Alain Savary

Alain Savary

Data i miejsce urodzenia	25 kwietnia 1918 Algier
Data i miejsce śmierci	17 lutego 1988 Paryż
Zawód, zajęcie	polityk, samorządowiec
Partia	Partia Socjalistyczna
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Alain Savary (ur. 25 kwietnia 1918 w Algierze, zm. 17 lutego 1988 w Paryżu^[1]) – francuski polityk i samorządowiec, działacz ugrupowań socjalistycznych, współzałożyciel i w latach 1969–1971 pierwszy sekretarz Partii Socjalistycznej (PS), deputowany, od 1981 do 1984 minister edukacji.

Kształcił się w Lycée Buffon w Paryżu, następnie studiował w École libre des sciences politiques. W trakcie II wojny światowej w czerwcu 1940 przedostał się do Portsmouth, dołączył do sił zbrojnych Wolnej Francji i został adiutantem admirała Émile Museliera. W latach 1942–1943 zajmował stanowisko gubernatora Saint-Pierre i Miquelon. Po przeszkoleniu wojskowym w Stanach Zjednoczonych powrócił do Europy, od 1943 brał udział w kampaniach wojennych we Włoszech i Francji. Zasiadał w powołanym w 1944 prowizorycznym parlamencie, w połowie lat 40. pełnił funkcję regionalnego komisarza z siedzibą w Angers. Również w 1945 dołączył do Francuskiej Sekcji Międzynarodówki Robotniczej (SFIO)^[1][2].

Był też sekretarzem generalnym francuskiej komisji do spraw Niemiec i Austrii, a w 1947 został dokooptowany do zgromadzenia Unii Francuskiej, w którym zasiadał do 1951^[1]. W okresie IV Republiki od 1951 do 1958 sprawował mandat posła do Zgromadzenia Narodowego II i III kadencji^[1]. Od lutego do listopada 1956 w rządzie Guya Molleta zajmował stanowisko sekretarza stanu do spraw zagranicznych, odpowiadając za sprawy dotyczące Maroka i Tunezji^[1][2].

Stał się przeciwnikiem generała Charles’a de Gaulle’a, w 1958 opowiedział się przeciwko jego powrotowi do władzy. W tym samym roku zrezygnował z członkostwa w SFIO. Dołączył do nowo powstałej Autonomicznej Partii Socjalistycznej (PSA), w której do 1960 pełnił funkcję zastępcy sekretarza generalnego. Do 1959 wykonywał mandat deputowanego I kadencji Zgromadzenia Narodowego V Republiki^[1]. Po odejściu z parlamentu pracował w sektorze przemysłowym. Pozostał jednocześnie aktywnym politykiem. Od 1960 do 1963 był członkiem biura krajowego Zjednoczonej Partii Socjalistycznej (PSU), rezygnując następnie z członkostwa w tej formacji. Zorganizował później lewicową formację Union des clubs pour le renouveau de la gauche (UCRG), z którą dołączył do Fédération de la gauche démocrate et socialiste (FGDS). Działał na rzecz integracji środowisk niekomunistycznej lewicy. Gdy w lipcu 1969 powstała Partia Socjalistyczna, objął funkcję jej pierwszego sekretarza. W czerwcu 1971 zastąpił go François Mitterrand^[1][2]. W 1973 Alain Savary został posłem V kadencji, reelekcję uzyskiwał w 1978 i 1981^[1]. Od 1973 do 1981 był przewodniczącym rady regionu Midi-Pireneje^[3].

W 1981, po objęciu przez François Mitterranda urzędu prezydenta, wszedł w skład nowo powołanego rządu. W maju 1981 został ministrem edukacji, urząd ten sprawował do lipca 1984 w trzech kolejnych gabinetach Pierre’a Mauroy^[4]. W 1984 przedstawił projekt ustawy przyznającej władzom lokalnym znaczną kontrolę nad prywatnymi placówkami oświatowymi. Propozycja spotkała się ze znacznym sprzeciwem, m.in. ze strony przedstawicieli szkół katolickich i stowarzyszeń rodziców, skutkiem czego była zwłaszcza masowa demonstracja w Paryżu w czerwcu 1984. Ostatecznie prezydent wycofał się z realizacji tego projektu^[5]. Alain Savary, nie mając poparcia ze strony François Mitterranda, złożył rezygnację ze stanowiska ministra. Ostatecznie kryzys ten skutkował dymisją całego rządu^[1]. Były lider socjalistów zakończył wówczas swoją długoletnią karierę polityczną^[5].

Oficer Legii Honorowej^[1].