Amalie Materna

Amalie Materna
Ilustracja
Imię i nazwisko

Amalia Materna, Amalie Friedrich-Materna

Data i miejsce urodzenia

10 lipca 1844
Sankt Georgen an der Stiefing

Pochodzenie

Cesarstwo Austrii

Data i miejsce śmierci

18 stycznia 1918
Wiedeń

Typ głosu

sopran dramatyczny

Gatunki

opera

Zawód

śpiewaczka

Aktywność

1864–1894

Współpracownicy
Richard Wagner, Hermann Winkelmann

Amalie Materna, ur. jako Amalia, później Amalie Friedrich-Materna (ur. 10 lipca 1847[1] w Sankt Georgen an der Stiefing w Styrii, zm. 18 stycznia 1918 w Wiedniu) – austriacka sopranistka operowa. Uznana interpretatorka Richarda Wagnera, pierwsza wykonawczyni roli Kundry w misterium scenicznym Parsifal oraz Brunhilda w pierwszym kompletnym wykonaniu cyklu Pierścień Nibelunga podczas pierwszego Festiwalu w Bayreuth w 1876 roku.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Córka szkolnego nauczyciela, wcześnie rozpoczęła kształcenie muzyczne i odznaczając się ładnym głosem już w wieku 9 lat śpiewała w miejscowym kościele. Po śmierci ojca trafiła pod opiekę starszego brata, nauczyciela w styryjskiej wsi Sankt Peter. Brat starał się dla Amalii o wiedeńskiego nauczyciela śpiewu, z którego jednak z powodu wysokiego honorarium musiano zrezygnować. Ostatecznie Amalia przeniosła się do Grazu, gdzie pobierała naukę[1]. W 1865 roku poślubiła aktora Karla Friedricha, z którym pracowała w Grazu i wiedeńskim Carltheater[2][3].

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

Po nauce w szkole muzycznej w Grazu znalazła angaż w teatrze Thalia. Zadebiutowała tam w 1864 roku jako subretka w Junakach (Flotte Bursche) Franza von Suppé, by po dwóch latach przenieść się do wiedeńskiego Carltheater[2]. Po dalszej nauce śpiewu u Essera i Kocha, w 1869 roku została przez Franza von Dingelstedta zaangażowana w Operze Wiedeńskiej i zadebiutowała tam w roli Seliki w Afrykance Giacomo Meyerbeera. Zyskawszy duże uznanie, Materna występowała na deskach opery wiedeńskiej przez kolejne 25 lat[2].

Materna z H. Winkelmannem podczas wiedeńskiej premiery Tristana i Izoldy

Wykonywała m.in. rolę Amneris w pierwszym wiedeńskim wykonaniu Aidy Verdiego w 1874 roku i zdobyła ogromną popularność tytułową rolą, grając w pierwszym wykonaniu opery Károlya Goldmarka Królowa Saby 10 marca 1875 roku[2]. Śpiewała również jako Ortrud w Lohengrinie, Leonora w Fildeliu, Donna Anna w Don Giovannim oraz w roli tytułowej w Armidzie Rossiniego[3].

Występowała gościnnie na deskach innych oper m.in. w Niemczech, Anglii i USA. W 1884 roku razem z kolegami scenicznymi Hermannem Winkelmannem i Emilem Scarią odbyła tournée z koncertami Wagnerowskimi w USA[4][5], a w sezonie 1884/1885 osiągnęła dużą popularność na scenie nowojorskiej Metropolitan Opera[2][6], w Wagnerowskich rolach Elżbiety w Tannhäuserze[7] i tytułowej Walkirii[8] oraz w rolach Racheli w Żydówce Halévy’ego[9] i Valentine w Hugenotach Meyerbeera[10].

