Jozef Frans van Portugal

Jozef Frans van Portugal
1761-1788
Jozef Frans van Portugal
Hertog van Bragança
Periode 1777-1788
Voorganger Maria
Opvolger Johan VI
Vader Peter III van Portugal
Moeder Maria I van Portugal

Jozef Frans Xavier de Paula Dominicus Anton August Anastasius van Bragança (Lissabon, 20 augustus 1761 - aldaar, 11 september 1788) was van 1777 tot aan zijn dood kroonprins van Portugal en hertog van Bragança. Hij behoorde tot het huis Bragança.

Jozef Frans was de oudste zoon van het Portugese koningspaar Peter III en Maria I. Zijn moeder, de oudste dochter van koning Jozef I van Portugal, was nog kroonprinses toen ze in 1760 uitgehuwelijkt werd aan haar oom Peter, de broer van koning Jozef I. Na de geboorte van Jozef Frans probeerde de machtige eerste minister, de markies van Pombal de troonopvolging via de mannelijke lijn wettelijk vast te leggen om Maria van het koningschap uit te sluiten. Toen Maria in 1777 koningin werd, ontsloeg ze Pombal onmiddellijk. Ze had namelijk een grote hekel aan de markies en wees ook diens antiklerikaal kerkelijk beleid, dat de brutaliteit niet schuwde, af.

De intelligente Jozef Frans kreeg bij zijn geboorte de titels van prins van Beira en hertog van Barcelos. Hij kreeg een intensieve opleiding met het oog op zijn toekomstige taak. Op 21 februari 1777, drie dagen voor de dood van zijn grootvader Jozef I, huwde hij op zijn vijftiende met zijn tante Maria Benedicta (1746-1829), een zus van zijn moeder. Het huwelijk bleef kinderloos, maar Maria Benedicta kreeg wel twee miskramen: de eerste in 1781 en de tweede in 1786. Na de troonsbestijging van zijn moeder in 1777 werd Jozef Frans troonopvolger van Portugal en kreeg hij de titels van hertog van Bragança en prins van Brazilië.

In september 1788 stierf de 27-jarige Jozef Frans aan de pokken. Zijn overlijden versterkte de geestelijke labiliteit van zijn moeder, die twee jaar eerder ook haar echtgenoot Peter III was verloren. In 1792 werd zijn jongere broer Johan prins-regent namens zijn moeder en na de dood van Maria I in 1816 koning van Portugal. Jozef Frans werd bijgezet in de grafkelder van het huis Bragança in het klooster van São Vicente de Fora in Lissabon.