Henryk Swolkień
| Pseudonim | Kazimierz Zalesiński |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
    | |
Henryk Swolkień, pseudonim Kazimierz Zalesiński[1] (ur. 20 października 1910 w Petersburgu, zm. 13 maja 1990 w Poznaniu[1][2]) – polski kompozytor i pisarz muzyczny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z rodziny ziemiańskiej, był synem urzędnika Ignacego Swolkienia[1]. W 1918 roku wrócił z rodzicami do Polski, w latach 1919–1923 uczęszczał do Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Warszawie[1]. Po śmierci ojca w 1923 roku został przez matkę oddany do Korpusu Kadetów Nr 2, w 1928 roku zdał w Chełmie maturę[1]. Ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Poznańskim (1934) oraz studia muzyczne u Kazimierza Sikorskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie (1938)[1][2]. W trakcie kampanii wrześniowej w stopniu podporucznika dowodził plutonem radiowym[1]. Po klęsce oddziałów dowodzonych przez gen. Tadeusza Piskora pod Tomaszowem Lubelskim dostał się do niewoli niemieckiej[1]. Podczas pobytu w obozach jenieckich angażował się w życie muzyczne i podjął pierwsze próby kompozytorskie[1]. Został wyzwolony w maju 1945 roku z obozu w Lubece przez wojska brytyjskie, po czym wyjechał do Włoch, gdzie wstąpił do 2 Korpusu Polskiego[1].
W latach 1945–1947 był uczniem Goffredo Petrassiego w Conservatorio di Santa Cecilia w Rzymie[1][2]. Od 1948 do 1976 roku był pracownikiem Polskiego Radia w Warszawie, gdzie na przestrzeni lat kierował redakcjami muzyki ludowej, słowno-muzyczną i muzyki poważnej[1][2]. Realizował cykle audycji radiowych, m.in. Arcydzieła muzyki są dla wszystkich, Najpiękniejsze utwory kameralne, Poznajemy formy muzyczne, Konfrontacje literacko-operowe, Sylwetka kompozytora[1][2]. Komponował także muzykę do filmów krótkometrażowych i kronik filmowych[1]. Dla Centralnej Poradni Amatorskiego Ruchu Artystycznej pisał popularyzatorskie książeczki o formach muzycznych i historii muzyki[1][2], w serii Mała Biblioteka Operowa wydał też książki o najsłynniejszych operach Giuseppe Verdiego: Traviacie (1957), Rigoletcie (1958) i Otellu (1960)[1]. Był autorem biografii Piotra Czajkowskiego (1973), Aleksandra Borodina (1979) i Michaiła Glinki (1984)[1]. Od 1963 roku publikował cotygodniowe felietony w „Kurierze Polskim”[1][2]. Od 1969 do 1980 roku był wykładowcą Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie[1][2].
Od 1947 roku był członkiem Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych, a od 1949 roku członkiem Związku Kompozytorów Polskich[1]. Odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1972)[1][2] oraz Brązowym (1954) i Srebrnym (1959) Krzyżem Zasługi[1], a także Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”[2]. W 1973 roku otrzymał Złoty Mikrofon[1].
Skomponował m.in. Divertimento w dawnym stylu (1950), Missa Mater Dolorosa na chór męski i orkiestrę smyczkową (1942), Kołysankę chłopską na sopran, chór i orkiestrę (1951), 2 kwartety smyczkowe (I 1943, II 1980), 2 kwintety fortepianowe (I 1978, II 1980)[2]. Był też autorem opery Przemysław II do libretta według dramatu Romana Brandstaettera (1981, wyst. Bydgoszcz 1986)[1][2]. Na przełomie lat 40. i 50. pisał piosenki ideowe w stylu socrealistycznym, m.in. Dwie pieśni o generale Świerczewskim (1949), Zbudujemy nową Polskę (1950), Włókniarka (1951), Budowniczym Nowej Huty (1951)[1].
Został pochowany na Starych Powązkach w Warszawie[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Polski Słownik Biograficzny. T. XLVI. Warszawa: Polska Akademia Nauk, 2009–2010, s. 161–163. ISBN 978-83-86301-01-0.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 10. Część biograficzna sm–ś. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 212. ISBN 978-83-224-0866-7.