Amalie Materna
Imię i nazwisko | Amalia Materna, Amalie Friedrich-Materna |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 10 lipca 1844 |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | 18 stycznia 1918 |
Typ głosu | |
Gatunki | |
Zawód | śpiewaczka |
Aktywność | 1864–1894 |
Współpracownicy | |
Richard Wagner, Hermann Winkelmann |
Amalie Materna, ur. jako Amalia, później Amalie Friedrich-Materna (ur. 10 lipca 1847[1] w Sankt Georgen an der Stiefing w Styrii, zm. 18 stycznia 1918 w Wiedniu) – austriacka sopranistka operowa. Uznana interpretatorka Richarda Wagnera, pierwsza wykonawczyni roli Kundry w misterium scenicznym Parsifal oraz Brunhilda w pierwszym kompletnym wykonaniu cyklu Pierścień Nibelunga podczas pierwszego Festiwalu w Bayreuth w 1876 roku.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Córka szkolnego nauczyciela, wcześnie rozpoczęła kształcenie muzyczne i odznaczając się ładnym głosem już w wieku 9 lat śpiewała w miejscowym kościele. Po śmierci ojca trafiła pod opiekę starszego brata, nauczyciela w styryjskiej wsi Sankt Peter. Brat starał się dla Amalii o wiedeńskiego nauczyciela śpiewu, z którego jednak z powodu wysokiego honorarium musiano zrezygnować. Ostatecznie Amalia przeniosła się do Grazu, gdzie pobierała naukę[1]. W 1865 roku poślubiła aktora Karla Friedricha, z którym pracowała w Grazu i wiedeńskim Carltheater[2][3].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Po nauce w szkole muzycznej w Grazu znalazła angaż w teatrze Thalia. Zadebiutowała tam w 1864 roku jako subretka w Junakach (Flotte Bursche) Franza von Suppé, by po dwóch latach przenieść się do wiedeńskiego Carltheater[2]. Po dalszej nauce śpiewu u Essera i Kocha, w 1869 roku została przez Franza von Dingelstedta zaangażowana w Operze Wiedeńskiej i zadebiutowała tam w roli Seliki w Afrykance Giacomo Meyerbeera. Zyskawszy duże uznanie, Materna występowała na deskach opery wiedeńskiej przez kolejne 25 lat[2].
Wykonywała m.in. rolę Amneris w pierwszym wiedeńskim wykonaniu Aidy Verdiego w 1874 roku i zdobyła ogromną popularność tytułową rolą, grając w pierwszym wykonaniu opery Károlya Goldmarka Królowa Saby 10 marca 1875 roku[2]. Śpiewała również jako Ortrud w Lohengrinie, Leonora w Fildeliu, Donna Anna w Don Giovannim oraz w roli tytułowej w Armidzie Rossiniego[3].
Występowała gościnnie na deskach innych oper m.in. w Niemczech, Anglii i USA. W 1884 roku razem z kolegami scenicznymi Hermannem Winkelmannem i Emilem Scarią odbyła tournée z koncertami Wagnerowskimi w USA[4][5], a w sezonie 1884/1885 osiągnęła dużą popularność na scenie nowojorskiej Metropolitan Opera[2][6], w Wagnerowskich rolach Elżbiety w Tannhäuserze[7] i tytułowej Walkirii[8] oraz w rolach Racheli w Żydówce Halévy’ego[9] i Valentine w Hugenotach Meyerbeera[10].
Opera Wagnerowska
[edytuj | edytuj kod]Richard Wagner, usłyszawszy ją wykonującą fragment roli Brunhildy miał zakrzyknąć „Znalazłem swoją Brunhildę, przyjmuję ją od Ciebie z wdzięcznością i jestem dumny znalazłszy ją w Wiedniu!”[3]. W sierpniu 1876 roku Materna wystąpiła w tytułowej roli Walkirii pod kierunkiem samego kompozytora, podczas pierwszego kompletnego wykonania tetralogii Pierścienia Nibelunga i została uznana za najlepszą interpretatorkę kobiecych ról Wagnerowskich[3][2][11]. 26 lipca 1882 roku wystąpiła w Bayreuth w roli Kundry w prawykonaniu misterium scenicznego Parsifal, z Hermannem Winkelmannem w roli tytułowej[12]; rolę tę wykonywała do 1891 roku[2].
