Bałucianka
| wieś | |
 Fragment miejscowości | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2020) | 139[2] |
| Strefa numeracyjna | 13 |
| Kod pocztowy | 38-481[3] |
| SIMC | 0358753[4] |
Położenie na mapie gminy Rymanów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego  | |
 49°31′55″N 21°48′07″E/49,531944 21,801944[1] | |
Bałucianka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Rymanów[4][5].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie krośnieńskim.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Założona w 1470 r. na prawie wołoskim w dobrach Andrzeja Sienieńskiego a potem jego syna Wiktoryna Sienieńskiego. Później należała do dalszych potomków. W 1848 roku w wyniku uwłaszczenia chłopów wieś Bałucianka stała się własnością rolników w niej mieszkających (Uwłaszczenie chłopów na ziemiach polskich). W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej w Bałudziance była Józefa Gorczyńska ze Skórskich i Zofia Urbańska[6]. W dolnej części wsi istniała olejarnia, produkująca znany w całej okolicy olej. Wieś znana była z wyrobu drewnianych figur. Tradycje rzeźbiarskie utrzymały się we wsi do dziś.
Właścicielami dóbr rymanowskich w XIX w. byli Stanisław Potocki i jego żona Anna Potocka z Działyńskich. W 1878 r. otworzyli w Rymanowie z własnych środków „szkółkę”, mającą na celu nauczanie stolarstwa i rzeźbiarstwa, które uprawiają i dzisiaj mieszkańcy Bałucianki.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- W miejscowości znajduje się drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Przeświętej Bogurodzicy, wzniesiona prawdopodobnie w XVII w., obecnie filialny kościół rzymskokatolicki. W latach 1820 i 1899 przebudowana i remontowana. Jedna z dwóch zachowanych cerkwi prezentujących typ budowli sakralnej charakterystyczny dla obszaru środkowej i wschodniej Łemkowszczyzny, gdzie upowszechniło się stosowanie wielopolowych sklepień zrębowych.
- Obok cerkwi znajduje się cmentarz z zabytkowymi nagrobkami. Nagrobki te zostały odnowione w lipcu 1996 r. podczas obozu konserwatorskiego „Nadsanie” zorganizowanego przez Stanisława Krycińskiego.
- Ponadto we wsi znajduje się zabytkowa, dwukondygnacyjna figura przydrożna z 1841 r.
-
Zabytkowa dawna cerkiew z dzwonnicą -
-
Cmentarz przycerkiewny
.jpg)
.jpg)
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Szlaki rowerowe:
Szlak między Zdrojami - 24 km. Pętla: Rymanów-Zdrój, Bałucianka, Iwonicz-Zdrój, Klimkówka, Rymanów, Rymanów-Zdrój.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 2234
- ↑ Strona gminy, ludność
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 12 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 8.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Bałudzianka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 98.
| Miasto | |
|---|---|
| Części miasta |
|
| Wsie | |
| Osady | |
| Części wsi |
|
| Przysiółek wsi |
|
| Dawna miejscowość |
