François Noël Babeuf

François Noël Babeuf
Gracchus
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

23 listopada 1760
Saint-Quentin

Data i miejsce śmierci

27 maja 1797
Vendôme

Przyczyna śmierci

ścięcie

Partia

Sprzysiężenie Równych

Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Le Tribun du peuple

François Noël Babeuf (pseudonim Gracchus) (ur. 23 listopada 1760 w Saint-Quentin, zm. 27 maja 1797 w Vendôme) – radykalny polityk francuski z okresu rewolucji francuskiej.

Chłopskiego pochodzenia, z zawodu mierniczy (geodeta). W chwili wybuchu Rewolucji Francuskiej w 1789 pracował jako dziennikarz w Pikardii. Od 1793 działał w Paryżu, przyłączając się do rewolucjonistów i organizując Sprzysiężenie Równych. Przewodził tzw. „Klubowi Panteonu”, prowadząc w nim prężną działalność propagandową na rzecz zradykalizowania Rewolucji. Z jakobina stał się wrogiem Robespierre’a. Po jego upadku zwrócił się przeciwko Dyrektoriatowi, rozwijając działalność spiskową. W wyniku zdrady został aresztowany (1797), osądzony i ścięty na gilotynie[1].

Wydawał radykalny dziennik „Trybun Ludu” (Le Tribun du peuple). Napisał Listy do Germaina i Manifest plebejski.

Sięgał do koncepcji Rousseau i Morelly'ego. W swoich egalitarystycznych i utopijnych poglądach głosił, iż własność powstała wskutek przebiegłości silniejszych wobec słabszych, których zepchnięto w nędzę. Ziemię należy więc podzielić na równe działki i rozdać obywatelom. Postulował uspołecznienie środków produkcji. Głosił, iż rozwój przemysłu i handlu doprowadzi do powszechnego dobrobytu. Był zwolennikiem rewolucji uciskanych przeciwko uciskającym (rewolucji proletariackiej). Przejęcie władzy miało zaś nastąpić w drodze zamachu stanu, dokonanego przez grupę konspiratorów. Babeuf rewolucję przyrównywał do wspaniałej, ale wymagającej męstwa wyprawy z Egiptu, domu niewoli, do Kanaanu[2]. W nowym komunistycznym ustroju miała zostać zniesiona własność prywatna, prawo dziedziczenia i zaprowadzona wspólnota dóbr[3]. Poprzez wprowadzenie wspólnoty dóbr miała nastąpić całkowita i prawdziwa „regeneracja” Francji[4].

Do poglądów Babeufa nawiązali nie tylko socjaliści utopijni, czartyści, ale także Marks i Engels. Uznawany był za prekursora komunizmu a jego doktryna – mimo prześladowań ze strony władz – posiadała wielu zwolenników. Komunistyczne zasady Babeufa noszą nazwę babuwizmu[5].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga” tom 2, reprint wyd. Kurpisz, Poznań 1995.
  2. ↑ Jan Baszkiewicz: Wolność, Równość, Własność. Rewolucje burżuazyjne. Warszawa: Czytelnik, 1981, s. 211. ISBN 83-07-00199-4.
  3. ↑ Andrzej Sylwestrzak, Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1999.
  4. ↑ Jan Baszkiewicz: Wolność, Równość, Własność. Rewolucje burżuazyjne. Warszawa: Czytelnik, 1981, s. 219. ISBN 83-07-00199-4.
  5. ↑ Nowa encyklopedia powszechna PWN, tom 1, Warszawa 1995.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=François_Noël_Babeuf&oldid=71749903”