Gerrit Berckheyde

Gerrit Berckheyde
Portret van Gerrit Berckheyde door zijn broer Job
Portret van Gerrit Berckheyde door zijn broer Job
Persoonsgegevens
Volledige naam Gerrit Adriaensz. Berckheyde
Geboren Haarlem, 6 juni 1638 (doop)
Overleden Haarlem, 14 juni 1698
Geboorteland Noordelijke Nederlanden
Beroep(en) Schilder, tekenaar
Oriënterende gegevens
Jaren actief Ca. 1655 tot 1698
RKD-profiel
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur

Gerrit Adriaensz. Berckheyde, Berckheyde ook gespeld als Berckheijde, Berkheijde en Berkheyde (Haarlem, 6 juni 163814 juni 1698) was een Noord-Nederlands schilder en tekenaar. Hij is vooral bekend van stadsgezichten, voornamelijk van Haarlem, Amsterdam en Den Haag.

De Grote Markt te Haarlem met de Sint-Bavokerk, 1696

Gerrit Berckheyde was de zoon van een slager, afkomstig uit Katwijk. Hij werd tot schilder opgeleid door zijn oudere broer, Job Berckheyde en door Frans Hals. Tussen 1654 en 1660 maakten de beide broers een reis door Duitsland. Hierbij bezochten zij de steden Rhenen, Kleef, Keulen, Bonn, Mainz en Mannheim. De reis werd afgesloten met een verblijf van 1659-1660 in Heidelberg, waar ze werkten in dienst van Karel I Lodewijk van de Palts. In 1660 keerden ze naar Haarlem terug en werd Gerrit lid van het Haarlemse Sint-Lucasgilde, de beroepsorganisatie voor schilders.

Vanaf 1660 schilderde Berckheyde vrijwel uitsluitend stadsgezichten en wist daarbij, ondanks een grote productie, een hoog niveau te handhaven. Naast stadsgezichten van Haarlem zijn van Berckheyde ook veel stadsgezichten van Amsterdam bekend en enkele van Den Haag. In 1686 schilderde hij de Duitse stad Emden. Johannes Lingelbach en Jan van Huchtenburg voorzagen zijn schilderijen van figuren.

Tussen 1666 en 1681 waren beide broers lid van de Rederijkerskamer. In 1680 betrokken zij een huis naast de Grote of Sint-Bavokerk. Gerrit verdronk in 1698 in de Haarlemse Brouwersvaart, nadat hij een herberg had verlaten en een omweg wilde vermijden.

Lijst van werken

[bewerken | brontekst bewerken]
Titel Datering Type Verblijfplaats Afbeelding
De Waag en de kraan aan het Spaarne te Haarlem 1660-1698 Schilderij Frans Hals Museum, Haarlem
De Dam in Amsterdam 1660 Schilderij Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, Antwerpen
De kerk van Noordwijk 1660 Schilderij Göteborgs konstmuseum, Göteborg
Gezicht op de Gouden Bocht in de Herengracht 1671-1672 Schilderij Rijksmuseum Amsterdam, Amsterdam
Het stadhuis op de Dam in Amsterdam 1672 Schilderij Rijksmuseum Amsterdam, Amsterdam
Het stadhuis op de Dam te Amsterdam[1] Ca. 1670 Schilderij Onbekend
De bocht van de Herengracht bij de Nieuwe Spiegelstraat te Amsterdam 1672 Schilderij Rijksmuseum Amsterdam, Amsterdam
De Grote Markt te Haarlem met de Grote of St. Bavokerk 1696 Schilderij Frans Hals Museum, Haarlem
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Gerrit Berckheyde op Wikimedia Commons.