Tetrapod (golfbrekerelement)
Tetrapods zijn betonnen elementen die in kustwaterbouw gebruikt worden ter bescherming van golfbrekers en oevers tegen golfslag. Tetrapods zijn gemaakt van beton en gebruiken een tetraëdrische vorm om de energie van de golven te dissiperen. De Tetrapods haken in elkaar.[1][2]
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Tetrapods zijn in 1950 ontwikkeld door Pierre Danel en Paul Anglès d'Auriac van Laboratoire Dauphinois d'Hydraulique (later SOGREAH, nu ARTELIA) in Grenoble, Frankrijk, die een patent ontvingen voor het ontwerp.[3]
De naam is afgeleid van het Grieks, met tetra - betekent vier en - pode betekent voet, een verwijzing naar de tetraëdrische vorm. Tetrapods werden voor het eerst gebruikt bij de koelwaterinlaat van de elektrische centrale in Roches Noires in Casablanca, Marokko.[4][5] Door hun succes werden Tetrapods over de hele wereld populair, vooral in Japan. Geschat wordt dat bijna 50 procent van de 35.000 kilometer van de Japanse kustlijn beschermd wordt door Tetrapods en andere betonelementen.
In Japan wordt het woord tetrapod vaak gebruikt als een generieke naam voor golfenergie dissiperende blokken met inbegrip van andere soorten en vormen.[6] Overigens vermeld deze bron ten onrechte dat Tetrapod een handelsmerk is van Fudo Tetra Corporation in Osaka; dat is onjuist, zij waren de Japanse licentiehouder. De foto die de Japan Times bij dit artikel geplaatst heeft is geen Tetrapod, maar een element met 5 poten.
Inmiddels zijn er effciëntere betonnen golfbrekerelementen op de markt. Desondanks wordt de Tetrapod nog steeds gebruikt, met name omdat er geen patent meer op rust, en het element dus door iedereen nagemaakt mag worden.
Stabiliteit van de Tetrapod
[bewerken | brontekst bewerken]De eenvoudigste benadering is een stabiliteitsberekening met de Hudson-formule waarbij een KD waarde van 7,2 (brekende golven) of 8,3 (niet brekende golven) gebruikt kan worden. Een precieze methode wordt gegeven door Van der Meer.[7] Hij geeft als formule:
Voor brekende golven (plunging):
Voor niet-brekende golven (surging)
In deze formules is:
- Hs = Significante golfhoogte aan de teen van de constructie
- Δ = relatieve dichtheid van de steen (= (ρs -ρw)/ρw') waarin ρs de dichtheid van de steen en ρw de dichtheid van het water is
- dn = nominale diameter van de Tetrapod, deze is 0,65 maal de hoogte van de Tetrapod
- N is het aantal golven in de storm
- s0m is de steilheid van de golf
- Nod is de toelaatbare schade, het aantal verplaatste eenheden per strekkende eenheid golfbreker, waarbij de strekkende eenheid dn is. Normaal wordt een schade van Nod = 0,5 geaccepteerd.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Tetrapod_(structure) op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- Zie ook
- Algemene informatie
- Lagasse, P.F. (2007). Countermeasures to protect bridge piers from scour. Transportation Research Board, Washington, D.C.. ISBN 0-309-09909-9.
- Hesse, Stephen, The Japan Times environment columnist. Don't You Just Love 'Em ... Tetrapods. The Japan Times. Geraadpleegd op 13 mei 2011.
- Zimmerman, Claus (2005). Environmentally friendly coastal protection: proceedings of the NATO Advanced Research Workshop on Environmentally Friendly Coastal Protection Structures, Varna, Bulgaria, 25-27 May 2004, Online-Ausg.. Springer, Dordrecht. ISBN 978-1-4020-3299-8.
- Wijers-Hasegawa, Yumi, Tetrapodistas: Beauty beheld in huge concrete forms. The Japan Times.
- Hesse, Stephen, Loving and Loathing Japan's Concrete Coasts, Where Tetrapods Reign. The Asia-Pacific Journal: Japan Focus. Gearchiveerd op 3 april 2015. Geraadpleegd op 25 februari 2019.
- Referentie
- ↑ (en) What are Tetrapods? (Tetrapods Resist Wave Impact and Prevent Beach Erosion). Brighthub Engineering. Geraadpleegd op 2 augustus 2017.
- ↑ (en) Park, Sang Kil, Effects of vertical wall and tetrapod weights on wave overtopping in rubble mound breakwaters under irregular wave conditions. Int. J. Nav. Archit. Ocean Eng. (2014) 6:947~964 (2014). Gearchiveerd op 17 februari 2019. Geraadpleegd op 21 november 2021.
- ↑ (en) Improvement in or relating to articial blocks for building structure exposed to the action of moving water (1963). Geraadpleegd op 21 februari 2019.
- ↑ (en) Danel, Pierre (1953). Tetrapods. Coastal Engineering Proceedings 1 (4): 28. ISSN: 2156-1028. DOI: 10.9753/icce.v4.28=.
- ↑ (en) Danel, Pierre, The Tetrapod (1967). Geraadpleegd op 2 augustus 2017.
- ↑ (en) Hesse, Stephen, "Tetrapods", The Japan Times Online, 22 juli 2007. Gearchiveerd op 3 augustus 2017. Geraadpleegd op 2 augustus 2017.
- ↑ (en) van der Meer, J.W., Design of concrete armour layers (1999). Geraadpleegd op 24 februari 2019.