Z Operą Wiedeńską pożegnała się 31 grudnia 1894 roku rolą Elżbiety w Tannhäuserze Wagnera[3]. Potem dawała koncerty okazjonalnie, pracując jako poszukiwana nauczycielka śpiewu, m.in. szkoląc śpiewaczki operowe Elise Elizzę[13] oraz Hermine Kittel[2][14]. Ostatni raz wystąpiła publicznie w 1913 roku, w Wiedniu na koncercie z okazji stulecia urodzin Wagnera[15].
Galeria ról
[edytuj | edytuj kod]- Brunhilda w cyklu Pierścienia Nibelunga z Cocotte grającą rolę konia Grane (Festiwal w Bayreuth, 1876)
- Brunhilda w cyklu Pierścienia Nibelunga (Festiwal w Bayreuth, 1876)
- Kundry w Parsifalu (Festiwal w Bayreuth, 1882)
- Kundry w Parsifalu (Festiwal w Bayreuth, 1888)
- Elżbieta w Tannhäuserze (Metropolitan Opera, 1885)
- Królowa w Królowej Saby
- Ortrud w Lohengrinie (Wiedeń, koło 1885)
- Rachela w Żydówce
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Amalie Friedrich-Materna, [w:] A. Ehrlich , Berühmte Sängerinnen der Vergangenheit und Gegenwart, 1895, s. 120–122 [dostęp 2020-04-02] (niem.).
- ↑ a b c d e f g h Materna, Amalia, [w:] Österreichisches Biographisches Lexikon und biographische Dokumentation, ISBN 978-3-7001-3213-4, 2003 [dostęp 2020-03-21] (niem.).
- ↑ a b c d e Materna Amalie, [w:] Ludwig Eisenberg , Ludwig Eisenberg’s großes biographisches Lexikon der deutschen Bühne im XIX. Jahrhundert, Digitale Bibliothek – Münchener Digitalisierungszentrum, 1903, s. 667 [dostęp 2020-03-21] (niem.).
- ↑ Winkelmann, Hermann, The New International Encyclopædia, 1905 [dostęp 2020-04-04] (ang.).
- ↑ Scaria, Emil, [w:] Österreichisches Biographisches Lexikon und biographische Dokumentation, ISBN 978-3-7001-3213-4, 2003 [dostęp 2020-04-04] (niem.).
- ↑ Amelie Materna , Appletons’ Cyclopædia of American Biography, 1900 [dostęp 2020-03-21] (ang.).
- ↑ Tannhäuser [online], OpusAtlas [dostęp 2020-03-21] (ang.).
- ↑ [Met Performance] CID:3450 Die Walküre Metropolitan Opera House: 01/30/1885. [online], archives.metoperafamily.org [dostęp 2020-03-21] .
- ↑ Metropolitan Opera History: La Juive Experiment [online], archives.metoperafamily.org [dostęp 2020-03-21] (ang.).
- ↑ Les Huguenots [online], OpusAtlas [dostęp 2020-03-21] (ang.).
- ↑ From the archive: The Manchester Guardian reports on the first ever Bayreuth festival, „The Guardian”, 22 marca 2016, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-03-21] (ang.).
- ↑ Parsifal, [w:] Margaret Ross Griffel , Operas in German: A Dictionary, Rowman & Littlefield, 23 stycznia 2018, ISBN 978-1-4422-4797-0 [dostęp 2020-03-21] (ang.).
- ↑ Elizza Elise, [w:] OPERISSIMO, web.operissimo.com [dostęp 2020-04-04] .
- ↑ Kittel Hermine, [w:] OPERISSIMO, web.operissimo.com [dostęp 2020-04-04] (ang.).
- ↑ Amalie Materna – Oxford Reference, oxfordreference.com, DOI: 10.1093/oi/authority.20110803100139872 [dostęp 2020-03-21] (ang.).