Elmer Schönberger
Elmer Schönberger (Utrecht, 1950) is een Nederlands musicoloog, componist en schrijver[1] over met name muziek en componisten.
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]Schönberger studeerde piano aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, bij Jan de Man en Gérard van Blerk en tevens musicologie bij de Universiteit Utrecht.[2] Hij kreeg daarna privélessen in compositie van Rudolf Escher.[2] Schönberger was ook een leerling van componist en muziekpedagoog Herman Strategier.[3]
Zijn eerste "officiële" compositie was Chasse à l’enfant’ uit 1971, dat hij schreef voor een internationaal korenfestival.[3]
Hij werkte als schrijver decennialang onder meer voor Vrij Nederland,[1] deels - van 1976 tot 1980 - met het pseudoniem Wilhelm Schön, de helft van een duo, toen hij samenwerkte met Willem Jan Otten.[4] Vanaf 1982 schreef hij in Vrij Nederland de rubriek Het Gebroken Oor, dagboek van een luisteraar.[5] In 2004 stopte hij met schrijven voor Vrij Nederland.[6]
Schönberger werkte gedurende zes jaar, tot 1995, als muziekprogrammeur voor het Holland Festival.[7] Vanaf 1988 was hij artistiek adviseur van het Schönberg Ensemble.[6][8]
In 2005 sprak hij onder de titel 'Het Grote Luisteren' de jaarlijkse Huizingalezing uit. Van 2010-2013 schreef hij enkele malen per jaar over muziek in de Groene Amsterdammer.[9]
Otten schrijft dat Schönberger een grote kenner en bewonderaar is van Igor Stravinsky. Schönberger was een vriend van Louis Andriessen,[10] met wie hij samen een boek over Stravinsky schreef.
Prijzen
[bewerken | brontekst bewerken]In 1987 won Schönberger de Pierre Bayle-prijs voor zijn muziekrecensies.[2][11]
Bibliografie (selectie)
[bewerken | brontekst bewerken]- Het apollinisch uurwerk, De Bezige Bij, 1983, samen met Louis Andriessen, een werk over Igor Stravinsky.
- De wellustige tandarts & andere componisten, 1985.
- De vrouw met de hamer, 1992
- De kunst van het kruitverschieten, De Bezige Bij, Amsterdam, 1998, ISBN 90-234-3740-3. Een verzameling van veertien essays en drie hoorspelteksten.[12]
- Het gebroken oor, een selectie van muziekbeschouwingen.[13]
- Hier rust Schönberger, Notities over muziek, Uitgeverij Plantage, Leiden (2021), ISBN 978 90 73023 71 0. De titel verwijst naar de titel 17de -eeuwse musicus Huldericus Schönberger, waarvan geen muziek bekend is.[14]
- Vic, met name (2003), roman
- Naar Moskou, Moskou (2005).
- Vuursteens vleugels (2009)
- Inspiratie wantrouw ik ten zeerste - Otto Ketting, een componistenleven, Uitgeverij Prometheus (2022), ISBN 978-90-446-4132-5
- Keten en stompen (2023), over Louis Andriessen
Composities (selectie)
[bewerken | brontekst bewerken]- Chasse à l’enfant’ (1971)
- Verhuisbericht (1983)
- Quattro sonetti di Gaspara Stampa (mezzosopraan, alt en instrumentaal ensemble, 1987),
- MeerMin (basfluit, viool, cello en harp, 1990),
- Het lege kwartier (tenor, sopraan en instrumentaal ensemble, 1995),
- En nergens Bach koor en instrumentaal ensemble, 1997),
- Dr. Haydn's Universe (spreekstem en blazersensemble, 1998),
- Wilhelmina: Je maintiendrai (1998)
- Kwartetten (1999)
- Faites vos jeux (strijkkwartet, 2000),
- Dovemansoren (2002; uitgebreide versie 2005);
- Schrap (viool en piano, 2002),
- Monsterkoffer (2003).
- ...dressing old words new... (sopraan, viool, blokfluit, vibrafoon, 2004),
- L'Ombra (blaaskwintet, 2006).
- La fuga del tempo
- Achttien dagen
- Gezien Hercules Segers.
Naast zijn eigen composities bewerkte hij in 1998 vijf symfonieën van Haydn voor het Nederlands Blazers Ensemble. Voor het Schönberg Ensemble bewerkte hij muziek van Darius Milhaud en Nikolaj Oboechov.[6]
Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b Elmer Schönberger. Uitgeverij Prometheus. Gearchiveerd op 7 mei 2023. Geraadpleegd op 17 april 2024.
- ↑ a b c (en) Elmer Schönberger. Donemus. N.B. Het genoemde jaartal voor de Pierre Bayle prijs in deze publicatie is onjuist. (27 januari 2017). Gearchiveerd op 19 augustus 2022. Geraadpleegd op 17 april 2024.
- ↑ a b (en) Elmer Schönberger. Donemus (27 januari 2017). Gearchiveerd op 19 augustus 2022. Geraadpleegd op 17 april 2024.
- ↑ DBNL, Essaykroniek De vrouw met de hamer/Elmer Shönberger, Tirade. Jaargang 36 (nrs. 338-343). DBNL. Gearchiveerd op 25 juni 2021. Geraadpleegd op 17 april 2024.
- ↑ Elmer Schonberger. www.muziekbus.nl. Gearchiveerd op 2 juli 2022. Geraadpleegd op 17 april 2024.
- ↑ a b c Elmer Schönberger - Nederlands.nl: Biografie. www.nederlands.nl. Gearchiveerd op 17 september 2021. Geraadpleegd op 17 april 2024.
- ↑ Holland Festival?. De Volkskrant (30 juni 1995). Geraadpleegd op 17 april 2024 – via Delpher.
- ↑ Tobben en zuchten met de Duitse toonkunst Van onze verslaggever Roland de Beer AMSTERDAM festival. De Volkskrant (11 juni 1995). Geraadpleegd op 17 april 2024 – via Delpher.
- ↑ Gearchiveerde kopie. Gearchiveerd op 7 oktober 2022. Geraadpleegd op 17 april 2024.
- ↑ Presentatie 16 april 2024, tijdens optreden van Nieuw Amsterdams Peil, Vredenburg, Utrecht
- ↑ DBNL, Register van prijswinnaars, Jaarboek Letterkundig Museum 1. DBNL. Geraadpleegd op 17 april 2024.
- ↑ DBNL, Boeken, Streven. Jaargang 67. DBNL. Gearchiveerd op 9 december 2021. Geraadpleegd op 17 april 2024.
- ↑ Elmer Schönberger. Meulenhoff (8 januari 2019). Gearchiveerd op 23 juni 2021. Geraadpleegd op 17 april 2024.
- ↑ Overbeeke, Emanuel, Boekrecensie - Elmer Schönberger: Hier rust Schönberger - Notities over muziek. OpusKlassiek. Gearchiveerd op 4 juni 2023. Geraadpleegd op 17 april 2024.