Inwolukrelum

Schemat budowy perytecjum u porostów

Inwolukrelum (łac. involucrellum) – występująca u workowców okrywa znajdująca się na ekscypulum w perytecjach. Ma ciemną, często czarną, wyjątkowo tylko jasną barwę. Może być zrośnięte z ekscypulum lub oddzielone od niego[1]. Może okrywać całe ekscypulum (inwolukrelum pełne), górną połowę do nasady ekscypulum (inwolukrelum połowiczne) lub tylko jego górną część. Jest to tzw. inwolukrelum wierzchołkowe, występujące np. w rodzinie Bagliettoaceae. Jest ono z ekscypulum związane bardzo luźno[2]. Bardzo rzadko tylko zdarza się, że inwolukrelum okrywa wyłącznie ujście ostioli[3]. Występowanie oraz morfologia inwolukrelum ma znaczenie przy oznaczaniu gatunków niektórych grzybów[1].

Inwolukrelum może mieć różny stopień rozwoju:

  • zaczątkowe, istniejjące tylko przy samym ostiolum, np. w rodzajach Thelidium czy Amphorisium,
  • wierzchołkowe, istniejące na wierzchołku perytecjum i sięgające do 1/3 lub 1/2 jego wysokości,
  • pełne – sięgające aż do podstawy perytecjum. Jeżeli brak go poniżej eksypulum nazywa się go otwartym, jeśli obrasta od dołu także ekscypulum, nazywa się go zamkniętym[2].

Opisy do rysunku: 1 – kora górna, 2 – warstwa glonów, 3 – rdzeń, 4 – inwolukrelum, 5 – ostiola, 6 – peryfizy, 7 – parafizy, 8 – worki z zarodnikami, 9 – ekscypulum

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Hanna Wójciak, Porosty, mszaki, paprotniki, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010, ISBN 978-83-7073-552-4.
  2. a b Janusz Nowak, Zygmunt Tobolewski, Porosty polskie, Warszawa-Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975.
  3. Grzegorz Gajkowski, Świat porostów [online] [dostęp 2015-03-29] [zarchiwizowane z adresu 2014-06-06].