Terlinden (Wijnandsrade)

Terlinden
De hoeve Terlinden, met rechts de oude pachthoeve en links de toegangspoort tot het voormalige kasteel.
Locatie	Wijnandsrade
Gebouwd in	kasteel: 14e eeuw (?)
Gesloopt in	kasteel: onbekend herenhuis: 1e helft 20e eeuw
Herbouwd in	eind 18e eeuw als herenhuis
Monumentale status	rijksmonument
Monumentnummer	30986
Bijzonderheden	de pachthoeve uit de 18e eeuw is bewaard gebleven
De tussenvleugel met het fronton aan de binnenplaats van het kasteelgedeelte.

Terlinden is een hoeve en voormalig kasteel in het Nederlandse dorp Wijnandsrade, provincie Limburg. De hoeve is een rijksmonument.

Het kasteel is vermoedelijk in de 14e eeuw gebouwd. Terlinden was toen een leen van Hoensbroek en tevens een achterleen van Valkenburg. Aan het kasteel was een laathof verbonden. De oudst bekende eigenaar is Rutger van Houthem, die vóór 1388 met Terlinden was beleend.

In de 16e eeuw was Terlinden in eigendom bij de familie Muijters. Dit zorgde er voor dat Terlinden ook wel Muijtershoff werd genoemd. De familie verkocht in 1557 de laathof aan Wolter Hoen van Hoensbroek, terwijl het goed en kasteel zelf rond 1570 naar de familie Van Cranevelt gingen.

In 1702 werd Terlinden publiekelijk geveild. Waarschijnlijk waren de eigenaren door geldnood gedwongen het goed te verkopen. De familie Franssen wist Terlinden te verwerven. In 1780 vererfde Terlinden naar de Schaesbergse drossaard August Goswijn Jozef Poyck.

Eind 18e eeuw werd er een nieuw herenhuis gebouwd aan de zuidzijde van de pachthoeve.

Gabriel Amya bewoonde Terlinden rond 1830. De familie verkocht het in 1843 aan de Maastrichtse weduwe Maria Sibilla Helgers, die het na haar dood in 1851 naliet aan haar zoon Mathijs Victor Nijst. Niet lang daarna was Terlinden eigendom van de Leuvense hoogleraar scheikunde en plantkunde Martin Martens (1797-1863).

Langs de hoeve werd in 1865 de spoorlijn van Sittard naar Heerlen aangelegd. In de 20e eeuw volgde pal naast de spoorlijn de aanleg van de snelweg A76.

Het herenhuis is nog vóór de Tweede Wereldoorlog afgebroken wegens bouwvalligheid.

Over het uiterlijk van het middeleeuwse Terlinden is niets bekend.

Het huidige gebouwencomplex heeft twee binnenplaatsen. Rond de noordelijke binnenplaats bevindt zich de gesloten vierkante pachthoeve. Deze hoeve is in de 18e eeuw gebouwd en heeft een eigen toegangspoort.

Aan de zuidzijde van de hoeve bevindt zich de zuidelijke binnenplaats. Aan de westzijde van deze binnenplaats stond oorspronkelijk het laat-18e-eeuwse herenhuis. De ingangsvleugel met toegangspoort aan de oostzijde van de binnenplaats is bewaard gebleven en draagt het jaartal 1797. De vierkante toren rechts van de toegangspoort markeert de overgang tussen het kasteelgedeelte en de boerderij.

De twee delen van het complex worden van elkaar afgescheiden door een tussenvleugel. Deze is gebouwd in het eerste kwart van de 18e eeuw^[1] en bevat aan de kasteelzijde een fronton. Onder deze vleugel zijn een overwelfde gang en twee kelders aanwezig, die mogelijk nog afkomstig zijn van een voorgaand gebouw.

De tiendschuur is in 1910 uitgebrand en in een kleinere vorm herbouwd.

Zie de categorie Terlindenweg 100, Wijnandsrade van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.