Opera Wagnerowska

[edytuj | edytuj kod]
Amalie Materna

Richard Wagner, usłyszawszy ją wykonującą fragment roli Brunhildy miał zakrzyknąć „Znalazłem swoją Brunhildę, przyjmuję ją od Ciebie z wdzięcznością i jestem dumny znalazłszy ją w Wiedniu!”[3]. W sierpniu 1876 roku Materna wystąpiła w tytułowej roli Walkirii pod kierunkiem samego kompozytora, podczas pierwszego kompletnego wykonania tetralogii Pierścienia Nibelunga i została uznana za najlepszą interpretatorkę kobiecych ról Wagnerowskich[3][2][11]. 26 lipca 1882 roku wystąpiła w Bayreuth w roli Kundry w prawykonaniu misterium scenicznego Parsifal, z Hermannem Winkelmannem w roli tytułowej[12]; rolę tę wykonywała do 1891 roku[2].

Z Operą Wiedeńską pożegnała się 31 grudnia 1894 roku rolą Elżbiety w Tannhäuserze Wagnera[3]. Potem dawała koncerty okazjonalnie, pracując jako poszukiwana nauczycielka śpiewu, m.in. szkoląc śpiewaczki operowe Elise Elizzę[13] oraz Hermine Kittel[2][14]. Ostatni raz wystąpiła publicznie w 1913 roku, w Wiedniu na koncercie z okazji stulecia urodzin Wagnera[15].

Galeria ról

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Amalie Friedrich-Materna, [w:] A. Ehrlich, Berühmte Sängerinnen der Vergangenheit und Gegenwart, 1895, s. 120–122 [dostęp 2020-04-02] (niem.).
  2. a b c d e f g h Materna, Amalia, [w:] Österreichisches Biographisches Lexikon und biographische Dokumentation, ISBN 978-3-7001-3213-4, 2003 [dostęp 2020-03-21] (niem.).
  3. a b c d e Materna Amalie, [w:] Ludwig Eisenberg, Ludwig Eisenberg’s großes biographisches Lexikon der deutschen Bühne im XIX. Jahrhundert, Digitale Bibliothek – Münchener Digitalisierungszentrum, 1903, s. 667 [dostęp 2020-03-21] (niem.).
  4. Winkelmann, Hermann, The New International Encyclopædia, 1905 [dostęp 2020-04-04] (ang.).
  5. Scaria, Emil, [w:] Österreichisches Biographisches Lexikon und biographische Dokumentation, ISBN 978-3-7001-3213-4, 2003 [dostęp 2020-04-04] (niem.).
  6. Amelie Materna, Appletons’ Cyclopædia of American Biography, 1900 [dostęp 2020-03-21] (ang.).
  7. Tannhäuser [online], OpusAtlas [dostęp 2020-03-21] (ang.).
  8. [Met Performance] CID:3450 Die Walküre Metropolitan Opera House: 01/30/1885. [online], archives.metoperafamily.org [dostęp 2020-03-21].
  9. Metropolitan Opera History: La Juive Experiment [online], archives.metoperafamily.org [dostęp 2020-03-21] (ang.).
  10. Les Huguenots [online], OpusAtlas [dostęp 2020-03-21] (ang.).
  11. From the archive: The Manchester Guardian reports on the first ever Bayreuth festival, „The Guardian”, 22 marca 2016, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-03-21] (ang.).
  12. Parsifal, [w:] Margaret Ross Griffel, Operas in German: A Dictionary, Rowman & Littlefield, 23 stycznia 2018, ISBN 978-1-4422-4797-0 [dostęp 2020-03-21] (ang.).
  13. Elizza Elise, [w:] OPERISSIMO, web.operissimo.com [dostęp 2020-04-04].
  14. Kittel Hermine, [w:] OPERISSIMO, web.operissimo.com [dostęp 2020-04-04] (ang.).
  15. Amalie Materna – Oxford Reference, oxfordreference.com, DOI10.1093/oi/authority.20110803100139872 [dostęp 2020-03-21] (ang.).