Arthur Ashe
 | |
| Pełne imię i nazwisko | Arthur Robert Ashe Jr. |
|---|---|
| Państwo | |
| Data i miejsce urodzenia | 10 lipca 1943 |
| Data i miejsce śmierci | 6 lutego 1993 |
| Wzrost | 185 cm |
| Gra | praworęczny, jednoręczny bekhend |
| Status profesjonalny | 1966 |
| Zakończenie kariery | 1980 |
| Gra pojedyncza | |
| Wygrane turnieje | 33 |
| Najwyżej w rankingu | 2 (2 maja 1976) |
| Australian Open | W (1970) |
| Roland Garros | QF (1970, 1971) |
| Wimbledon | W (1975) |
| US Open | W (1968) |
| Gra podwójna | |
| Wygrane turnieje | 18 |
| Najwyżej w rankingu | 15 (30 sierpnia 1977) |
| Australian Open | W (1977) |
| Roland Garros | W (1971) |
| Wimbledon | F (1971) |
| US Open | F (1968) |
| Odznaczenia | |
 | |
| Strona internetowa | |
Arthur Robert Ashe Jr. (ur. 10 lipca 1943 w Richmond, zm. 6 lutego 1993 w Nowym Jorku) – amerykański tenisista, zwycięzca turniejów wielkoszlemowych, pierwszy Afroamerykanin w reprezentacji w Pucharze Davisa.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W 1977 roku poślubił Jeanne Moutoussamy. Mieli jedną córkę, Camerę.
Ashe chorował na serce; leczenie wymagało transfuzji krwi, co doprowadziło do zakażenia wirusem HIV[1][2]. Tenisista ujawnił chorobę w kwietniu 1992, stając się symbolem walki z AIDS. Zmarł niespełna rok później. Na jego cześć nazwano stadion główny w kompleksie USTA Billie Jean King National Tennis Center we Flushing Meadows–Corona Park w Nowym Jorku, na którym rozgrywane są zawody US Open.
20 czerwca 1993 roku został pośmiertnie odznaczony przez prezydenta Billa Clintona Medalem Wolności[3].
Kariera tenisowa
[edytuj | edytuj kod]Był pierwszym Afroamerykaninem, który wygrał wielkoszlemowe turnieje. W singlu triumfował w 3 imprezach tej rangi, najpierw w 1968 podczas US Open. W finale okazał się lepszym od Toma Okkera. W 1970 został mistrzem Australian Open po finale z Dickiem Crealyem. Ostatni singlowy wielkoszlemowy triumf odniósł w 1975 roku na Wimbledonie pokonując Jimmy’ego Connorsa. Ashe był również uczestnikiem finałów Australian Championships 1966 i 1967, Australian Open 1971 i US Open 1972.
W grze podwójnej zwyciężył w dwóch wielkoszlemowych zawodach, French Open w 1971 i Australian Open 1977. We Francji startował razem z Martym Riessenem, natomiast w Australii z Tonym Roche. Ashe był ponadto finalistą US Open 1968, French Open 1970 i Wimbledonu 1971.
W latach 1963–1978 reprezentował Stany Zjednoczone w Pucharze Davisa, stając się pierwszym Afroamerykaninem w narodowej kadrze[4]. Wygrał to trofeum 4-krotnie, w latach 1963, 1968–1970. W grze pojedynczej zagrał w 32 meczach, odnosząc 27 zwycięstw, z kolei w grze podwójnej zanotował 1 triumf i 1 porażkę.
W rankingu tworzonym przez Harry’ego Hopmana był klasyfikowany w 1968 roku na pozycji lidera wśród singlistów[5]. Najwyżej wg klasyfikacji ATP zajmował 2. miejsce 10 października 1976.
Po zakończeniu kariery został w roku 1985 uhonorowany miejscem w Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy[6].
