Kontorhausviertel

Kontorhausviertel
Onderdeel van de werelderfgoedinschrijving: Speicherstadt en het Kontorhausviertel met het Chilehaus
Land	Duitsland
Coördinaten	53° 33′ NB, 10° 0′ OL
UNESCO-regio	Europa en Noord-Amerika
Criteria	iv
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr.	1467
Inschrijving	2015 (39e sessie)
Kaart
UNESCO-werelderfgoedlijst

Het Kontorhausviertel in het Duitse Hamburg zijn de huizenblokken in de Altstadt rond het plein Burchardplatz tussen de Steinstraße, de Meßberg, de Klosterwall en de Brandstwiete. De huizenblokken worden gekenmerkt door grote karakteristieke Kontorhäuser, in de stijl van het baksteenexpressionisme van het begin van de 20e eeuw. Het bekendste van de huizen in de wijk is het Chilehaus.

De huizenblokken zijn een onderdeel van het Hamburgse stadsdeel Altstadt in het district Hamburg-Mitte.

Hamburg kreeg in 1892 te maken met een grote cholera-epidemie. Na de bestrijding werden onder andere de slechte hygiënische omstandigheden in de beluiken van het Gängeviertel, waar onder meer ook water uit de Elbe werd ingezet als drinkwater, als een van de hoofdredenen geïdentificeerd. De huizenblokken van het Gängeviertel werden afgebroken. Daarbij werd een tweede maal in enkele jaren tijd, na de creatie van de Speicherstadt, een grote groep inwoners geherlokaliseerd naar een ander gebied in de Hamburgse regio.

De vrijgekomen ruimte maakte het in 1912 mogelijk het netwerk van de U-Bahn van Hamburg door de binnenstad te brengen, en de Mönckebergstraße als grote boulevard aan te leggen. Architect en stadsplanner Fritz Schumacher schetst de plannen voor de creatie van het Kontorhausviertel.

• Het Miramarhaus werd de eerste creatie, afgewerkt in 1921–22 naar een ontwerp van Max Bach. Het was een gebouw voor het Handelsgesellschaft Miramar en het eerste grote Kontorhaus.
• Het Chilehaus ontworpen door Fritz Höger volgde in 1922–24 en geldt als het belangrijkste bouwwerk van Höger.
• Het Meßberghof werd in dezelfde periode als het Chilehaus gebouwd met de broers Hans en Oskar Gerson als architecten. Het gebouw werd eerst vernoemd naar Albert Ballin maar werd in 1938 hernoemd naar de aangrenzende straat en kreeg Meßberghof als naam gezien Ballin wegens zijn joodse afkomst niet meer als naamgever geaccepteerd werd. Het Meßberghof is sinds 1983 beschermd onder de Duitse Denkmalschutz.
• Het Sprinkenhof werd gebouwd van 1927 tot 1943 in drie bouwperiodes. Architecten waren ook hier Hans en Oskar Gerson samen met Fritz Höger. Het Sprinkenhof, met drie binnenpleinen, was toen het grootste burelencomplex van Hamburg. Het werd tussen 1999 en 2002 gerenoveerd.
• Het Montanhof werd gebouwd van 1924 tot 1926 naar plannen van Hermann Distel en August Grubitz.
• Het Hubertushaus uit 1931 werd ontworpen door Max Bach en Fritz Wischer.
• Het Bartholomayhaus van 1938/39 met architect Rudolf Klophaus werd gebouwd voor Rudolf Bartholomay en werd in de wijk het laatste Kontorhaus in klassieke stijl.
• Het Kontorhaus Mohlenhof werd in de jaren 1927-28 door de architecten Klophaus, Schoch en zu Putlitz ontworpen en gerealiseerd.
• Het Altstädter Hof werd van 1936 tot 1937 gebouwd met bedrijven en winkels op het gelijkvloers en 220 woningen hierboven. De architect was Rudolf Klophaus.
• Het Pressehaus, tegenwoordig de huisvesting van de redactie van Die Zeit werd in 1938 gebouwd naar een ontwerp van Rudolf Klophaus voor het nationaalsocialistische dagblad Hamburger Tageblatt.

De meeste van deze bouwwerken waren reeds als cultureel bouwkundig erfgoed in Duitsland beschermd onder de Denkmalschutz. Op 5 juli 2015 werd tijdens de 39e sessie van de Commissie voor het Werelderfgoed in haar vergadering te Bonn het Kontorhausviertel, als onderdeel van de inschrijving Speicherstadt en het Kontorhausviertel met het Chilehaus, uitgeroepen als UNESCO-werelderfgoed en toegevoegd aan de werelderfgoedlijst.

• Het Kontorhausviertel
• 
  Het Miramarhaus uit 1921, een van de eerste bouwwerken
• 
  Het Bartholomayhaus
• 
  Het Sprinkenhof
• 
  Het Montanhof
• 
  Kontorhausviertel met Chilehaus (rood), Sprinkenhof (groen) en Meßberghof (blauw)
• 
  erkenning als werelderfgoed - rood is de beschermde zone, geel de bufferzone

Zie de categorie Kontorhausviertel van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.