Brodawnik aksamitny

Brodawnik aksamitny
Philepitta castanea[1]
Statius Müller, 1776
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

brodawniki

Rodzaj

Philepitta

Gatunek

brodawnik aksamitny

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Brodawnik aksamitny[3] (Philepitta castanea) – gatunek małego ptaka z rodziny brodawników (Philepittidae). Endemiczny dla wschodniej części Madagaskaru. Nie wyróżnia się podgatunków[4].

Środowisko

Wilgotne lasy równikowe i ich obrzeża. Preferuje rejony, które nie mają zwartego podszytu.

Morfologia

Długość ciała wynosi 14–17 cm, masa ciała 25–45 g. Skok mierzy średnio 24,42 mm, skrzydło ok. 81,1 mm, ogon ok. 40,6 mm, a dziób ok. 16,79 mm[5]. Samiec w szacie godowej posiada całkowicie czarne, błyszczące upierzenie i zielone korale nad oczami. W szacie spoczynkowej końce piór żółte. Samica z wierzchu brązowa, spód płowy w ciemnobrązowe prążki.

Zachowanie

Samce tokują zbiorowo. Występuje poligamia. Trzy zbadane w 1995 gniazda zbudowane były z mchów, wyściełane trawą i suchymi liśćmi; mieściły się na wysokości 5–7 metrów. W pierwszym i drugim gnieździe dokonano obserwacji inkubacji. Samica 49,44% czasu spędzała siedząc na gałęzi, pozostały czas poświęcała wysiadywaniu. W trakcie deszczu okres wysiadywania był dłuższy. W pierwszym z gniazd samiec niekiedy przylatywał w okolice gniazda i przepłaszał inne samce. W trzecim gnieździe nie zaobserwowano samca w okolicy. Brak informacji na temat szczegółowego czasu inkubacji, jednak jest to co najmniej 13 dni. Opis pochodzący z 1973 roku mówi o 3 białych jajach, natomiast w trzecim z obserwowanych gniazd zaobserwowano 2 pisklęta[5].

Głos

Wysoki, melodyjny gwizd psseeeet[6].

Pożywienie

Owoce roślin z rodzaju Cleodendrum (jasnotowate), goździkowców, jaśminów, Psychotria i Saldinia z rodziny marzanowatych oraz owoce rośliny z gatunku Oncostemon leprosum z rodziny Myrsinaceae z rzędu wrzosowców[5].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje brodawnika aksamitnego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Philepitta castanea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Philepitta castanea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Philepittidae Sharpe, 1870 – brodawniki - Asities (wersja: 2019-04-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-09].
  4. F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): NZ wrens, Sapayoa, broadbills, asities, pittas. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-09]. (ang.).
  5. a b c Examplaires de publications - curriculum vitae. „Les oiseaux endemiques, outils de la conservation”. 2, s. 63–64, 2010. 
  6. Ian Sinclair, Olivier Langrand: Birds of the Indian Ocean Islands. Struik, 2003, s. 126. ISBN 978-1-86872-956-2.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 335. ISBN 978-83-01-15733-3.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]