Łabowa (gmina)

Łabowa
gmina wiejska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowosądecki

TERC

1210082

Wójt

Marta Słaby
(od 2018)

Powierzchnia

119,12 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


5933[1]

• gęstość

49,8 os./km²

Nr kierunkowy

18

Tablice rejestracyjne

KNS

Adres urzędu:
Łabowa 37
33-336 Łabowa
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

13

Liczba miejscowości

13

Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
49°31′41″N 20°51′47″E/49,528056 20,863056
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Łabowagmina wiejska w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. Siedzibą gminy jest Łabowa.

Sąsiaduje z gminami Grybów, Kamionka Wielka, Krynica-Zdrój, Muszyna, Nawojowa, Piwniczna-Zdrój.

Geografia

[edytuj | edytuj kod]

Położona jest między pasmem Jaworzyny w Beskidzie Sądeckim a pasmem Grybowskim w Beskidzie Niskim, w połowie drogi między Nowym Sączem a Krynicą-Zdrojem, w dolinie rzeki Kamienicy Nawojowskiej. Wysokość terenu waha się od 440 do 1080 m n.p.m.

Gmina posiada obszar 119,12 km², w tym: użytki rolne 24%, użytki leśne 71%. Stanowi to 7,68% powierzchni powiatu.

Sołectwa

[edytuj | edytuj kod]

Barnowiec, Czaczów, Kamianna, Kotów, Krzyżówka, Łabowa, Łabowiec, Łosie, Maciejowa, Nowa Wieś, Roztoka Wielka, Składziste, Uhryń.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wieś Łabowa została ulokowana przed 1581 roku przez Branickich na prawie wołoskim. W tym samym roku powstała tu parafia greckokatolicka. Do roku 1947 w większości zamieszkana przez ludność łemkowską[2].

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Dane z 31 grudnia 2017 roku[3].

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 6005 100 2919 48,5 3086 51,5
gęstość zaludnienia

(mieszk./km²)

50 24 26
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Łabowa w 2014 roku[1].


Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
  • Murowana cerkiew greckokatolicka pw. Opieki NMP w Łabowej z 1784 roku, ufundowana przez Lubomirskich. Budynek przykrywa blaszany, siodłowy dach, nad kaplicami uformowany w kopuły, który zdobi pięć wieżyczek z latarniami. Nad wszystkim góruje baniasty hełm wieży z latarnią.
  • Cmentarz gminy żydowskiej w Łabowej.
  • Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra w Roztoce Wielkiej, zbudowana w 1819 roku w typie zachodniołemkowskim. Wnętrze zdobią klasycystyczne ołtarze, ikonostas i lichtarze: dwa późnobarokowe z pierwszej połowy XVIII w. i dwa klasycystyczne.
  • Unicka cerkiew pw. Opieki Bogurodzicy w Maciejowej zbudowana w 1830 roku w typie budownictwa zachodniołemkowskiego. Cerkiew jest drewnianym trójdzielnym budynkiem z wieżą konstrukcji słupowej i izbicą. Z wyposażenia cerkiewnego posiada neobarokowy ikonostas z przełomu XIX i XX wieku. Przed cerkwią stoi drewniana dzwonnica z namiotowym dachem pochodząca z tego samego okresu. Obecnie pełni rolę kościoła rzymskokatolickiego.
  • Greckokatolicka drewniana cerkiew pw. św. Michała Archanioła w Łosiem[4], wybudowana w 1826 roku w typie budownictwa zachodniołemkowskiego. Obita gontem, trójdzielna. Wieża konstrukcji słupowej z izbicą. Wyposażenie kościoła pochodzi z XVIII–XIX wieku. Znajduje się tu ikonostas o motywach rokokowo-klasycystycznych.
  • Kapliczki przydrożne, w tym w Nowej Wsi, zbudowana ok. połowy XIX wieku, pod wezwaniem Matki Boskiej od Dzieciątka.

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

Warunki górskie w znacznym stopniu ograniczają możliwości produkcyjne terenów rolnych i preferują pastewny system użytkowania ziemi. W krajobrazie rolniczym dominują użytki zielone i uprawy roślin pastewnych z enklawami upraw niektórych zbóż i ziemniaków. Głównym kierunkiem w rolnictwie gminy jest hodowla bydła domowego opasowego mlecznego.

Turystyka

[edytuj | edytuj kod]

Typowo turystyczną miejscowością jest położona w głębokiej dolinie otoczonej szczytami Beskidu Niskiego o wys. do 850 m n.p.m. Kamianna. Miejscowość została rozsławiona przez księdza Henryka Ostacha jako centrum apiterapii, czyli leczenia produktami pszczelimi.

Ponadto wyciągi w Czaczowie, na Hali Łabowskiej oraz w Kamiannej umożliwiają uprawianie narciarstwa.

Ochrona przyrody

[edytuj | edytuj kod]

Przeważającą powierzchnię gminy pokrywają lasy. Drzewostany chronione są w rezerwatach przyrody w Barnowcu, Łabowcu, Łosiem i Uhryniu. Część gminy należy do Popradzkiego Parku Krajobrazowego.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Gmina Łabowa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. Nasze Regionalne - Wszystko z Twojego Regionu [online], naszeregionalne.pl [dostęp 2019-04-09].
  3. Gmina Łabowa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-01-08], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  4. w Łosiu, w Łosiem, w Łosiach - Poradnia językowa PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2022-10-19] (pol.).