Giovanni Battista Pergolesi

Giovanni Battista Pergolesi
Giovanni Battista Pergolesi
Algemene informatie
Volledige naam	Giovanni Battista Pergolesi
Geboren	4 januari 1710
Geboorteplaats	Jesi
Overleden	16 maart 1736
Overlijdensplaats	Pozzuoli
Land	Italië
Werk
Genre(s)	Klassiek
Beroep	Componist, violist, organist
Instrument(en)	viool, orgel
(en) AllMusic-profiel (en) Discogs-profiel (en) IMDb-profiel (en) Last.fm-profiel (en) MusicBrainz-profiel
Portaal    Muziek

Giovanni Battista Pergolesi (Jesi, 4 januari 1710 - Pozzuoli, 16 maart 1736) was een Italiaans componist, violist en organist. Hij studeerde in Napels en werkte als kapelmeester in Napels en Rome. Pergolesi was een belangrijk vertegenwoordiger van wat later de Napolitaanse School werd genoemd en speelde een leidende rol bij de opkomst van de Italiaanse komische opera (opera buffa) in de 18de eeuw.

Pergolesi was de derde zoon van Francesco Draghi, die de zoon van een schoenmaker uit Pergola was. Deze laatste verhuisde in 1635 van Pergola naar Jesi; Giovanni Battista was de eerste die de achternaam Pergolesi kreeg.

Hij studeerde in zijn geboorteplaats muziek bij Francesco Santini voordat hij in 1725 naar Napels trok om daar onder andere bij Gaetano Greco te studeren. Hij werkte vooral aan de Napolitaanse hoven.

Pergolesi was een van de belangrijkste vroege componisten van opera buffa (komische opera). Zijn opera seria Il prigioner superbo omvatte de populaire buffa-tweeakter intermezzo, La Serva Padrona (1733). Toen het stuk in 1752 werd opgevoerd in Parijs, vormde het de aanleiding voor de zogenaamde querelle des bouffons (ruzie van de komieken) tussen aanhangers van de serieuze Franse opera van componisten als Jean-Baptiste Lully en Jean-Philippe Rameau en aanhangers van nieuwe Italiaanse komische opera. Pergolesi diende als voorbeeld voor de laatste stijl tijdens deze ruzie die de muziekgemeenschap van Parijs twee jaar lang verdeeld hield.

Pergolesi schreef ook veel kerkmuziek, waaronder een mis in F. Het is echter zijn Stabat Mater (1736), voor (mannen)sopraan, alt (contratenor) en orkest, dat de meeste bekendheid geniet. Het werk is in opdracht geschreven ter vervanging van het Stabat Mater van Alessandro Scarlatti dat tot dan toe elke Goede Vrijdag in Napels was opgevoerd. Het werk bleef populair, werd het meest gedrukte werk van de achttiende eeuw, en werd bewerkt door verschillende andere componisten, onder wie Johann Sebastian Bach, die het gebruikte als basis voor zijn motet Tilge, Höchster, meine Sünden, BWV 1083.

Pergolesi schreef een aantal seculiere instrumentale werken, waaronder een vioolsonate en een vioolconcert. Een aanzienlijke hoeveelheid instrumentale en sacrale werken die ooit aan Pergolesi zijn toegeschreven, bleken later niet van zijn hand te zijn. Zo is van de Concerti Armonici tegenwoordig bekend dat zij zijn geschreven door Unico Wilhelm van Wassenaer.

Pergolesi stierf op 26-jarige leeftijd aan tuberculose.

• Fondazione Pergolesi Spontini, Jesi

Zie de categorie Giovanni Battista Pergolesi van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.