Boreas (god)
Boreas | ||||
---|---|---|---|---|
Βορέας, Boréas, "de Noordelijke" | ||||
Boreas | ||||
Oorsprong | Griekse mythologie | |||
Cultuscentrum | Athene | |||
Dierlijke verschijning | paard | |||
Associatie | de noordenwind | |||
Romeinse god | Aquilo | |||
Verwantschap | ||||
Ouders | Eos en Astraeus | |||
Siblings | Euros, Notos en Zephyros | |||
Partner | Oreithyia, 12 merries van Erichthonius | |||
Nakomelingen | Calaïs, Zetes, Chione, Butes, meerdere veulens | |||
Boreas en Oreithyia. Door Heinrich Lossow (1840-1897) | ||||
|
Boreas (Grieks: Βορέας, Boréas, "de Noordelijke") was de Griekse god van de noordenwind, in de Romeinse mythologie Aquilo genoemd. Hij was de zoon van Eos, de godin van de dageraad, en van Astraeus. Zijn broers waren Euros (de oostenwind), Notos (de zuidenwind) en Zephyros (de westenwind). Vaak wordt gedacht dat Aeolus zijn vader was. Dit is niet correct: Aeolus was god van de wind en werd door Zeus aangesteld als de bewaarder van de winden. Aeolus houdt deze winden opgesloten in een grot, en kan ze als hij dat wil uitzenden om wind te brengen.
Omschrijving
[bewerken | brontekst bewerken]Boreas is een van de bekendste windgoden (Anemoi). Volgens de Griekse mythologie zwierf hij rond in Thracië, Noord-Griekenland. Daarom wordt hij ook wel een Thracische god genoemd. Hoewel Boreas uit het noorden komt, werd hij toch vooral in Athene geëerd, omdat hij in 480 v.Chr. bij Pilion de vloot van de Perzen vernield zou hebben, de vloot waarmee Xerxes Athene belegerde. Wegens zijn goede gezindheid brachten de Atheners hem voor die overwinning een groot offer. Hij wordt afgebeeld op de Toren van de winden (Athene), maar de Atheners vonden hem zo belangrijk dat ook aan de rivier de Ilisos een heiligdom heeft gestaan dat aan hem gewijd was.
Hoewel Boreas erg overspelig was, was zijn ware liefde Oreithyia, de dochter van de Atheense koning Erechtheus. Maar Oreithyia mocht van haar vader niet met Boreas trouwen. Dus ontvoerde Boreas haar en dwong haar zo met hem te trouwen. Toen Oreithyia aan het spelen was met haar vriendinnen, hulde hij haar in een wolk en voerde haar mee naar de grot waar hij woonde. Boreas verwekte in totaal vijf kinderen bij haar. Het bekendst is de tweeling Calaïs en Zetes, die ook wel de Boreaden genoemd worden en tot de Argonauten behoorden. Boreas' dochter, Chione, baarde Poseidon een zoon, Eumolpos genaamd. Butes, de derde zoon van Boreas, beledigde Dionysos en werd gestraft met krankzinnigheid.
In de gedaante van een paard verwekte Boreas ook veulens bij 12 merries van Erichthonius, de koning van Troje. Volgens de verhalen liepen deze zo snel en licht, dat onder hun hoeven de aren van een korenveld niet knikten en het zeevlak niet rimpelde.
Boreas zorgde voor koude, duisternis en sneeuw. De Grieken waren dan ook niet altijd even dol op hem, daarom wordt hij voorgesteld als een wrede en ruwe god. Hij wordt afgebeeld met vleugels, verwilderd haar en een baard.
Stamboom
[bewerken | brontekst bewerken]Uranus | Gaea | Pontus | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hyperion | Theia | Crius | Eurybia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Helios | Selene | Tithonus | Eos | Astraeus | Pallas | Perses | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Memnon | Emathion | Eosphoros (Venus) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Boreas (noordenwind) | Phainon (Saturnus) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Procris | Cephalus | Zephyros (westenwind) | Phaethon (Jupiter) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Euros (oostenwind) | Pyroeis (Mars) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Phaethon | Tithonos | Hesperos | Notos (zuidenwind) | Stilbon (Mercurius) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||