John Bright
Data i miejsce urodzenia | 16 listopada 1811 |
---|---|
Data śmierci | 27 marca 1889 |
Przewodniczący Zarządu Handlu | |
Okres | od 9 grudnia 1868 |
Następca | |
Kanclerz Księstwa Lancaster | |
Okres | od 1880 |
John Bright (ur. 16 listopada 1811 w Rochdale w hrabstwie Lancashire, zm. 27 marca 1889) – brytyjski radykalny i liberalny polityk, kwakier, współzałożyciel Ligi Przeciwko Ustawom Zbożowym, minister w rządach Williama Ewarta Gladstone’a[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Jacoba Brighta, pracownika branży tekstylnej z Manchesteru, i jego drugiej żony Marthy Wood. Wykształcenie odebrał w Ackworth School, Bootham School oraz w Newton School. W wieku 16 lat rozpoczął pracę w fabryce ojca. Wkrótce rozpoczął działalność publiczną i dał się poznać jako świetny mówca. W 1836 lub 1837 r. poznał Richarda Cobdena i wspólnie rozpoczęli działalność na rzecz zniesienia protekcjonistycznych ustaw zbożowych.
Pierwsze przemówienie w tej sprawie Bright wygłosił w 1838 r. Rok później powstała Liga Przewicko Ustawom Zbożowym (Anit-Corn Law League). Bright dużo podróżował po kraju i wygłaszał wiele przemówień, w których popierał wolny handel i krytykował ziemską arystokrację. W 1843 r. Bright uzyskał mandat parlamentarny z okręgu City of Durham. Wciąż podróżował po kraju. Zorganizował konferencję Ligi w Londynie. Słał także petycje do księcia Sussex, ministra spraw wewnętrznych sir Jamesa Grahama oraz do przewodniczącego i wiceprzewodniczącego Zarządu Handlu, lorda Ripona i Williama Gladstone’a.
Działalność Brighta i Cobdena oraz klęska głodu w Irlandii spowodowana chorobą ziemniaków, skłoniły premiera Roberta Peela do zniesienia ustaw zbożowych, co nastąpiło w 1846 r. W 1847 r. Bright uzyskał mandat parlamentarny z okręgu Manchester. Jego krytyka wojny krymskiej, sprawiła, że przegrał wybory w Manchesterze w 1857 r. Wkrótce jednak uzyskał mandat parlamentarny z okręgu Birmingham. Od 1885 r. reprezentował okręg wyborczy Birmingham Central.
W 1868 r. został przewodniczącym Zarządu Handlu i był nim do 1871 r. W latach 1873–1874 i 1880-1882 był Kanclerzem Księstwa Lancaster. W 1886 r. opuścił Partię Liberalną w proteście przeciwko projektowi nadającemu Irlandii autonomię.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Oxford. Ilustrowana encyklopedia uniwersalna. Historia świata od 1800 roku do współczesności, red. H. Judge, Warszawa 1998, s. 52.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Rochdale Folk. manchesterhistory.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-29)].
- Wolny handel. datapolis.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-03)].
- spartacus-educational.com.
- Claus Bernet, John Bright, in: BBKL, 32, 2011, 161-181: http://www.kirchenlexikon.de/b/bright_j.shtml
- ISNI: 0000000081485150
- VIAF: 69003330
- LCCN: n50040891
- GND: 118674102
- NDL: 00547594
- BnF: 123471989
- SUDOC: 03244284X
- SBN: LO1V260114
- NLA: 35021862
- NKC: jn20000720035
- NTA: 068420854
- CiNii: DA0142750X
- Open Library: OL2143835A
- PLWABN: 9810633621805606
- NUKAT: n2005031391
- OBIN: 3421
- J9U: 987007274279005171
- PTBNP: 893490
- CANTIC: a11857389
- CONOR: 127218787
- ΕΒΕ: 153292