Simon Kros
Simon Kros (ook Sijmen Kros genaamd) (Spijk, 3 juli 1746[1] - Den Haag, 29 december 1813[2]) was een Nederlands waterbouwkundige en sluis- en molenbouwer.
Tot ca. 1800 woonde en werkte hij in Dordrecht. Hij was met Frederik Willem Conrad Sr. en Arie Blanken de ontwerper en directeur van het uitwateringskanaal van Rijnland naar zee en de sluizen aan de mond van dat kanaal bij Katwijk. Tot de aanleg van dit kanaal werd door het Wetgevend Lichaam op 4 mei 1804 besloten.[3] Op 7 augustus daarna werd met het grondwerk begonnen, in het voorjaar van 1805 werd de eerste steen gelegd en 21 oktober1807 werd het kanaal met de sluizen in tegenwoordigheid van koning Lodewijk geopend. De sluizen te Katwijk zijn samen 17 meter, die te Spaarndam bijna 41 meter wijd. Maar een voordeel bleek dadelijk, doordat van de 66 dagen in 1807, dat de sluizen te Katwijk in werking waren, daarmede gedurende 54 dagen geloosd kon worden en slechts gedurende 33 dagen met de sluizen te Spaarndam. Hij ontwierp en bouwde de molens voor de uiteindelijke droogmaking van de Nieuwkoopsche en Zevenhovensche Plassen (1809). In het archief van Rijnland bevinden zich 106 digitaal te raadplegen tekeningen van zijn hand.[4]
Hij werkte ook aan de sluis voor de marine in Nieuwediep.
Naast zijn werk in Nederland werd ook in het buitenland in zijn vak geraadpleegd. In 1784 had hij een aandeel in de bouw van het Eider kanaal (Schleswig-Holstein kanaal), de voorganger van het Kieler kanaal.
Kros was gehuwd met Pieternella den Bouwmeester en had twee zonen, Arie Christiaan Kros en Jan Kros. Arie had een loopbaan bij Rijkswaterstaat.
Zijn zoon Jan Kros is geboren op 1 september 1797 in Nieuwkoop en overleden op 16 juni 1869 in Leiden. Hij werkte als landmeter en opzichter bij Rijnland, hij werd uiteindelijk (in 1865) hoofdopzichter. In het archief van het Hoogheemraadschap bevinden zich 236 tekeningen van Jan Kros, die digitaal raadpleegbaar zijn.[5]
De locatie van originele exemplaren van deze publicaties is te vinden door uitvouwen van Bibliografische Informatie hieronder en dan op het OCLC nummer achter ‘world cat identities’ te klikken.
- 1802 - over de vierdeelige molenassen (samen met Christiaan Brunings jr en D. Spruytenburg) (prijsvraag van het Bataafs Genootschap)
- 1802 - Rapport wegens het onderzoek omtrent eene uitwatering te Catwyk aan Zee, gedaan in 1802 op last van Dykrichter en Hoogheemraaden van Rhynland Haarlem, François Bohn (samen met A. Blanken en F.W. Conrad)
- 1808 - Memorie wegens den tegenwoordigen staat der uitwatering van Rhijnlandsch boezem te Katwijk in de Noordzee, opgemaakt van den 21. october, den dag, wanneer deze uitwatering, in tegenwoordigheid van zijne majesteit den koning, geopend is, tot den 31. dec.
- 1823 - Waterloop-kundige proeven, gegrond op waarnemingen der stroomssnelheid, en berekening van de hoegrootheid des vermogens der uitwatering van den boezem van Rijnland, door het kanaal bij Katwijk, gedaan in december 1807 en januarij 1808, Haarlem, François Bohn (samen met A. Blanken en F.W. Conrad)
Bronnen
- Ramaer, J.C. Simon Kros Nieuw Nederlands Biografisch Woordenboek
Referenties
- ↑ Huwelijk Simon Kros. Hervormd doop, trouw- en lidmatenboek Heukelum. Regionaal Archief Rivierenland. Geraadpleegd op 1 september 2022.
- ↑ Overlijden Simon Kros. Overlijdensakten Den Haag. Gemeentearchief Den Haag (29 december 1813). Geraadpleegd op 1 september 2022.
- ↑ (1804). Uitwatering, in de Noordzee, by Katwijk. Algemene konst- en letter-bode : Blz 316
- ↑ Kros, Simon, Tekeninen van Simon Kros. Hoogheemraadschap van Rijnland. Geraadpleegd op 1 september 2022.
- ↑ Kros, Jan Kros, Tekeningen van Jan Kros. Hoogheemraadschap van Rijnland. Geraadpleegd op 1 september 2022.