Bagaraatan

Bagaraatan
Bagaraatan ostromi
Osmolska, 1996
Ilustracja
Kręgi ogonowe
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

teropody

Infrarząd

tetanury

(bez rangi) celurozaury
Nadrodzina

tyranozauroidy ?

Rodzaj

bagaraatan

Gatunek

Bagaraatan ostromi

Bagaraatan (Bagaraatan ostromi) – niewielki teropod o niepewnej pozycji systematycznej. Jego nazwa oznacza „mały myśliwy”. Występował w późnej kredzie.

Skamieliny tego teropoda znaleziono w formacji Nemegt (Mongolia, Azja). Osiągał 3–4 m długości. Holotyp tego dinozaura oznaczony jako ZPAL MgD-I/ 108 składa się z żuchwy (ok. 230 mm), części kości zębowej, kręgów neutralnych, dwudziestu kręgów ogonowych (80, 65, 44, 37 mm), kilku szewronów, niekompletnej kości biodrowej, części kości łonowej, części kości kulszowej, części kości udowej (ok. 350 mm), kości piszczelowej (365 mm, 380 mm ze stępem), kości strzałkowej (ok. 350 mm), kości piętowo-skokowej, pazura stopy II-2 (37 mm), pazura stopy IV-1 (34 mm).

Osmólska (1996) owe szczątki określiła jako ptakopodobne. Uznała bagaraatana za prymitywnego bazalnego celurozaura lub maniraptoroforma, dość blisko spokrewnionego z przodkami dromeozaurów. Zauważyła również pewne podobieństwa z ceratozaurami Od tej pory bagaraatan był różnie klasyfikowany. Csiki and Grigorescu (1998) wykazali jego podobieństwo do kilku teropodów o niepewnej pozycji systematycznej (Elopteryx, Heptasteornis i ) oraz niekompletnej kości udowej abelizaura oznaczonej jako FGGUB R.351. Holtz (2000) zaklasyfikował go jako bardziej bazalnego od tyranozauroidów, maniraptoriformów i kompsognatów, ale bardziej zaawansowanego od proceratozaura, ornitolestesa, celura i scipionyksa. Longrich (2001) uznał bagaratana. w 2002 został uznany za bazalnego tyranozauroida lub maniraptora (Holtz, 2002, DML). Coria i inni (2002) uznali go za troodonta a Oliver Rauhut za maniraptora spokrewnionego z enigmozaurem i przedstawicieli Paraaves. Holtz w 2004 uznał bagarataana za najbardziej bazalnego tyranozauroida (dilong i guanlong nie były wtedy jeszcze znane). Carr (2005) uznał bagaraatana za przedstawiciela albertozaurów, będącego taksonem siostrzanym dla appalachiozaura. Niektóre kości stawu kolanowego przypominają te karnozaurów a nóg ornitomimozaurów.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Kurzanov, 1987. Avimimids and the problem of the origin of birds. Sovm. Sov.-Mong. Paleontol. Eksped. Trudy 31: 5-95. (In Russian).
  • Osmolska, 1996. An unusual theropod dinosaur from the Late Cretaceous Nemegt Formation of Mongolia. Acta Palaeontologica Polonica. 41, 1-38.
  • Csiki i Grigorescu, 1998. Small theropods from the Late Cretaceous of the Hateg Basin (Western Romania) – an unexpected diversity at the top of the food chain. Oryctos. 1, 87-104.
  • Holtz, 2000. A new phylogeny of the carnivorous dinosaurs. Gaia 15. 5-61.
  • Longrich, 2001. Secondarily flightless maniraptoran theropods? Journal of Vertebrate Paleontology. 21(3) 74A.
  • Coria, Chiappe i Dingus, 2002. A new close relative of Carnotaurus sastrei Bonaparte 1985 (Theropoda: Abelisauridae) from the Late Cretaceous of Patagonia. Journal of Vertebrate Paleontology. 22, 460-465.
  • Rauhut, 2003. The interrelationships and evolution of basal theropod dinosaurs. Special Papers in Palaeontology. 69, 1-213.
  • Holtz, 2004. Tyrannosauroidea. In Weishampel, Dodson and Osmolska. The Dinosauria Second Edition. University of California Press. 861 pp.
  • Carr, 2005. Phylogeny of Tyrannosauroidea (Dinosauria: Coelurosauria) with special reference to North American forms. *Unpublished PhD dissertation. University of Toronto. 1170 pp.
  • Senter, 2007. A new look at the phylogeny of Coelurosauria (Dinosauria: Theropoda). Journal of Systematic Palaeontology. 5(4), 429-463.