Karabin M1 Garand
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Projektant | |
| Rodzaj | |
| Historia | |
| Produkcja | 1936–1959 |
| Wyprodukowano | około 4 500 000 karabinów |
| Dane techniczne | |
| Kaliber | 7,62 mm |
| Nabój | |
| Magazynek | stały, 8 nab. |
| Wymiary | |
| Długość | 1100 mm |
| Długość lufy | 613 mm |
| Masa | |
| broni | 4,32 kg |
| Inne | |
| Prędkość pocz. pocisku | 825 m/s |
| Szybkostrzelność praktyczna | 30 strz./min |
| Zasięg maks. | 750 m |
| Zasięg skuteczny | 402 m |
M1 Garand (Rifle, Caliber .30, M1) – amerykański karabin samopowtarzalny skonstruowany przez Johna C. Garanda. Podstawowy karabin United States Armed Forces w czasie II wojny światowej i wojny koreańskiej[1][2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]
Powstaniu karabinu samopowtarzalnego przyświecała idea zwiększenia siły ognia pojedynczego żołnierza. W dalszej konsekwencji miało to doprowadzić do zmniejszenia liczebności armii. W USA idea ta trafiła na podatny grunt. Armia amerykańska została, jako pierwsza na świecie na masową skalę, uzbrojona w karabin samopowtarzalny, skonstruowany przez Johna C. Garanda w 1932. Przyjęto go na uzbrojenie w 1936 pod oznaczeniem wojskowym Rifle, Caliber .30, M1 (karabin M1 kaliber 30). Od nazwiska konstruktora znany jest jednak powszechnie jako Garand[1].
Nowy karabin bardzo wolno przyjmował się do uzbrojenia wojsk amerykańskich. Na przeszkodzie stał tu konserwatyzm zawodowych żołnierzy, przywiązanych do karabinów powtarzalnych Springfield M1903. Miało to miejsce szczególnie w Korpusie Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych, który przyjął go oficjalnie na uzbrojenie w 1940[1].
Dopiero po wybuchu II wojny światowej karabin M1 został na masową skalę przyjęty we wszystkich rodzajach wojsk i doceniono w pełni jego zalety w porównaniu z karabinami powtarzalnymi. W przeciwieństwie do niektórych innych ówczesnych karabinów samopowtarzalnych, karabin M1 uznawany był za wysoce udaną konstrukcję. Broń była wytwarzana również w wersji M1C i M1D przeznaczonej dla strzelców wyborowych. Łącznie wyprodukowano około 4,5 mln sztuk karabinu[2].
Karabiny M1 znajdowały się przez wiele lat na uzbrojeniu armii, głównie sojuszników USA. W kilku krajach były też produkowane (na przykład we Włoszech). W uzbrojeniu armii amerykańskiej pozostawał do 1957, kiedy, po wprowadzeniu nowej amunicji (nabój 7,62 mm NATO), został zastąpiony przez karabin M14 (bardzo zbliżony konstrukcyjnie do M1)[1].
Konstrukcja
[edytuj | edytuj kod]
M1 jest bronią samopowtarzalną, strzelającą ogniem pojedynczym. Działa na zasadzie odprowadzania części gazów prochowych przez boczny otwór z przewodu lufy. Zamek ryglowany przez obrót, za pomocą dwóch symetrycznych rygli umieszczonych w przedniej części trzonu zamkowego. Mechanizm uderzeniowo-spustowy typu kurkowego. Po wystrzeleniu ostatniego pocisku zamek wraz z suwadłem jest zatrzymywany w tylnym położeniu dzięki podajnikowi magazynka, który w momencie wyrzucania łuski nieznacznie podnosi się, blokując ruch mechanizmów do przodu.
Karabin zasilany był amunicją .30-06 Springfield za pomocą 8-nabojowych ładowników ze stałego magazynka. Wpięty w magazynek ładownik można było także doładowywać pojedynczymi nabojami[2]. Charakterystyczną cechą karabinu było to, że po wystrzeleniu ostatniego naboju ładownik był automatycznie wyrzucany z charakterystycznym, głośnym metalicznym dźwiękiem. Krążyły pogłoski, że mogło to informować przeciwnika o tym, iż żołnierz musi przeładować broń. Podobno umożliwiało to również oszukanie nieprzyjaciela poprzez sztuczne wytworzenie dźwięku i sprowokowanie go do wyjścia z ukrycia. W rzeczywistości jednak, w warunkach bojowych dźwięk ten był praktycznie niesłyszalny i nie odgrywał żadnej roli. Do M1 używano kilku bagnetów: M1905, M1942, M1 i M5. Karabin posiadał celownik przeziernikowy.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d [https://www.nps.gov/articles/springfieldarmoryww2.htm Springfield Armory: The Best Battle Implement Ever Devised M1 Garand Rifle - A Soldier's Best Friend]. www.nps.gov. [dostęp 2024-12-14]. (ang.).
- ↑ a b c U.S. RIFLE CALIBER.30, Ml. ibiblio.org. [dostęp 2024-12-14]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994, s. 76. ISBN 83-86028-01-7.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- World-Guns.com (ang.)
- Snipercentral.com. snipercentral.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-23)]. (ang.)
- Memorableplaces.com (ang.)
- Gunweek.com. gunweek.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-02)]. (ang.)
- Civilianmarksmanship.com (ang.)
- Olive-Drab.com (ang.)