Jabłoń-Markowięta

Jabłoń-Markowięta
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

wysokomazowiecki

Gmina

Nowe Piekuty

Liczba ludności (2011)

88[2][3]

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-212[4]

Tablice rejestracyjne

BWM

SIMC

0402098[5]

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Jabłoń-Markowięta”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jabłoń-Markowięta”
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego
Mapa konturowa powiatu wysokomazowieckiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Jabłoń-Markowięta”
Położenie na mapie gminy Nowe Piekuty
Mapa konturowa gminy Nowe Piekuty, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Jabłoń-Markowięta”
Ziemia52°55′42″N 22°38′25″E/52,928333 22,640278[1]

Jabłoń-Markowiętawieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Nowe Piekuty[5][6].

Zaścianek szlachecki Markowięta należący do okolicy zaściankowej Jabłonia położony był w drugiej połowie XVII wieku w powiecie brańskim ziemi bielskiej województwa podlaskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Jabłoni Kościelnej[8].

Historia wsi

[edytuj | edytuj kod]

Nazwa wsi pochodzi od mieszkającego tu, zapewne w XV wieku, Marka. Seło Jabłońskich Markowi wymienione podczas popisu pospolitego ruszenia z roku 1528. Wzmiankowani: Bernat Markowicz, Mikołaj Markowicz i Staszko Markowicz, którzy byli zobowiązani do wystawienia 1 konnego na czas wojny. W dokumentach przygotowań do unii polsko-litewskiej z 1569 r. wyszczególniona jako: Jablonia Markowietha, de Markowiętha ac Jabłonia[9].

Wraz z innymi wsiami tworzyła okolicę szlachecką Jabłoń, wzmiankowaną w XV w. Wsie rozróżnione drugim członem nazwy[10].

Spis podatkowy z 1580 r. przekazuje, że na półwłókowym gospodarstwie siedział Stanisław Jabłoński Rogaty, posiadający 2 zagrodników. 10 morgów należało do szlachcica Sensorowa.

W 1629 roku wieś liczyła 2 domy. Mieszkali tutaj Wojciech i dwóch Stanisławów, którzy posiadali 1. włókę ziemi. Podobnie było w kolejnym spisie podatkowym z 1635. Mieszkający tutaj Jabłońscy używali herbu Dąbrowa oraz Jasieńczyk. W spisie podatku pogłównego (1676) nazwę wsi zapisano jako Jabłonie Markowięta. To samo miano pojawia się na mapach z końca XVIII wieku i w źródłach dziewiętnastowiecznych[9].

W I Rzeczypospolitej miejscowość należała do ziemi bielskiej.

W roku 1827 wieś liczyła 16 domów i 87 mieszkańców. Pod koniec XIX w. należała do powiatu mazowieckiego, gmina Piekuty, parafia Jabłoń. We wsi stało wówczas 14 domów, zaś powierzchnia gruntów rolnych wynosiła 158 morgów[10].

W 1891 roku notowano tu 11 drobnoszlacheckich gospodarstw na 80 ha ziemi. Przeciętne miało powierzchnię 7,3 ha.

W 1921 roku wieś liczyła 13 domów i 77 mieszkańców.

Współcześnie 18 domów zamieszkuje 89 mieszkańców[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42928
  2. Wieś Jabłoń-Markowięta w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 361 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Anna Laszuk, Zaścianki i królewszczyzny : struktura własności ziemskiej w województwie podlaskim w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1998, s. 91.
  8. Opis parafii na stronie diecezji
  9. a b c Historia Poszczególnych Miejscowości z Terenu Gminy Nowe Piekuty. www.nowepiekuty.pl. [dostęp 2015-05-08].
  10. a b Jabłoń (2) J. okolica szlachecka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 340.