Jagoda (botanika)

Jagody borówki czarnej
Jagody porzeczki czerwonej

Jagoda (łac. bacca) – owoc o mięsistej, niepękającej owocni, zbudowanej z zewnętrznego egzokarpu oraz zmięśniałego mezokarpu, wypełniającego całe wnętrze owocu. Cechą charakterystyczną jagody jest brak endokarpu. Bezpośrednio w mezokarpie znajdują się liczne (rzadko jedno) nasiona[1]. Jagoda może składać się głównie z łożyska, co ma miejsce u pomidora[2]. Jednonasienną jagodą jest daktyl[1] i awokado[3][4][5], z powodu podobieństwa uważane przez innych za pestkowca[6].

Wyróżniane są też modyfikacje owoców typu jagoda. Jedną z nich są owoce roślin cytrusowych określane jako hesperidium. U tych roślin owoc powstaje z zalążni zrośniętej z wielu owocolistków. W takich owocach egzokarp jest spoisty i zawiera liczne gruczoły wydzielnicze. Mezokarp jest gąbczasty, a endokarp wytwarza gąbczaste woreczki wypełnione sokiem. Drugim rodzajem modyfikacji typu jagoda są owoce dyniowatych. Mezokarp jest niejednorodny, składa się z kolenchymy, sklerenchymy, miękiszu, mięsistej parenchymy oraz soczystej parenchymy. W niektórych owocach dyniowatych wykształca się także peryderma[2].

Wykształcanie soczystej owocni jagód stanowi przystosowanie do zoochorii.

Przykłady roślin wykształcających jagody:

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Zbigniew Podbielkowski: Rozmnażanie się roślin. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1982, s. 260. ISBN 83-02-01456-7.
  2. a b Katherine Esau: Anatomia roślin. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1973, s. 733–735.
  3. Persea americana Miller. [w:] Global Information Hub on Integrated Medicine (Globinmed) [on-line]. [dostęp 2011-01-25]. (ang.).
  4. The encyclopedia of fruit & nuts. Janick J., Paull R. E. (red.). Cambridge: Cambridge University Press, 2006, s. 441. ISBN 978-0-85199-638-7.
  5. Litz R. E., Witjaksono, Raharjo S., Efendi D., Pliego-Alfaro F., Barcelo-Munoz A.: Persea americana Avocado. W: Litz R. E. (red.) Biotechnology of fruit and nut crops. Biotechnology in Agriculture Series. Biotechnology in Agriculture Series 29, 2004, s. 325–345. ISBN 0-85199-662-0.
  6. Jolanta Węglarska, Karol Węglarski: Użyteczne rośliny tropików. Szkice etnobotaniczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2008. ISBN 978-8361320173.