Długonogwanowate

Długonogwanowate
	Polychrotidae
	Fitzinger, 1843
	; Przedstawiciel rodziny – długonogwan marmurkowy (Polychrus marmoratus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Rząd	łuskonośne
Infrarząd	Iguania
Rodzina	długonogwanowate
	Typ nomenklatoryczny
	Polychrus Cuvier, 1817
Rodzaje
	3 rodzaje (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	3 rodzaje (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Długonogwanowate (Polychrotidae) – rodzina jaszczurek z infrarzędu Iguania w rzędzie łuskonośnych (Squamata). Wcześniej, a przez niektórych systematyków nadal, traktowana jako podrodzina Polychrotinae w rodzinie legwanowatych (Iguanidae). Czasami są mylone z kameleonami (z powodu zdolności do zmiany barwy) lub z gekonami (z powodu zdolności do wspinaczki), ale nie są blisko spokrewnione z żadną z tych grup.

Zasięg występowania

Rodzina obejmuje gatunki występujące w Ameryce Środkowej i Południowej^[2]^[3].

Charakterystyka

Są to małe jaszczurki o smukłym ciele długości 25–120 mm, zwykle nadrzewne, ale są też w tej rodzinie gatunki naziemne i wodne. Ubarwienie najczęściej zielone, rzadziej brązowe. U większości występują pomiędzy palcami blaszki rogowe (lamellae) ułatwiające wspinanie oraz barwny fałd podgardzielowy wykorzystywany w komunikacji wewnątrzgatunkowej. Wszystkie gatunki długonogwanowatych są jajorodne.

Systematyka

Podział systematyczny

We wcześniejszych klasyfikacjach do Polychrotidae zaliczano ponad 650 gatunków grupowanych w rodzajach Anolis, Chamaeleolis, Chamaelinorops, Ctenonotus, Dactyloa, Norops, Polychrus i Xiphosurus^[1]. W wyniku przeprowadzonych badań Frost i wsp. (2001) dokonali taksonomicznej rewizji rodziny, do długonogwanowatych zaliczając jedynie Polychrus i Anolis, a pozostałe powyższe rodzaje włączając do Anolis^[4]. Analizy molekularne sugerują jednak, że grupa obejmująca te dwa rodzaje nie jest monofiletyczna, dlatego Townsend i in. (2011) ograniczyli zasięg nazwy Polychrotidae jedynie do występującego współcześnie rodzaju Polychrus (w XXI wieku opisano dwa rodzaje wymarłe), natomiast Anolis (sensu lato, tj. obejmujący również pozostałe powyższe rodzaje z wyjątkiem Polychrus) przenieśli do odrębnej rodziny Anolidae^[5]. W takim ujęciu do rodziny należy jeden występujący współcześnie rodzaj^[2]:

Polychrus Cuvier, 1817

Opisano również rodzaje wymarłe:

Afairiguana Conrad, Rieppel & Grande, 2007^[6] – jedynym przedstawicielem był Afairiguana avia Conrad, Rieppel & Grande, 2007
Sauropithecoides Smith, 2011^[7] – jedynym przedstawicielem był Sauropithecoides charisticus (Smith, 2006)

Przypisy

↑ ^a ^b Polychrotidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b P. Uetz & J. Hallermann: Higher taxa: Polychrotidae. The Reptile Database. [dostęp 2023-07-26]. (ang.).
↑ R.R. Midtgaard R.R., Family Polychrotidae, [w:] RepFocus [online] [dostęp 2024-01-23] (ang.).
↑ D.R. Frost, R. Etheridge, D.A. Janies & T.A. Titus. Total evidence, sequence alignment, evolution of polychrotid lizards, and a reclassification of the Iguania (Squamata, Iguania). „American Museum Novitates”. 3343, s. 1–39, 2001. (ang.).
↑ T.M. Townsend, D.G. Mulcahy, B.P. Noonan, J.W. Sites Jr, C.A. Kuczynski, J.J. Wiens & T.W. Reeder. Phylogeny of iguanian lizards inferred from 29 nuclear loci, and a comparison of concatenated and species-tree approaches for an ancient, rapid radiation. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 61 (2), s. 363–380, 2011. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.07.008. (ang.).
↑ J.L. Conrad, O.C. Rieppel & L. Grande. A Green River (Eocene) polychrotid (Squamata: Reptilia) and a re-examination of iguanian systematics. „Journal of Paleontology”. 81 (6), s. 1365, 2007. JSTOR: 4541253. (ang.).
↑ K.T. Smith. The evolution of mid-latitude faunas during the Eocene: Late Eocene lizards of the Medicine Pole Hills reconsidered. „Bulletin of the Peabody Museum of Natural History”. 52 (1), s. 7, 2011. DOI: 10.3374/014.052.0101. (ang.).

Bibliografia

Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 375. ISBN 83-01-14344-4.
Darrel R. Frost, Richard Etheridge, Daniel A. Janies, Tom A. Titus. Total evidence, sequence alignment, evolution of polychrotid lizards, and a reclassification of the Iguania (Squamata, Iguania). „American Museum Novitates”. 3343, s. 1–39, 2001. (ang.).
Polychrotidae. The Reptile Database. [dostęp 2011-07-26]. (ang.).
H. Heying: Polychrotidae. (On-line), Animal Diversity Web, 2003. [dostęp 2011-07-26]. (ang.).

[itis-1] Polychrotidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Uetz&Hallermann-2] P. Uetz & J. Hallermann: Higher taxa: Polychrotidae. The Reptile Database. [dostęp 2023-07-26]. (ang.).

[repfocus-3] R.R. Midtgaard R.R., Family Polychrotidae, [w:] RepFocus [online] [dostęp 2024-01-23] (ang.).

[Frost&inni-4] D.R. Frost, R. Etheridge, D.A. Janies & T.A. Titus. Total evidence, sequence alignment, evolution of polychrotid lizards, and a reclassification of the Iguania (Squamata, Iguania). „American Museum Novitates”. 3343, s. 1–39, 2001. (ang.).

[Townsend&inni-5] T.M. Townsend, D.G. Mulcahy, B.P. Noonan, J.W. Sites Jr, C.A. Kuczynski, J.J. Wiens & T.W. Reeder. Phylogeny of iguanian lizards inferred from 29 nuclear loci, and a comparison of concatenated and species-tree approaches for an ancient, rapid radiation. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 61 (2), s. 363–380, 2011. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.07.008. (ang.).

[con&inni-6] J.L. Conrad, O.C. Rieppel & L. Grande. A Green River (Eocene) polychrotid (Squamata: Reptilia) and a re-examination of iguanian systematics. „Journal of Paleontology”. 81 (6), s. 1365, 2007. JSTOR: 4541253. (ang.).

[smi-7] K.T. Smith. The evolution of mid-latitude faunas during the Eocene: Late Eocene lizards of the Medicine Pole Hills reconsidered. „Bulletin of the Peabody Museum of Natural History”. 52 (1), s. 7, 2011. DOI: 10.3374/014.052.0101. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]