Mortirolopas

Mortirolopas
Pashoogte van de Mortirolo
Hoogte	1852[1] m
Coördinaten	46° 15′ NB, 10° 18′ OL
Van	Monno
Naar	Mazzo di Valtellina & Aprica
Stijging	18%
Wegdek	asfalt
Winterafsluiting	ja
Detailkaart

De Mortirolopas (Italiaans: Passo Mortirolo en ook wel Passo della Foppa) is een bergpas in Italië die de verbinding vormt tussen de Lombardische bergdalen Val Camonica en Valtellina. De weg wordt relatief weinig bereden aangezien de nabijgelegen Apricapas een veel gemakkelijker en sneller alternatief is. Op de pashoogte komen drie wegen bij elkaar: de weg vanuit het Val Camonica, vanuit Mazzo di Valtellina en een weg die over de bergkam vanuit de Apricapas voert. Op oudere landkaarten staat de Mortirolopas nog aangegeven als Passo di Foppa.

Lange tijd is de Mortirolopas een steenslagweg gebleven tot deze in 1990 werd opgenomen in de Ronde van Italië. Sindsdien is de route erg populair bij wielrenners die hier niet veel hinder van doorgaand verkeer ondervinden.

Ten zuidoosten van de pashoogte takt een weg af naar de 2087 meter hoge Col Carette di Val Bighera, die alleen via deze zijde voor gemotoriseerd verkeer te bereiken is.

De Mortirolo geniet bekendheid doordat de berg reeds meermaals beklommen werd tijdens de Ronde van Italië. De col staat bekend als een van de zwaarste beklimmingen in de wielersport. De beklimming gebeurt meestal vanuit Mazzo di Valtellina, op de weg S38 van Tirano naar Bormio. Een stukje onder de top van deze noordhelling staat een monument ter nagedachtenis aan wielrenner Marco Pantani (overleden in 2004).

Passages in de Ronde van Italië:

jaar	eerste boven	land	etappe	zijde
1990	Leonardo Sierra	VEN	17	Edolo
1991	Franco Chioccioli	ITA	15	Mazzo di Valtellina
1994	Marco Pantani	ITA	15	Mazzo di Valtellina
1996	Ivan Gotti	ITA	21	Mazzo di Valtellina
1997	Wladimir Belli	ITA	21	Mazzo di Valtellina
1999	Ivan Gotti	ITA	21	Mazzo di Valtellina
2004	Raffaele Illiano	ITA	19	Mazzo di Valtellina
2006	Ivan Basso	ITA	20	Mazzo di Valtellina
2008	Antonio Colom	ESP	20	Mazzo di Valtellina
2010	Ivan Basso	ITA	19	Mazzo di Valtellina
2012	Oliver Zaugg	SUI	20	Tovo di Sant'Agata
2015	Steven Kruijswijk	NED	16	Mazzo di Valtellina
2017	Luis León Sánchez	ESP	16	Edolo
2019	Giulio Ciccone	ITA	16	Mazzo di Valtellina
2022	Koen Bouwman	NED	16	Edolo
2024	Christian Scaroni	ITA	15	Edolo