Finały w turniejach wielkoszlemowych
[edytuj | edytuj kod]Gra pojedyncza (3–4)
[edytuj | edytuj kod]| Końcowy wynik | Nr | Data | Turniej | Nawierzchnia | Przeciwnik | Wynik finału |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Finalista | 1. | 1966 | Australian Championships, Melbourne | Trawiasta |  Roy Emerson | 4:6, 8:6, 2:6, 3:6 |
| Finalista | 2. | 1967 | Australian Championships, Melbourne | Trawiasta | Roy Emerson | 4:6, 1:6, 4:6 |
| Zwycięzca | 1. | 1968 | US Open, Forest Hills | Trawiasta |  Tom Okker | 14:12, 5:7, 6:3, 3:6, 6:3 |
| Zwycięzca | 2. | 1970 | Australian Open, Melbourne | Trawiasta |  Dick Crealy | 6:4, 9:7, 6:2 |
| Finalista | 3. | 1971 | Australian Open, Melbourne | Trawiasta | Ken Rosewall | 1:6, 5:7, 3:6 |
| Finalista | 4. | 1972 | US Open, Forest Hills | Trawiasta |  Ilie Năstase | 6:3, 3:6, 7:6(5–1), 4:6, 3:6 |
| Zwycięzca | 3. | 1975 | Wimbledon, Londyn | Trawiasta | Jimmy Connors | 6:1, 6:1, 5:7, 6:4 |
Gra podwójna (2–3)
[edytuj | edytuj kod]| Końcowy wynik | Nr | Data | Turniej | Nawierzchnia | Partner | Przeciwnicy | Wynik finału |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Finalista | 1. | 1968 | US Open, Forest Hills | Trawiasta |  Andrés Gimeno | Bob Lutz Stan Smith | 9:11, 1:6, 5:7 |
| Finalista | 2. | 1970 | French Open, Paryż | Ceglana | Charlie Pasarell | Ilie Năstase Ion Țiriac | 2:6, 4:6, 3:6 |
| Zwycięzca | 1. | 1971 | French Open, Paryż | Ceglana | Marty Riessen | Tom Gorman Stan Smith | 6:8, 4:6, 6:3, 6:4, 11:9 |
| Finalista | 3. | 1971 | Wimbledon, Londyn | Trawiasta | Dennis Ralston | Roy Emerson Rod Laver | 6:4, 7:9, 8:6, 4:6, 4:6 |
| Zwycięzca | 2. | 1977 | Australian Open, Melbourne | Trawiasta | Tony Roche | Charlie Pasarell Erik van Dillen | 6:4, 6:4 |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Robin Finn: Arthur Ashe, Tennis Star, Is Dead at 49. nytimes.com, 8 lutego 1993. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
- ↑ Arthur Ashe, Champion on and Off Court, Dies of AIDS: Sports: Tennis star, 49, was only African-American man to win Wimbledon and the U.S. Open.. rticles.latimes.com, 7 lutego 1993. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
- ↑ Presidential Medal of Freedom Recipients. senate.gov. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
- ↑ Rhiannon Walker, Arthur Ashe becomes first African-American tennis player ranked No. 1 in the US, „The Undefeated”, 14 grudnia 2016 [dostęp 2017-05-09] (ang.).
- ↑ American Netters Rated 10-1 Favorites. 22 grudnia 1968. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
- ↑ Barbara Lloyd: Presidential Medal of Freedom Recipients. nytimes.com, 14 lipca 1985. [dostęp 2016-12-23]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Profil na stronie ATP [online], Association of Tennis Professionals [dostęp 2013-08-20] (ang.).
- Profil na stronie ITF [online], International Tennis Federation [dostęp 2013-08-20] (ang.).
- Profil na stronie Pucharu Davisa [online], Davis Cup [dostęp 2013-08-20] (ang.).
- ISNI: 0000000087759773
- VIAF: 242022657
- LCCN: n50002399
- GND: 119115123
- NDL: 00431816
- LIBRIS: lx9qsxm8j1bm0qsf
- BnF: 120390038
- SUDOC: 028583191
- NKC: jo2016917392
- NTA: 074706713
- BIBSYS: 90876621
- CiNii: DA03820146
- Open Library: OL584861A
- NUKAT: n2006098793
- J9U: 987007320780705171
- LNB: 000019817
- NSK: 000419411
- LIH: LNB:KhF;=BP