Łąkówka turkusowa
| Neophema pulchella[1] | |||
| (Shaw, 1792) | |||
 Samiec łąkówki turkusowej | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | łąkówka turkusowa | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 | |||
Łąkówka turkusowa[3] (Neophema pulchella) – gatunek australijskiego ptaka z rodziny papug wschodnich (Psittaculidae), z rodzaju Neophema. W naturze występuje na południowo-wschodnich obszarach Australii.
Ze względu na kolorowe upierzenie oraz przyjemny, melodyjny głos jest hodowana także jako ptak ozdobny[4]. Gatunek monotypowy[5][6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
Upierzenie obydwu płci jest bardzo podobne do blisko spokrewnionej z nią łąkówki wspaniałej, z przewagą błękitu i zieleni. Dymorfizm płciowy jest dość wyraźny. Samca wyróżnia rząd czerwonych piór pokrywowych na skrzydle oraz więcej koloru turkusowego na głowie. Poza tym, podobnie jak u samicy ma niebieskie zewnętrzne krawędzie skrzydeł oraz lotki, zielony grzbiet i wierzch ogona oraz żółty brzuch i spód sterówek. Barwy samicy są nieco mniej intensywne, a zieleń występuje obficiej również na piersi i na tyle głowy. Samica posiada także białą pręgę na szarym spodzie skrzydeł, której to brak jest u samca[4]. Młode ptaki są podobne do samicy, tylko bardziej matowe.
- Wymiary średnie
- Długość ciała: 20 cm, masa ciała 37–44 g[5].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Zasięg występowania łąkówki turkusowej rozciąga się w południowo-wschodniej Australii, od kontynentalnej części południowo-wschodniego Queenslandu[5], poprzez Nową Południową Walię[7] po północno-centralną Wiktorię[5]. Zamieszkuje nizinne (do 700 m n.p.m.) obszary trawiaste, wrzosowiska, sady, zakrzewienia i zadrzewione okolice strumieni[8].
Ekologia i zachowanie
[edytuj | edytuj kod]Łąkówka turkusowa zjada nasiona, kwiaty i owoce, zarówno roślin rdzennych, jak i wprowadzonych[5].
Okres lęgowy trwa od sierpnia do grudnia, okazjonalnie również w kwietniu i maju[8]. Samica składa zwykle 4–6 jaj (wymiary: ok. 20,5 na 16 mm[8]), które następnie wysiaduje przez 18–21 dni. Młode przebywają w gnieździe ok. 4 tygodnie. Następnie są jeszcze 2 tygodnie po opuszczeniu gniazda dokarmiane przez rodziców[4].
Status i zagrożenia
[edytuj | edytuj kod]IUCN uznaje łąkówkę turkusową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) od 1988 (oprócz lat 1994–2000, kiedy to gatunek miał status Lower Risk/Near Threatened – bliski zagrożenia). BirdLife International ocenia trend populacji na stabilny. Liczebność populacji oszacowana w roku 2000 wynosiła 20 tys. osobników. W stanie Wiktoria łąkówki turkusowe przystosowały się do jedzenia nasion Arctotheca calendula (ang. capeweed), obcego dla Australii gatunku, dzięki czemu tamtejsza populacja powiększa się. Do zagrożeń dla gatunku należą drapieżnictwo lisów i kotów, utrata drzew z dziuplami w lasach, z których pozyskuje się drewno, oraz niewłaściwe wypalanie terenów[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Neophema pulchella, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Neophema pulchella, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Platycercini Selby, 1836 (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-06].
- ↑ a b c red. Władysław Kermen: Ptaki ozdobne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1985, s. 42-43. ISBN 83-09-00857-8.
- ↑ a b c d e Collar, N.: Turquoise Parrot (Neophema pulchella). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (29 stycznia 2016)].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Parrots, cockatoos. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-10-06]. (ang.).
- ↑ a b Turquoise Parrot Neophema pulchella. BirdLife International. [dostęp 2016-01-29].
- ↑ a b c Turquoise Parrot (Neophema pulchella). [w:] Parrot Encyclopedia [on-line]. World Parrot Trust. [dostęp 2016-01-29].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i materiały multimedialne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).