Dach hełmowy
Dach hełmowy, hełm (niem. Helm) – zwieńczenie wieży (dach) o konstrukcji drewnianej, rzadziej murowanej z cegły lub kamienia, zwykle o ozdobnym kształcie[1].
Drewniane hełmy, których konstrukcja stanowi specyficzny rodzaj więźby dachowej, kryte były blachą (zwykle ołowianą lub miedzianą), niekiedy gontem lub dachówką, współcześnie stosuje się najczęściej niepalną konstrukcję stalową.
Formy dachu hełmowego
[edytuj | edytuj kod]W różnych epokach historycznych i regionach dachy hełmowe przyjmowały różne formy. W okresie średniowiecza miały formę stożka lub ostrosłupa. W późnym gotyku były ozdabiane dodatkowo galeryjką, lukarnami, sterczynami czy szczytami. Bardziej skomplikowane formy, składające się z kilku brył, pojawiły się w renesansie. W baroku miały szczególnie ozdobne kształty (hełm baniasty, cebulasty, gruszkowy), składające się z powierzchni wypukłych, rozszerzający się powyżej podstawy dachu, zbudowane na krążynach. Takie hełmy charakterystyczne są również dla architektury cerkiewnej. W okresie klasycyzmu popularne były hełmy o kształcie obelisku[2].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]- Hełm średniowieczny na Bramie Wodnej w Bystrzycy Kłodzkiej
- Hełm renesansowy na wieży kościół św. Jadwigi w Przedborowej
- Hełm o formach barokowych, na wieży Sądu Okręgowego w Bydgoszczy
- Hełm Simeons Kirke w Kopenhadze
- Hełm kościoła Wniebowzięcia NMP i św. Jana w Henrykowie
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 149. ISBN 83-01-12365-6.
- ↑ Witold Szolginia: Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1975, s. 128.