Margaretha van Anjou (1430-1482)

Margaretha van Anjou
	1430−1482
	Margaretha van Anjou in een 15e-eeuws manuscript
Koningin van Engeland
Periode	1445−1461 en van 1470−1471
Geboren	23 of 24 maart 1430; Pont-à-Mousson of Nancy, Koninkrijk Frankrijk
Overleden	25 augustus 1482; Dampierre-sur-Loire, Koninkrijk Frankrijk
Vader	René I van Anjou
Moeder	Isabelle I
Dynastie	Huis Lancaster en Valois-Anjou
Partner	Hendrik VI
Kinderen	Eduard van Westminster
	; Wapen van Margaretha van Anjou
Portaal	Middeleeuwen

Margaretha van Anjou (Pont-à-Mousson of Nancy, 23 of 24 maart 1430 - Dampierre-sur-Loire, 25 augustus 1482) was prinses van Lotharingen en Bar, echtgenote van Hendrik VI van Engeland en dus koningin van Engeland van 1445 tot 1461 en van 1470 tot 1471.

Jeugd

Margaretha was de dochter van René I van Anjou, koning van Napels, hertog van Anjou, van Bar, van Lotharingen en hertog van Provence, en van Isabelle I, hertogin van Lotharingen. Ze bracht haar kinderjaren door in het kasteel van Tarascon en in het oude koninklijke paleis te Capua bij Napels van het koninkrijk Sicilië. Gezien haar tante Maria van Anjou de echtgenote van koning Karel VII van Frankrijk was, was Margaretha de nicht van koning Lodewijk XI van Frankrijk. Haar grootmoeder aan vaders zijde was de beroemde Yolande van Aragón en haar andere grootmoeder, de zalig verklaarde Margaretha van Wittelsbach.

Koningin van Engeland

Op 23 april 1445 huwde ze koning Hendrik VI Lancaster in Titchfield Abbey. Hendrik zag zichzelf als troonpretendent van het Frans koninkrijk en controleerde een aantal gebieden in het noorden. Hendriks oom, koning Karel VII wilde hetzelfde en ging akkoord via het verdrag van Tours in 1444 met het huwelijk van Margaretha met zijn rivaal op voorwaarde dat hij niet moest voorzien in de gebruikelijke bruidsschat. In ruil zou hij Maine en Anjou van de Engelsen verkrijgen. De Engelse regering vreesde een negatieve reactie van de bevolking en hield deze clausule geheim. Door haar familiebanden geraakte Margaretha betrokken bij de Honderdjarige Oorlog.

John Stafford, de aartsbisschop van Canterbury kroonde Margaretha op 30 mei 1445 tot koningin van Engeland in Westminster Abbey. Ze werd beschreven als mooi en verder als reeds een vrouw: passioneel, fier en met een sterke wil. Zij die hernieuwde aanspraken voorzagen op Frans grondgebied, geloofden dat ze haar taak verstond om de belangen van de troon te behartigen. Ze stichtte Queens' College in Cambridge. Margaretha en Hendrik hadden een zoon Eduard van Westminster die met Anne Neville huwde.

Rozenoorlogen

Margaretha's echtgenoot Hendrik VI was een zachtaardige en vrome man. Vanaf 1453 vertoonde hij tekenen van krankzinnigheid. In 1455 werd hij onder het regentschap van hertog Richard van York geplaatst, die de troon kon pretenderen via zijn grootvader Edmund van Langley, de vijfde zoon van koning Eduard III van Engeland. Dat was het begin van de Rozenoorlogen. Margaretha, lid van het Huis Lancaster en haar zoon wisten in 1463 te ontkomen naar Frankrijk waar zij zonder veel enthousiasme door haar neef Lodewijk XI van Frankrijk werden ontvangen. Intussen had Eduard IV van York de troon ingenomen.

Met hulp van Richard Neville, graaf van Warwick, vader van haar schoondochter, kon zij haar echtgenoot in 1470 opnieuw op de troon zetten en keerde met haar zoon naar Engeland terug. Eduard IV die gesteund werd door Karel de Stoute, zijn schoonbroer, versloeg Hendrik VI definitief tijdens de slag bij Tewkesbury waarbij zijn zeventienjarige zoon Eduard werd gedood. Hendrik, die men in de Tower of London gevangen zette, werd er waarschijnlijk in opdracht van Eduard IV vermoord. Margaretha werd gevangengezet in het kasteel van Wallingford en daarna onder huisarrest geplaatst.

De onopgeloste zaken van de Honderdjarige Oorlog werden beëindigd met het verdrag van Picquigny. Met het verdrag werden de schadeloosstellingen bepaald. Ook werd bepaald dat Margaretha's vader René losgeld zou betalen voor het vrijkopen van zijn dochter, maar het ontbrak hem aan de middelen. Lodewijk XI, die haar huwelijk had gesteund, kocht haar vrij op voorwaarde dat René hem Anjou, Hertogdom Bar, Lotharingen en de Provence afstond. Margaretha, verbannen naar Frankrijk, haar troon, echtgenoot en zoon verloren, vervoegde in 1476 haar vader in Aix-en-Provence.

Margaretha werd begraven in de kathedraal van Angers in dezelfde grafkelder als haar vader en moeder. Haar graf werd geplunderd door Franse revolutionairen en haar resten verstrooid.