Gerda Wegener

Gerda Wegener
Ilustracja
Gerda Wegener (1904)
Imię i nazwisko

Gerda Marie Fredrikke Gottlieb

Data i miejsce urodzenia

15 marca 1886
Hammelev (Dania)

Data i miejsce śmierci

28 lipca 1940
Frederiksberg

Narodowość

duńska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

art déco, secesja

Gerda Wegener właściwie Gerda Marie Fredrikke Gottlieb (ur. 15 marca 1886 w Hammelev, zm. 28 lipca 1940 we Frederiksberg obecnie dzielnicy Kopenhagi) – duńska artystka, ilustratorka i malarka najbardziej znana z dzieł o zabarwieniu erotycznym. Tworzyła prace w stylu secesyjnym oraz w późniejszych latach art déco.

Młodość

[edytuj | edytuj kod]

Gerda Wegener dorastała na prowincji, w pobliżu miasta Grenaa w centralnej Danii. W celu rozpoczęcia nauki w Królewskiej Duńskiej Akademii Sztuk przeprowadziła się do Kopenhagi.

W 1904 wyszła za mąż za swojego kolegę ze studiów, Einara Wegenera. Oboje należeli do bohemy artystycznych środowisk Włoch i Francji.

Kariera

[edytuj | edytuj kod]
Portret Lili

Początkowo portrety Gerdy nie cieszyły się szczególną popularnością. Wszystko zmieniło się gdy poprosiła swojego męża by pozował dla niej w stroju kobiecym. Nieoczekiwanie modelce spodobało się to, i zaczęła pojawiać się w miejscach publicznych jako kobieta i przyjęła imię i nazwisko Lili Elbe.

Portrety i erotyki Lili szybko stały się sukcesem, które wypromowały Gerdę na światowych rynkach. Gdy w 1914 wyszło na jaw, że ta piękna, elegencka modelka to osoba interpłciowa, doszło do międzynarodowego skandalu w artystycznym półświatku.

Lili Elbel poddała się pierwszej w historii udokumentowanej operacji korekty płci. W wyniku komplikacji zmarła w rok po tym wydarzeniu w 1931.

Późniejsze życie i śmierć

[edytuj | edytuj kod]

Zrozpaczona po śmierci Lili, Gerda poślubiła włoskiego pilota i dyplomatę majora Fernando Porta, z którym przeprowadziła się do Maroka.

Tworzyła do końca życia, lecz jej późniejsze prace nie odniosły już tak wielkich sukcesów. Zmarła w wieku 54 lat w lipcu 1940.

Odniesienia w kulturze

[edytuj | edytuj kod]

W 2015 powstał film Dziewczyna z portetu (The Danish Girl) w reżyserii Toma Hoopera, opowiadający o jej związku z Lili. W główne role wcielili się Alicia Vikander oraz Eddie Redmayne.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Lili Elbe, Man into woman: an authentic record of a change of sex, Jarrold Publisher’s, Londyn, 1933
  • Gerda Wegener, ed. Andrea Rygg Karberg, Arken Museum of Modern Art, 2015