Gromnica

Matka Boska Gromniczna, rysunek Michała Andriollego przedstawiający wypalanie gromnicą znaku krzyża na tragarzu (belce stropowej) chaty w dzień Matki Boskiej Gromnicznej

Gromnica – duża woskowa świeca, używana w niektórych wyznaniach chrześcijańskich w trakcie najważniejszych wydarzeń religijno-społecznych w życiu wiernego.

W Kościele katolickim święcona w kościele. Zwyczaj święcenia gromnic datuje się od IX wieku. Czyniono to 2 lutego, w Święto Ofiarowania Pańskiego, w Polsce zwane świętem Matki Boskiej Gromnicznej, Matko Bosko Niedźwiedzio; w Czechach – Hromnice; w Bułgarii – Вълча Богородица, Миши празник (Matko Bosko wilka, święto Niedźwiedzia); w Rosji – Сретенье (Spotkanie). Gromnicę wkładano w ręce umierającego, zapalano ją także w czasie chrztu i I komunii oraz podczas czuwania przy zmarłym.

Według wierzeń ludowych, gromnicę (nazwa pochodzi od słowa gromny (huczny, grzmiący)[1] należało także zapalić i postawić w oknie w czasie burzy, gdyż, za wstawiennictwem Matki Bożej Gromnicznej, miało to zabezpieczyć dom i obejście przed uderzeniami piorunów[2].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Władysław Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, Bellona S.A., 2011, s. 376. ISBN 978-83-7399-444-7.
  2. Magdalena Wójtowicz: Etnografia Lubelszczyzny – ludowe wierzenia o domu. [w:] Leksykon Lublin Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” [on-line]. teatrnn.pl. [dostęp 2011-11-25]. (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]