkheden rond het kasteel verliet kapitein Don Luis Carillo de Castilla het kasteel, waarna de weduwe van Antoon II van Lalaing de kans zag om het kasteel terug op te eisen.
| .svg) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Noten
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ P.C. Hooft, Nederlandsche Historien, I, p. 24.
Referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- Het Gelmelslot van Hoogstraten, website van het Penitentiair Schoolcentrum Hoogstraten, naar opzoekingen van de "Hoogstraatse Oudheidkundige Kring"
- P.C. Hooft, P.C. Hoofts Nederlandsche Historien, Vyfde Boek. (1642-1647). p. 198.
- J.C.E. Bartelds, art. Lalaing (Anthony van) (2), in Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek 8 (1930), pp. 995-998.
- A. Wauters, art. Lalaing (Antoine de), in Biographie nationale de Belgique XI (1890), coll. 85-91.
- Raymond Fagel en Joke Spaans, art. Don Luis en Don Alonso, in Nonnen verdreven door Geuzen, Cathalina de Spiritu Sancto's verhaal over de vlucht der Nederlandse clarissen naar Lissabon (2019), pag. 181]
- Van Ierland, John, De graaf van Lalaing, De hertog van Salm Salm, het vergeten stukje grensgebied (2007), pag.152]
