Christiaan Hendrik Persoon
Christiaan Hendrik Persoon (ur. 1 lutego 1761 w Kapsztadzie, zm. 16 listopada 1836 w Paryżu) – urodzony w Południowej Afryce mykolog, pierwszy z korektorów linneuszowskiej klasyfikacji systematycznej[1]. Jest uznawany za pioniera taksonomii grzybów[2].
Jego ojciec Christian Daniel Persoon pochodził z Pomorza, matka Elizabeth Wilhelmina Groenwald, która zmarła kilka tygodni po jego narodzinach, była Holenderką. W wieku trzynastu lat wyjechał na naukę do Europy. Początkowo studiował teologię na Uniwersytecie w Halle, potem medycynę w Lejdzie i Getyndze. W 1799 roku otrzymał tytuł doktora w Akademii Nauk Przyrodniczych w Erlangen. W 1802 roku osiadł w Paryżu. Niewiele wiadomo o jego życiu; prawdopodobnie nie ożenił się, i nie był nigdzie zatrudniony na stałe. Mieszkając w Paryżu pracował jako lekarz, spędzając dni w ciasnym pokoju na szóstym piętrze w biednej części miasta. Zgromadził dużą bibliotekę i zielnik roślin i eksykatów grzybów. Trudności finansowe zmusiły go do oddania królowi Niderlandów zebranych przez siebie zbiorów w zamian za stałą pensję[2].
W 1815 roku został wybrany do Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk. Był także członkiem Akademii Nauk w Turynie, Towarzystwa Przyrodników w Berlinie i Towarzystwo Linneusza w Filadelfii[2].
Praca naukowa
[edytuj | edytuj kod]Korespondował z wieloma botanikami swoich czasów (wówczas grzyby zaliczano do roślin i zajmowali się nimi botanicy). W latach 1805–1807 opublikował Synopsis plantarum, popularną pracę opisującą 20 000 gatunków i wszystkie rodzaje wówczas znanych roślin. Ale główny punkt jego zainteresowania stanowiły grzyby. W 1801 r. opublikował dwutomowe dzieło Synopsis methodica fungorum. Jest ono punktem wyjścia do klasyfikacji takich grup grzybów, jak Uredinales, Ustilaginales i Gasteromycetes[2]. Publikacje Persoona stworzyły fundament, na którym oparł się Elias Fries, a później inni mykolodzy[1].
Jako pierwszy opisał bardzo liczne gatunki grzybów, jest także autorem nazw wielu wyższych taksonów. Od tego czasu jednak w taksonomii grzybów zmieniło się bardzo wiele i większość z opisanych przez niego taksonów obecnie ma inną nazwę naukową, ale skrót jego nazwiska (Pers.), jako pierwszego autora, nadal przy nich istnieje[3]. Na jego cześć nazwano czasopismo mykologiczne Persoonia i rodzaj rośliny Persoonia[2].
Wybrane prace
[edytuj | edytuj kod]- Observationes mycologicae (1795–1799)
- Synopsis methodica Fungorum (1801)
- Synopsis plantarum (1805–1807)
- Mycologia Europaea (1822–1828)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ISNI: 0000000081536624
- VIAF: 73908138
- LCCN: n87122242
- GND: 116091509
- LIBRIS: 42gknlwn4vl73gv
- BnF: 12240680r
- SUDOC: 031131581
- NLA: 35169345
- NKC: mzk2010575904
- DBNL: pers024
- NTA: 070146160
- BIBSYS: 1068981
- CiNii: DA0213534X
- Open Library: OL6647162A
- PLWABN: 9810703113805606
- NUKAT: n2016150728
- PTBNP: 1311312
- CONOR: 213529955
- ΕΒΕ: 241509
- LIH: LNB:YeJ;=Be