Jean-François Le Sueur
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 15 lutego 1760 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | 6 października 1837 |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
   | |
Jean-François Le Sueur, także Lesueur (ur. 15 lutego 1760 w Drucat, zm. 6 października 1837 w Paryżu[1][2]) – francuski kompozytor.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jako dziecko był chórzystą kolegiaty w Abbeville, następnie chórzystą katedry w Amiens, gdzie otrzymał także podstawowe wykształcenie[1][2]. Przerwawszy dalszą edukację, został w 1778 roku kierownikiem chóru katedry w Sées, następnie wyjechał do Paryża, gdzie został uczniem i asystentem o. Nicolasa Roze, kierownika chóru przy kościele Saints-Innocents[1][2]. W kolejnych latach piastował funkcję kapelmistrza katedr w Dijon (1779), Le Mans (1782) i Tours (1783)[1]. Po powrocie do Paryża w 1784 roku objął stanowisko kapelmistrza kościoła Saints-Innocents, następnie w 1786 roku został kierownikiem chóru katedry Notre-Dame, jednak już rok później musiał zrezygnować z tej posady z powodu oporu wobec podejmowanych przez niego prób reformy muzyki kościelnej[1]. W ciągu następnych lat podróżował po Francji, po wybuchu rewolucji francuskiej pisał rewolucyjne hymny i muzykę na okolicznościowe uroczystości[2]. W 1793 roku odniósł sukces wystawioną w paryskim Théâtre Feydeau operą La Caverne i powrócił do publicznego życia muzycznego[1]. W tym samym roku został członkiem Institut National de Musique, a po jego przekształceniu w 1795 roku w Konserwatorium Paryskie jednym z jego inspektorów[1][2]. Wspólnie z Méhulem, Langlém, Gossekiem i Catelem opracowywał podręczniki, m.in. Principes élémentaires de la musique i Soflèges du conservatoire[1][2]. W 1802 roku na skutek konfliktu z dyrektorem opuścił Konserwatorium[1][2].
W 1804 roku został powołany przez Napoleona, jako następca Giovanniego Paisiella, na stanowisko kapelmistrza w pałacu Tuileries[1][2][3]. Utrzymał to stanowisko również po restauracji Burbonów[1][2]. W 1813 roku został członkiem Académie des beaux-arts[2][3]. Od 1818 roku prowadził klasę kompozycji w Konserwatorium Paryskim[1][2][3]. Do jego uczniów należeli Hector Berlioz, Charles Gounod i Ambroise Thomas[2][3].
Otrzymał tytuły kawalera francuskich orderów Legii Honorowej w 1804[4] oraz św. Michała[5], a także heskiego wielkoksiążęcego Orderu Ludwika[6].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Był autorem siedmiu oper[3]: La Caverne (wyst. 1793), Tyrtée (1794, niewystawiona), Paul et Virginie (wyst. 1794), Télémaque (wyst. 1796), Artaxerse (1797, niewystawiona) Ossian ou Les Bardes (wyst. 1804), La Mort d’Adam (wyst. 1806) i Alexandre à Babylone (1815, niewystawiona)[2], wspólnie z Persuisem napisał też operę Le Triomphe de Trajan (wyst. Paryż 1807)[2]. Ponadto skomponował m.in. intermedium L’Inauguration du temple de la Victoire (wyst. Paryż 1807), oratoria Debora, Rachel, Ruth et Noémi i Ruth et Booz, Mszę na 4 głosy, chór i orkiestrę, kantatę L’Ombre de Sacchini, 3 Te Deum, 2 pasje, Stabat Mater[2].
Był autorem rozprawy teoretycznej Exposé d’une musique unie, imitative et particulière à chaque solennité (4 tomy, wyd. Paryż 1787)[2][3]. Pracował też nad obszerną Histoire de la musique, rękopis tej pracy jednak zaginął[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 335–336. ISBN 978-83-224-3303-4.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2101. ISBN 978-0-02-865528-4.
- ↑ a b c d e f g John Michael Cooper: Historical Dictionary of Romantic Music. Lanham: Scarecrow Press, 2013, s. 317–318. ISBN 978-0-8108-7230-1.
- ↑ Jean François Le Sueur (LH/1618/36). Archives nationales. Site de Paris (www2.culture.gouv.fr)
- ↑ Biographie nouvelle des contemporains. T. 11: Lanne–Lev. Paryż: 1823, s. 423. [dostęp 2023-05-27]. (fr.).
- ↑ Hof- und Staats-Handbuch des Grossherzogtums Hessen. Darmstadt: 1835, s. 24. [dostęp 2023-05-27].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jean-François Le Sueur – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project